«Δούρειο Ίππο των ιμπεριαλιστών» αποκάλεσε ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν τον υποψήφιο της αντιπολίτευσης για την προεδρία Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, σε προεκλογική του συγκέντρωση στο Αφιονκαραχισάρ. Κατηγόρησε μάλιστα τον βασικό του αντίπαλο στις εκλογές της 14ης Μαίου ότι αν ο Κιλιτσντάρογλου κέρδιζε τις εκλογές, θα έκανε ξανά την Τουρκία εξαρτημένη από το ΔΝΤ, με το οποίο διεξήγαγε μυστικές διαπραγματεύσεις, στο Λονδίνο. «Πόσα χρήματα πήρατε κύριε Κεμάλ από το Λονδίνο;», αναρωτήθηκε ο Τούρκος πρόεδρος, στοχοποιώντας τον Πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαικού Κόμματος (CHP) και υποψήφιο για την Προεδρία της Εθνικής Συμμαχίας.
Από την πλευρά του, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου, κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι «έχει μετατρέψει την Τουρκία σε ζητιάνο». Μιλώντας στην ιστοσελίδα Yetkinreport, ο ηγέτης της αντιπολίτευσης κατέστησε σαφές ότι «δεν σκοπεύει να υποβάλει αίτηση στο ΔΝΤ ή σε άλλους …καρχαρίες- δανειστές». Υποστήριξε μάλιστα ότι «αν ο Ερντογάν παραμείνει στην ηγεσία, ίσως χρειαστεί να χτυπήσει την πόρτα του ΔΝΤ με αυτή την οικονομική πολιτική».
Χρησιμοποιώντας σκληρή γλώσσα, ο Κιλιτσντάρογλου, κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι «έδωσε αμνηστία σε βαρόνους και άνοιξε τις πόρτες σε λαθρέμπορους ναρκωτικών και έκανετην Τουρκία παράδεισο του μαύρου χρήματος. Ο υποψήφιος της αντιπολίτευσης δήλωσε επίσης «εξαιρετικά ενοχλημένος» από το γεγονός ότι η δημόσια ραδιοτηλεόραση TRT έχει γίνει πλέον «τσιράκι του Ερντογάν».
«Θέλουμε να διαφημιστούμε στη δημόσια τηλεόραση με τα χρήματά μας, αλλά δεν μας αφήνουν», είπε ο Κιλιτσντάρογλου.
Ζοφερά μετεκλογικά σενάρια
Σε κάθε περίπτωση πάντως, η οικονομική πολιτική του Τούρκου προέδρου Ερντογάν έχει τεράστιες συνέπειες για το εθνικό νόμισμα: η λίρα έχει υποχωρήσει στο χαμηλότερο επίπεδο από την εισαγωγή της: Λιγότερο από ένα μήνα πριν από τις προεδρικές και βουλευτικές εκλογές, η ισοτιμία στη Νέα Υόρκη διαμορφώθηκε στις 19,5996 τουρκικές λίρες για ένα δολάριο. Από την εισαγωγή της τον Ιανουάριο του 2005, η νέα τουρκική λίρα δεν άξιζε ποτέ τόσο λίγα.
Το εθνικό νόμισμα της Τουρκίας έχει υποτιμηθεί ραγδαία από τα τέλη του 2021. Οι αρχές εισήγαγαν μια σειρά μέτρων για να ενθαρρύνουν τους Τούρκους να διατηρήσουν τις αποταμιεύσεις τους σε λίρες πριν από τις εκλογές, ενώ προέτρεψαν τις τράπεζες να αυξήσουν το μερίδιο των καταθέσεων στο εθνικό νόμισμα. «Όλα τα μέτρα απέτυχαν», λέει ο Μάικ Χάρις από την εταιρεία συμβούλων Cribstone Strategic Macro.
Οι ανορθόδοξες πολιτικές του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στοχεύουν μεν στην τόνωση των εξαγωγών, της παραγωγής και της οικονομικής ανάπτυξης με τη μείωση των επιτοκίων και τον αυστηρό έλεγχο του δανεισμού, του συναλλάγματος και των ομολόγων. Αν και ο πληθωρισμός στην Τουρκία μειώνεται σταθερά τους τελευταίους πέντε μήνες, παρέμεινε στο 50,51% σε ετήσια βάση ,τον Μάρτιο. Σε αντίθεση με άλλες μεγάλες οικονομίες, η Τουρκία δεν αντιμετωπίζει την άνοδο των τιμών αυξάνοντας τα βασικά επιτόκια. Μάλιστα, το βασικό επιτόκιο της τουρκικής κεντρικής τράπεζας έχει μειωθεί από το 14% στο 8,5% από τον Αύγουστο. ε αντίθεση με τις επικρατούσες οικονομικές θεωρίες, ο Πρόεδρος πιστεύει ότι τα υψηλά επιτόκια ενθαρρύνουν τον πληθωρισμό.
«Τριάντα λίρες το δολάριο»
Οι ειδικοί πιστεύουν ότι η ευρέως διαδεδομένη προσδοκία ότι η λίρα θα υποτιμηθεί κι άλλο μετά τις εκλογές έχει θα προκαλέσει ανησυχία και θα αυξήσει τη ζήτηση για ξένα νομίσματα.
Οι ειδικοί στην αμερικανική τράπεζα JPMorgan αναμένουν ότι το τουρκικό νόμισμα θα μπορούσε να υποχωρήσει ακόμη περισσότερο μετά τις εκλογές τον επόμενο μήνα, με την ισοτιμία να γκρεμίζεται στις 30 λίρες ,προς ένα δολάριο. Πρόσθεσαν ότι ακόμη και μια μέτρια επιστροφή σε ορθόδοξες μακροοικονομικές πολιτικές, «είναι απίθανο να αυξηθούν οι εισροές κεφαλαίων».
Οι προεδρικές και βουλευτικές εκλογές είναι πιθανό να έχουν εκτεταμένες οικονομικές συνέπειες. Ο πιο πολλά υποσχόμενος αντίπαλος του Ερντογάν στις προεδρικές εκλογές, ο Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου υπόσχεται ότι εάν κερδίσει τις εκλογές, θα ακολουθήσει μια νομισματική πολιτική βασισμένη στο διεθνώς αποδεκτό δόγμα και θα αποκαταστήσει την ανεξαρτησία της τουρκικής κεντρικής τράπεζας. Τα οικονομικά προβλήματα της Τουρκίας μειώνουν τις πιθανότητες επανεκλογής του Ερντογάν. Σε πρόσφατες δημοσκοπήσεις, ο Κιλιτσντάρογλου έχει προβάδισμα έναντι του Ερντογάν.
Επιδείνωση από τον σεισμό
Την ήδη άσχημη κατάσταση στην οικονομία, επιδείνωσαν οι καταστροφικές συνέπειες του σεισμού. Σύμφωνα με υπολογισμούς του Γραφείου του Προέδρου, οι ζημιές που προκλήθηκαν, ανέρχονται σε 103,6 δισεκατομμύρια δολάρια. Σύμφωνα με επίσημα στοιχεία, περίπου 50.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους από τον Εγκέλαδο, αλλά η αντιπολίτευση κάνει λόγο για 280.000 νεκρούς! Αλλωστε, μέχρι σήμερα, οι συνέπειες του σεισμού δεν έχουν αποσαφηνιστεί πλήρως.
Η αντιπολίτευση κατηγορεί την κυβέρνηση για διασπάθιση των χρημάτων που συγκεντρώθηκαν υπέρ των σεισμοπαθών. Μόνο στην τηλεοπτική εκπομπή «Türkiye Tek Yürek» (Η Τουρκία είναι στην καρδιά μας) συγκεντρώθηκαν περισσότερα από 115.146 δισεκατομμύρια λίρες (5,7 δισεκατομμύρια ευρώ) για τους σεισμόπληκτους. Κράτη και διεθνείς οργανισμοί προσέφεραν επίσης κάπου 7 δισεκατομμύρια ευρώ για την ανοικοδόμηση των σεισμόπληκτων περιοχών .Όπως αποκαλύφθηκε όμως, η Τουρκική Ερυθρά Ημισέληνος …πουλούσε σκηνές και κονσέρβες στους σεισμόπληκτους , προκαλώντας κύμα οργής.
