Στις 24 Φεβρουαρίου 2022 ο Yegor Aushev, CEO και συνιδρυτής της ουκρανικής εταιρείας κυβερνοασφάλειας Cyber Unit Tec ξύπνησε από τους ήχους εκρήξεων και βομβών στο Κίεβο. Πήγε στον υπόγειο χώρο στάθμευσης του κτιρίου του και έκανε μία ανάρτηση στο Facebook ζητώντας από εθελοντές να συμμετάσχουν σε έναν κυβερνο- στρατό για να βοηθήσουν στην προστασία της χώρας. Ο πόλεμος στην Ουκρανία είχε μόλις αρχίσει.
«Μέσα σε δύο ώρες είχαμε περισσότερες από 200 αιτήσεις. Ο κόσμος είπε, «δεν ξέρουμε από όπλα, αλλά μπορούμε να πολεμήσουμε με τα laptop μας». Την επόμενη μέρα είχαμε περισσότερες από 1.000 αιτήσεις, κυρίως από άτομα της ουκρανικής κοινότητας κυβερνοασφάλειας» αφηγείται στο Business Insider.
Ο Aushev έπρεπε να ελέγξει ποια ήταν τα προσόντα όλων αυτών των εθελοντών, αλλά και στοιχεία για την ταυτότητά τους, αφού φοβόταν ότι μπορεί να διεισδύσουν Ρώσοι πράκτορες.
«Αρχίσαμε να δημιουργούμε έργα με τα οποία μπορούσαμε να βοηθήσουμε και τα παραδώσαμε στο Υπουργείο Άμυνας και στο Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας, μαζί με πληροφορίες για να βοηθήσουμε την κυβέρνησή μας με ανεπίσημη ιδιότητα» εξηγεί.
Έναν χρόνο μετά, ο στρατός του Aushev θεωρείται ένα από τα τέσσερα πρόσωπα του πολέμου και της εθνικής ασφάλειας: έδαφος, αέρας, θάλασσα και κυβερνοχώρος.
Πριν από τον πόλεμο, η Cyber Unit Tech εκπαίδευσε περισσότερους από 1.000 υπαλλήλους από διάφορους οργανισμούς με το Συμβούλιο Εθνικής Ασφάλειας και Άμυνας σε μέτρα κυβερνοασφάλειας, συμπεριλαμβανομένου του τρόπου εύρεσης σφαλμάτων λογισμικού. Είναι αδύνατο για ένα μόνο ίδρυμα να προστατεύει τους πάντες, επομένως χρησιμοποιούν την εμπειρία τους για να βοηθήσουν κάθε οργανισμό που αντιμετωπίζει επίθεση στον κυβερνοχώρο.
Οι μάχες στην παλάμη του χεριού σου: Πώς τα smartphones αλλάζουν τον πόλεμο στην Ουκρανία
Πώς οργανώθηκε ο στρατός
Μέσα στις πρώτες μέρες του πολέμου, χώρισαν τον cyber – στρατό σε ομάδες 7 έως 10 ατόμων. «Δεν ήθελα κανένας στην ομάδα να μάθει τις ταυτότητες των υπολοίπων σε περίπτωση διαρροής δεδομένων. «Η έκκλησή μας για αποκεντρωμένους εθελοντές στρατού στον κυβερνοχώρο είναι πιθανώς αυτό που ενέπνευσε κι άλλους να δημιουργήσουν τις δικές τους ομάδες, όπως ο στρατός πληροφορικής της Ουκρανίας, που σχηματίστηκε λίγες μέρες αργότερα από τον υπουργό Ψηφιακού Μετασχηματισμού, Mykhailo Fedorov».
Τον Νοέμβριο του 2022 διοργάνωσαν το National Defense Hackathon, στο οποίο ειδικοί στον τομέα της κυβερνοασφάλειας συγκεντρώθηκαν για να βρουν λύσεις σε τεχνικές στρατιωτικές προκλήσεις.
Ο εθελοντικός κυβερνοστρατός δεν έχει κανένα σημείο ελέγχου και δεν είναι επίσημο τμήμα του στρατού της Ουκρανίας. Δεν δέχεται εντολές από τις ουκρανικές ένοπλες δυνάμεις, που όμως μπορούν να τον καλέσουν για υποστήριξη. «Τον τελευταίο χρόνο έχουμε δουλέψει σε περισσότερα από 200 project – άλλα μικρά και άλλα μεγάλα» λέει ο Aushev.
Για παράδειγμα, αν λάβει ένα αίτημα από την κυβέρνηση για την προστασία του κυβερνοχώρου ενός ιδρύματος, στέλνει όσα άτομα χρειάζονται για να τους βοηθήσουν. «Έχουμε μόνο έναν στόχο: να σταματήσουμε τον εχθρό».
Τι έχει πετύχει έως τώρα
Μεταξύ άλλων ο κυβερνο-στρατός δημιούργησε bots, που θα αναγνώριζαν εάν κάποιος προσπαθούσε να κάνει ανάληψη ρωσικών ρουβλίων από ένα ΑΤΜ, για παράδειγμα. Χρησιμοποίησε επίσης τεχνολογία αναγνώρισης ταυτότητας για να διευκρινίσουν ποιοι ήταν στις φωτογραφίες που άφησαν Ρώσοι στρατιώτες στη Μπούτσα, κοντά στο Κίεβο. Επίσης, δημιούργησαν απλές λύσεις τις πρώτες μέρες της εισβολής, όπως η παρακολούθηση και η συλλογή δεδομένων σε ρωσικές κάρτες SIM. «Μπορούσαμε να δούμε αν υπήρχαν πολλές ρωσικές SIM σε ένα συγκεκριμένο μικρό χωριό. Αν ήταν μερικές εκατοντάδες ρωσικές SIM, φυσικά επρόκειτο για Ρώσους στρατιώτες και όχι τουρίστες».
Ένα άλλο παράδειγμα της δουλειάς τους, από αυτά που μπορεί να μοιραστεί στο Business Insider o Αushev, ήταν το πώς χρησιμοποίησαν πλάνα CCTV από δρόμους για να αναγνωρίσουν τανκς και να παρακολουθήσουν πού βρίσκονταν οι στρατιώτες τους. Ωστόσο, υπάρχουν πολλά που δεν μπορούν να αποκαλύψω καθώς η δουλειά τους βρίσκεται σε εξέλιξη.
Η νέα κανονικότητα για τους Ουκρανούς
«Όταν ακούω εκρήξεις έξω, πηγαίνω στο κοντινό καταφύγιο βομβών. Απλώς πρέπει να συνεχίσω να πολεμάω και να περιμένω το τέλος του πολέμου. Ονειρεύομαι να περάσω χρόνο με τις δύο κόρες και την κοπέλα μου που βρίσκονται σε άλλη χώρα. Με βοηθάει να συγκεντρωθώ» καταλήγει.