H επίσημη ομάδα του Χάρβαρντ για τους διαγωνισμούς debate, The Harvard College Debating Union, ήθελε διακαώς έναν επαναληπτικό αγώνα. Είχε υποστεί βαρύτατη ήττα το 2015 από μία ομάδα ταλαντούχων ομιλητών, που είχαν τραβήξει την προσοχή των διεθνών μέσων.
Έστειλε λοιπόν ένα email στο οποίο ζητούσε επισήμως ακόμη μία αναμέτρηση. Οι αντίπαλοί τους ήταν θετικοί. Είχαν ακούσει για το θρυλικό debate στο οποίο οι προκάτοχοί τους είχαν πάρει τη νίκη έκπληξη.
Οι αντίπαλοί ήταν όλοι φοιτητές του Bard College, αλλά όχι συνηθισμένοι φοιτητές. Όλοι τους τρόφιμοι σωφρονιστικού καταστήματος, του Eastern Correctional Facilty. Πρόκειται για φυλακή υψίστης ασφαλείας στη Νέα Υόρκη. Οι καταδικασθέντες για σοβαρά εγκλήματα είναι μέρος της Bard Prison Initiative, στην οποία συμμετέχουν περισσότεροι από 325 φυλακισμένοι από 7 σωφρονιστικά καταστήματα. Περίπου 20 εξ αυτών συμμετέχουν στο πρόγραμμα για τους διαγωνισμούς debate, σύμφωνα με ρεπορτάζ της Wall Street Journal.
Ο επαναληπτικός αγώνας έλαβε χώρα στην ανατολική πτέρυγα, μπροστά από ένα κοινό ανδρών με πράσινες στολές φυλακής, που χειροκροτούσε την ομάδα του με πάθος. Έμοιαζε με αγώνα αμερικανικού football είπε ο Ντάιγιαν Τάτρο, μέλος της ομάδας του Χάρβαρντ που ηττήθηκε το 2015, ο οποίος τώρα εργάζεται στα προγράμματα του Bard για τα σωφρονιστικά καταστήματα.
Μετά τη νίκη της επί του Χάρβαρντ, η ομάδα της φυλακής συνέχισε να λαμβάνει μέρος σε αγώνες debate δύο φορές τον χρόνο. Το σκορ τους; 12 νίκες, 4 ήττες, χάρη στην πολύ καλή προετοιμασία, την ομαδική δουλειά, αλλά και μία εμπειρία ζωής που οι περισσότεροι αντίπαλοί τους δεν είχαν.
Και οι δύο πλευρές είχαν προετοιμαστεί για μήνες πριν από τον αγώνα της Παρασκευής. Η πρόταση που έπρεπε να συζητηθεί: «Η “επιχειρηματοποίηση” της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης κάνει περισσότερο κακό παρά καλό». Το Χάρβαρντ ως φιλοξενούμενη ομάδα είχε το δικαίωμα να διαλέξει εάν θα επιχειρηματολογήσει υπέρ ή κατά της πρότασης. Επέλεξε να επιχειρηματολογήσει υπέρ.
«Οι δύο τελευταίες μέρες ήταν τρελές», είπε ο Ρικάρντο Μέντεζ, 30 ετών, που μέσα από τη φυλακή σπουδάζει λογοτεχνία και ανθρωπιστικές επιστήμες. «Οι συγκρατούμενοι με σταματούσαν συνεχώς και με ρωτούσαν. «Ρικάρντο, γιατί είναι καλό να λειτουργούν τα πανεπιστήμια σαν εταιρείες;». Και οι δύο ομάδες είχαν πολύωρες «προπονήσεις» και ετοιμάζονταν για τις πιθανές «επιθέσεις» των αντιπάλων τους.
Το debate της Παρασκευής ήρθε καθώς τα προγράμματα κολεγίων στη φυλακή αυξήθηκαν. Το ακαδημαϊκό έτος 2021-22, περισσότεροι από 13.000 κρατούμενοι εγγράφηκαν σε προγράμματα κολεγίων σε όλες τις ΗΠΑ, από 6.000 το 2016-17, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Δικαιοσύνης Vera, το οποίο πίεσε για αυξημένη χρηματοδότηση για τέτοιες πρωτοβουλίες.
Νικητής ήταν τελικά το Χάρβαρντ με ψήφους 2-1. Ήταν πολύ κοντά το αποτέλεσμα, είπε ένας εκ των κριτών, προσθέτοντας ότι ουσιαστικά η ομάδα της φυλακής είχε να υποστηρίξει το πιο δύσκολο επιχείρημα (ότι είναι καλή η «επιχειρηματοποίηση» των πανεπιστημίων). Ωστόσο τώρα που κέρδισε το Χάρβαρντ και το μεταξύ τους σκορ είναι 1 -1, πρέπει να υπάρξει και ένας τρίτος αγώνας – ρεβάνς.