Στον ευσεβή πόθο της Πολωνίας να αναλάβει ηγετικό ρόλο στο νέο γεωπολιτικό σκηνικό που διαμορφώνεται, και φέρνει στο επίκεντρο την ανατολική Ευρώπη, υπάρχει ένα εμπόδιο: οι κάκιστες γερμανο-πολωνικές σχέσεις – ζωτικής σημασίας όχι μόνο για τα δύο κράτη, αλλά και για ολόκληρη την ήπειρο- που βρίσκονται στο χειρότερο σημείο τους από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Την ίδια ώρα, η γερμανική στρατιωτική παρουσία στην χώρα, ως μέρος των προσπαθειών του ΝΑΤΟ να ενισχύσει την ανατολική πτέρυγά του και να βοηθήσει την Ουκρανία, είναι η μεγαλύτερη από την εποχή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου.
Σε ένα αγρόκτημα στην ανατολική Πολωνία, μία ομάδα Γερμανών στρατιωτών χειρίζεται από τον Ιανουάριο τα αντιπυραυλικά συστήματα Patriot. Της ανάπτυξής τους, προηγήθηκε πολιτική διαμάχη, με το Βερολίνο να απορρίπτει το αίτημα της Βαρσοβίας, να εγκατασταθούν στην Ουκρανία και όχι στην Πολωνία.
Η Πολωνία εντωμεταξύ έχει καταγγείλει τη Γερμανία για την ολιγωρία της στην παροχή στρατιωτικής βοήθειας προς την Ουκρανία, αλλά και για την αδιαφορία της στις πολωνικές ανησυχίες σχετικά με τους οικονομικούς δεσμούς του Βερολίνου με τη Μόσχα. (βλέπε Nord Stream).
Οι Γερμανοί από την άλλη, αντιτείνουν πως είναι ο τρίτος μεγαλύτερος προμηθευτής όπλων του Κιέβου. και υπενθυμίζουν πως και η Πολωνία είχε επίσης οικονομικούς δεσμούς με την Ρωσία πριν τον πόλεμο, καθώς εισήγαγε ρωσικό άνθρακα.
Σύμφωνα με τον διοικητή των 300 Γερμανών στρατιωτών πάντως, οι διαπληκτισμοί των πολιτικών είναι αποσυνδεδεμένοι από την κατάσταση επί του πεδίου, όπου η συνεργασία είναι καλή. “Υπάρχουν πολιτικές εντάσεις, αλλά δεν τις αισθανόμαστε εδώ”, λέει ο συνταγματάρχης Γιοργκ Ζίβερς. “Αν μη τι άλλο, με εξέπληξε πολύ η βοήθεια από τους Πολωνούς, οι οποίοι προετοίμασαν τα πάντα για την άφιξή μας και μάλιστα πιο γρήγορα από ό,τι πίστευα ότι θα μπορούσε να γίνει”.
«Γερμανικό Τέταρτο Ράιχ»
Ένα ακόμη «κατηγορώ» της πολωνικής κυβέρνησης κατά του Βερολίνου, είναι ότι ασκεί υπερβολικό έλεγχο στους θεσμούς της ΕΕ. Το 2021, ο Γιάροσλαβ Κατσίνσκι, επικεφαλής του PiS, κατηγόρησε τη Γερμανία ότι προσπαθεί να μεταμορφώσει την ΕΕ σε ένα “γερμανικό Τέταρτο Ράιχ”.
Οι Πολωνοί δυσανασχετούν επίσης έντονα με την γερμανική αλαζονεία. Για παράδειγμα, ο Ντίτμαρ Νιέταν, γερμανός βουλευτής και συντονιστής της κυβέρνησης για τη γερμανοπολωνική συνεργασία, λέει ότι στα γερμανικά και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ υπάρχουν πολλοί “αλαζόνες”, που βλέπουν υποτιμητικά την Πολωνία.
Ο νυν πρέσβης της Γερμανίας στη Βαρσοβία, Τόμας Μπάγκερ εξηγεί: «Υπάρχει μια ασυμμετρία στις σχέσεις των δύο χωρών, διότι για κάθε Πολωνό η Γερμανία είναι σημείο αναφοράς, ενώ για τους περισσότερους Γερμανούς η Πολωνία είναι απλώς ένας γείτονας μεταξύ πολλών”, λέει . “Οι Πολωνοί δυσαρεστούνται με αυτή την ασυμμετρία, καθώς σίγουρα δεν βλέπουν τους εαυτούς τους ως ένα μικρό έθνος”.
Σε κόντρα και με τις Βρυξέλλες
Στη Βαρσοβία ωστόσο, πολιτικοί της αντιπολίτευσης ανησυχούν ότι η αντιγερμανική στάση της κυβέρνησής τους, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της Πολωνίας αλλά και τον ηγετικό ρόλο που θέλει να έχει στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Την ίδια στιγμή η Βαρσοβία εκτός από την κόντρα της με το Βερολίνο, βρίσκεται σε αντιπαράθεση και με τις Βρυξέλλες, κυρίως για την μη εκταμίευση κονδυλίων που προορίζονταν για την ανάκαμψη από την πανδημία, καθώς παρακρατήθηκαν από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, που κατηγορεί το PiS ότι παραβιάζει το κράτος δικαίου.
“Αν μιλάμε για την ένταξη της Ουκρανίας στην ΕΕ, τότε πρέπει να καταλάβουμε ότι αυτό σημαίνει μια περαιτέρω μετατόπιση της ΕΕ προς τα ανατολικά. Η γαλλογερμανική σχέση δεν θα είναι αρκετή ως κινητήρια δύναμη για την Ευρώπη. Κι αν θέλουμε να διαδραματίσουμε ηγετικό ρόλο στην επόμενη φάση της ανάπτυξης της ΕΕ, πρέπει “να διορθώσουμε τη σχέση μας τόσο με τις Βρυξέλλες όσο και με το Βερολίνο”, προειδοποιεί ο πρώην υπουργός Εξωτερικών και νυν ευρωβουλευτής Ράντοσλαβ Σικόρσκι.
“Φοβάμαι ότι αν δεν το κάνουμε αυτό, τότε η Ρουμανία, που έχει το μισό μας μέγεθος, θα μπορούσε να πάρει τη θέση μας επειδή δεν δίνει αχρείαστες μάχες”, προσθέτει
Διεκδίκηση πολεμικών αποζημιώσεων, μέχρι τέλους
Η πολωνική αντιπάθεια κατά του Βερολίνου φυσικά έχει ρίζες και στη φρίκη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Τον Οκτώβριο, η χώρα κατέθεσε επίσημη αξίωση κατά της Γερμανίας για αποζημιώσεις ύψους 1,3 εκατ. ευρώ για τις ζημίες και τις απώλειες που προκάλεσαν οι Ναζί.
Το Βερολίνο απέρριψε κατηγορηματικά την αξίωση επιμένοντας ότι το ζήτημα διευθετήθηκε τη δεκαετία του 1950 με την τότε κομμουνιστική κυβέρνηση της Πολωνίας.
Η Γερμανίδα υπουργός Εξωτερικών Ανναλένα Μπέρμποκ δήλωσε πέρυσι ότι, ενώ “η Γερμανία παραδέχεται την ιστορική της ευθύνη, χωρίς αν και αλλά, το θέμα των αποζημιώσεων είναι κλειστό από την άποψη της γερμανικής κυβέρνησης”.
Αλλά ο Πολωνός πρωθυπουργός Ματέους Μοραβιέτσκι δήλωσε στους Financial Times τον περασμένο Σεπτέμβριο ότι η Πολωνία είναι έτοιμη για μια μακρά νομική μάχη. “Οι φυλές Herero και Nama περίμεναν 120 χρόνια για να δικαιωθούν. Έχουμε κι εμείς χρόνο”, είπε, αναφερόμενος σε μια δωρεά ύψους 1,1 δισ. ευρώ που υποσχέθηκε το 2021 η Γερμανία, σε αναγνώριση της σφαγής δεκάδων χιλιάδων ανθρώπων στη Ναμίμπια κατά την αποικιοκρατία.
“Ενώ η δυτική Γερμανία είχε τη δυνατότητα να αναπτυχθεί ελεύθερα, η Πολωνία έχασε 50 χρόνια από το μέλλον της ως αποτέλεσμα του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Αυτη η μάχη δεν έχει τέλος”, πρόσθεσε.
«Ελπίδες» στην οικονομία
Πολιτικοί της αντιπολίτευσης πάντως ανησυχούν ότι η αντιγερμανική στάση της κυβέρνησής τους, θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο τις μακροπρόθεσμες προοπτικές της Πολωνίας αλλά και τον ηγετικό ρόλο που θέλει να έχει στην μεταπολεμική ανοικοδόμηση της Ουκρανίας.
Αν κάτι μπορεί να αρχίσει να αποκαθιστά τους δεσμούς μεταξύ των δύο χωρών, αυτό θα μπορούσε να είναι η οικονομική αλληλεξάρτηση.
Η Γερμανία παραμένει ο κύριος επιχειρηματικός εταίρος της Πολωνίας ενώ το διμερές εμπόριο αυξήθηκε κατά 14% πέρυσι. Μεταξύ των πρόσφατων επενδύσεων, η Mercedes-Benz ανακοίνωσε τον Δεκέμβριο την κατασκευή εργοστασίου ύψους 1 δισ. ευρώ για την κατασκευή ηλεκτρικών φορτηγών στο Γιαβόρ, στη νοτιοδυτική Πολωνία.
naftemporiki.gr
