Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και συγκεκριμένα η Επιτροπή COVI σκοπεύει να καλέσει σε ακρόαση την πρόεδρο της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, αναφορικά με το 3ο συμβόλαιο με την Pfizer για την προμήθεια 1,8 δισ. εμβολίων για τον κορονοϊό.
Η πρόεδρος της Επιτροπής COVI, μέλος των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών (S&D), ευρωβουλευτής Καθλίν φαν Μπρεμπτ, μίλησε στη «Ναυτεμπορική» για την πρόθεση να καλέσουν σε ακρόαση την κ. Φον ντερ Λάιεν καθώς, όπως είπε η ίδια, «δεν έχουμε στοιχεία για το 3ο γιγαντιαίο συμβόλαιο» με τη φαρμακοβιομηχανία. Η Βελγίδα Καθλίν φαν Μπρεμπτ είναι μέλος της ομάδας των Σοσιαλιστών & Δημοκρατών (S&D). Από το 2009 εκλέγεται στο Ευρωκοινοβούλιο. Η πρώτη της θητεία ήταν το διάστημα 2000-2003.
Μιλώντας στη «Ν», η κ. Φαν Μπρεμπτ τόνισε πως το Ευρωκοινοβούλιο θέλει να διευκρινίσει ακριβώς τι έγινε στη διαπραγμάτευση, τονίζοντας πως «η πρόεδρος είναι πολιτικά υπεύθυνη και όλες οι διαδικασίες πρέπει να γίνονται με διαφάνεια». Όπως είπε ούτε το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο αλλά ούτε και το Ευρωκοινοβούλιο έχουν στοιχεία για το τρίτο συμβόλαιο της Ε.Ε. με τον κολοσσό της φαρμακοβιομηχανίας, το οποίο μάλιστα αφορά και ποσό-μαμούθ, κοντά στα 2 δισ. δόσεις εμβολίων.
Κυρία Φαν Μπρεμπτ, τι έχει συμβεί με τα συμβόλαια για τα εμβόλια του κορονοϊού; Τι εξετάζει η Επιτροπή COVI;
«Η Επιτροπή COVI έχει ένα ευρύ φάσμα αρμοδιοτήτων, που φυσικά περιλαμβάνουν τα συμβόλαια των εμβολίων, πώς έχει οργανωθεί η παραγγελία τους, πώς γίνεται η παραγωγή και η έρευνα. Συνολικά, η οργάνωση και ανάπτυξη των εμβολίων από την πλευρά της Ευρώπης σίγουρα είναι πετυχημένη και σίγουρα χαιρόμαστε που η Κομισιόν έφερε εις πέρας αυτήν τη διαπραγμάτευση για όλα τα κράτη-μέλη κι έτσι δεν χρειάστηκε η κάθε χώρα ξεχωριστά να κάνει τις συμφωνίες της. Είναι λοιπόν ένα success story. Περιλαμβάνει ωστόσο και πολλά χρήματα. Οι φαρμακευτικές αντιμετώπιζαν μια πρωτοφανή επείγουσα κατάσταση, όπου υπήρχε λίγος χρόνος και πολύ μεγάλη πίεση. Αυτό που εμείς αναζητούμε είναι μεγαλύτερη διαφάνεια συνολικά για τα εμβόλια. Υπάρχει πρόβλημα με το 3ο συμβόλαιο της Ε.Ε. με την Pfizer. Να ξεκαθαρίσω το εξής; Δεν είμαστε οι ΗΠΑ, ούτε έχουμε τα χρήματα ούτε και τα περιθώρια να κινηθούμε όπως εκείνες με τα εμβόλια. Οπότε με όλες τις εταιρείες, Pfizer, Moderna, AstraZeneca, υπογράφηκαν προκαταβολικές συμφωνίες αγοράς. Αυτό ήταν μια πετυχημένη τακτική, όπως αποδείχθηκε. Άλλωστε ήταν η πρώτη φορά που η Κομισιόν διαπραγματευόταν, σε τέτοιες συνθήκες μάλιστα, με τις φαρμακοβιομηχανίες για την αγορά εμβολίων».
Τι ζητάτε από την Κομισιόν σε σχέση με το 3o συμβόλαιο;
«Το 3ο συμβόλαιο με την Pfizer ουσιαστικά δεν το έχουμε δει. Είναι ένα συμβόλαιο γιγαντιαίο, αφορά 1,8 δισ. δόσεις εμβολίων, από τις οποίες τις μισές υποχρεούνται να προαγοράσουν τα κράτη-μέλη. Το ερώτημά μας λοιπόν είναι: γιατί η Κομισιόν δεν μας παρέχει στοιχεία ούτε για τις λεπτομέρειες ούτε για τα ποσά. Δεν έχουμε καταλάβει επίσης τι γίνεται με τα μηνύματα WhatsApp μεταξύ της προέδρου της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και του κ. Μπουρλά (σ.σ. διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer). Κανονικά η Επιτροπή ετοιμάζει έγγραφα αναλυτικά, με τις τιμές, τις δόσεις και ξεκινά τη διαπραγμάτευση. Εδώ όμως υπάρχει το θέμα: το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (ECA) έχει λάβει όλα τα έγγραφα για τα προηγούμενα συμβόλαια, εκτός από αυτό, το τρίτο. Το τρίτο συμβόλαιο δεν έγινε με τις λεγόμενες προκαταβολικές συμφωνίες αγοράς».
Έχετε καλέσει τον κ. Μπουρλά να καταθέσει; Γιατί καλείτε την πρόεδρο της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν για ακρόαση;
«Ο κύριος Άλμπερτ Μπουρλά έχει αρνηθεί δύο φορές να καταθέσει. Θεωρεί πως δεν υπάρχει κάτι άλλο να πει. Είναι περίεργο, γιατί με τους άλλους θεσμούς, όπως με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, είναι
πολύ κοντά, έχουν πολύ στενές σχέσεις. Οπότε δεν έχουμε άλλη επιλογή από το να καλέσουμε την κ. Φον ντερ Λάιεν. Είμαστε ευέλικτοι πώς μπορούμε να το οργανώσουμε, αλλά ήρθε η ώρα για απαντήσεις. Τι συνέβη; Θεωρούμε ότι είναι πολλά λεφτά. Δεν μας λένε ούτε το ποσό που συμφωνήθηκε ούτε έχουμε και πρόσβαση στα έγγραφα».
Η κ. Φον ντερ Λάιεν μπορεί να αρνηθεί να καταθέσει; Τι έχει συμβεί με τα περίφημα sms;
«Δεν ξέρουμε τι θα κάνουμε αν δεν έρθει. Μπορεί φυσικά να αρνηθεί, αλλά θα είναι σαν να μη σέβεται το Ευρωκοινοβούλιο και τους θεσμούς. Αν συμβεί κάτι τέτοιο, δεν θα πρέπει να το αποδεχθούν τα πολιτικά κόμματα. Εμείς δεν θέλουμε να ανακρίνουμε την Κομισιόν, θέλουμε να δούμε τι έγινε. Δεν είναι αρμόδια η κ. Φον ντερ Λάιεν να διαπραγματεύεται προσωπικά για τα εμβόλια, είναι πολιτικά υπεύθυνη. Δεν ήμουν εκεί, δεν ξέρω τι έγινε με τα μηνύματα μέσω WhatsApp, δεν ξέρω αν όντως ισχύει, αλλά δεν γίνεται να κλείνουν έτσι τέτοιες συμφωνίες. Εμείς θέλουμε διαφάνεια και δεν γίνεται να σβήνονται μηνύματα, αν έχει συμβεί αυτό.
Σκοπός της Επιτροπής COVI είναι τα διδάγματα της πανδημίας, αναφορικά με πολλά θέματα, από την έρευνα και την ψευδή πληροφόρηση μέχρι και τη λειτουργία των σχολείων. Όμως τίθεται και το ζήτημα της διαφάνειας και αυτό είναι το κλειδί. Επιστημονικά εννοείται πως τα εμβόλια είναι εξαιρετικά, αλλά πρέπει να υπάρχει διαφάνεια στις διαδικασίες».
Ζητήσατε να αποκλειστούν τα μέλη της Pfizer από το Ευρωκοινοβούλιο;
«Το Ευρωκοινοβούλιο δεν αποκλείει κανέναν. Θέλουμε να τους αφαιρεθούν οι μόνιμες διαπιστεύσεις. Αν δεν σέβονται το Ευρωκοινοβούλιο για ποιον λόγο να έχουν μόνιμη διαπίστευση; Πρόκειται για μια συμβολική κίνηση, δεν κλείνουμε τις πόρτες σε κανέναν».