Για σχεδόν οκτώ χρόνια, η 32χρονη Καρολάιν Λέιν πλήρωνε κανονικά το ενοίκιό της στη Νέα Υόρκη. Ξαφνικά, κάποια σοβαρά προβλήματα υγείας την ανάγκασαν να σταματήσει να εργάζεται από τον περασμένο Νοέμβριο. Και τώρα, η Καρολάιν κινδυνεύει με έξωση, καθώς χρωστάει περισσότερα από 10.000 δολάρια σε νοίκια. Όπως λέει, πάσχει από τη νόσο του Graves, ένα αυτοάνοσο του θυρεοειδούς, νοσηλεύεται εδώ και μήνες και δεν μπορεί να επιστρέψει στην εργασία της.
Η Καρολάιν προσπάθησε να βρει μια λύση με τον ιδιοκτήτη της, αλλά η επιδείνωση της υγείας της περιέπλεξε τα πράγματα: «Δεν είχα πλέον αρκετά χρήματα και έπρεπε να διαλέξω ανάμεσα στο να πληρώσω το ενοίκιο ή το φαγητό και τα φάρμακά μου.
Η περίπτωση της Καρολάιν μπορεί να είναι ιδιαίτερη, αλλά φέρνει στην επιφάνεια ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα στις ΗΠΑ: Τις εξώσεις. Κάθε χρόνο πραγματοποιούνται 3,6 εκατομμύρια εξώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, εκτιμά ο Πήτερ Χέπμπορν, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον. «Ο αριθμός των εξώσεων βρίσκεται σε «σταθερή άνοδο» από τις αρχές του 2022, σε μια χώρα όπου το 30% των κατοίκων είναι ενοικιαστές και πλησιάζει πλέον τα επίπεδα πριν από την πανδημία», υπογραμμίζει ο καθηγητής Χέπμπορν.
Σε 10 αμερικανικές πολιτείες και σε 34 πόλεις όπου το εργαστήριό του καθηγητή Χέπμπορν μελετά την κατάσταση, από τον Απρίλιο του 2020, οι εξώσεις αυξήθηκαν από 6.000, σε περισσότερες από 96.800 τον περασμένο Ιανουάριο.
Κατά τη διάρκεια της πανδημίας, η νομική προστασία που εφαρμόστηκε είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική μείωση του κινδύνου έξωσης, αλλά αυτό ήταν μόνο προσωρινό. «Έκτοτε, η αύξηση των εξώσεων είναι σταθερή και δεν έχουμε φτάσει ακόμα στην κορύφωση του φαινομένου» λέει η Μαίρη Χόρνερ, νομική σύμβουλος της North Virginia Legal Services.
«Δαγκώνει» ο πληθωρισμός
«Τα ενοίκια έχουν αυξηθεί πολύ, ο πληθωρισμός κάνει τις τιμές των τροφίμων πιο ακριβές, τα οικογενειακά εισοδήματα βρίσκονται υπό ολοένα και μεγαλύτερη πίεση» εξηγεί η Χόρνερ.
Η άνοδος των ενοικίων έχει επιβραδυνθεί, αλλά εξακολουθεί να αντιπροσωπεύει περισσότερο από το 70% του πληθωρισμού τον Φεβρουάριο. Η κυβέρνηση Μπάιντεν έχει ανακοινώσει μέτρα που στοχεύουν στην εξισορρόπηση της αγοράς ενοικίων, ιδίως με τον περιορισμό των αυξήσεων, αλλά τα αποτελέσματα δεν θα είναι ορατά για λίγο.
Ο κίνδυνος έξωσης είναι μάλιστα άνισα κατανεμημένος: αφορά συχνότερα Αφροαμερικανούς, καθώς και γυναίκες με παιδιά. «Οι οικονομικοί λόγοι εξηγούν σε μεγάλο βαθμό την αιτία, αλλά δεν μπορούμε να εξαλείψουμε το γεγονός ότι οι διακρίσεις μπορούν επίσης να παίζουν ρόλο» τονίζει ο καθηγητής Χέπμπορν.
Ένα μεγάλο πρόβλημα είναι επίσης ότι «σχεδόν όλοι οι ενοικιαστές δεν εκπροσωπούνται στο δικαστήριο, δεν γνωρίζουν απαραίτητα τα δικαιώματά τους» λέει η αμερικανίδα νομικός.
Για να παραστούν στην ακρόαση, πολλοί πρέπει να πάρουν άδεια και συχνά φέρνουν και τα παιδιά τους, λόγω έλλειψης παιδικής φροντίδας.
