«Αναντικατάστατος Ρετζέπ»: Είναι ο τίτλος άρθρου της ρωσικής εφημερίδας Kommersant. Η εφημερίδα υποστηρίζει ότι ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν μπορεί να χαρακτηριστεί «ο πιο επιτυχημένος παγκόσμιος ηγέτης, το 2022».Και αυτό γιατί- σύμφωνα με την Kommersant -η Τουρκία επέδειξε μια «μοναδική στάση» στην κρίση της Ουκρανίας και ο Ερντογάν ενίσχυσε τη θέση του ως «μεσολαβητής».
Η άποψη αυτή δεν είναι μεμονωμένη στη Ρωσία. Το Κρεμλίνο προσπαθεί πλέον να στηρίξει τη σημερινή ηγεσία στην Άγκυρα. «Γιατί στην Τουρκία θα γίνουν εκλογές τον Ιούνιο – και ο νέος πρόεδρος θα πρέπει να είναι ο παλιός», γράφει η γερμανική DW.
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δεν έχει άλλωστε πολλούς εταίρους πλέον στο Δυτικό στρατόπεδο. Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ είπε ότι ο Ερντογάν και ο Πούτιν έχουν μια «σχέση φιλίας». Ο ίδιος ο Ερντογάν είπε τον περασμένο Νοέμβριο ότι διατηρεί μια «σχέση εμπιστοσύνης» με τον Πούτιν.
Στην Κωνσταντινούπολη και στην Αττάλεια, άλλωστε, πραγματοποιήθηκαν οι όποιες συναντήσεις υψηλού επιπέδου μεταξύ Ουκρανών και Ρώσων μετά την έναρξη του πολέμου. Η συμφωνία για τα σιτηρά, που επέτρεψε την εξαγωγή ουκρανικού και ρωσικού σιταριού μέσω της Μαύρης Θάλασσας, υπογράφηκε επίσης, στην Κωνσταντινούπολη. «Για τη Ρωσία, η Τουρκία είναι το παράθυρο στον κόσμο», λέει ο Αϊντίν Σεζέρ,ειδικός σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και ενέργειας. «Ο πόλεμος στην Ουκρανία βοήθησε τους Τούρκους και Ρώσους ηγέτες να έρθουν πιο κοντά. Η σχέση με την Άγκυρα είναι πολύ σημαντική και πολύτιμη για το Κρεμλίνο».
Για να παραμείνει έτσι, ο Πούτιν θα ήθελε να δει τον Ερντογάν να επανεκλέγεται στις προεδρικές εκλογές που θα πραγματοποιηθούν ως τον Ιούνιο στην Τουρκία. Σύμφωνα με τον Σεζέρ, ο Πούτιν κατάλαβε «ότι είναι προς το συμφέρον της Ρωσίας ένας ηγέτης όπως ο Ερντογάν να κυβερνά την Τουρκία».
Ρωσική βοήθεια
Η Μόσχα στηρίζει άλλωστε με κάθε τρόπο την τουρκική κυβέρνηση. Η Gazprom «έβαλε στο ράφι» τα όποια χρέη της Τουρκίας από την αγορά ρωσικού φυσικού αερίου. . Τον περασμένο Οκτώβριο, ο Πούτιν εξέφρασε τη βούληση να μετατραπεί η Τουρκία σε «ενεργειακό κόμβο». Αυτό πρακτικά θα σήμαινε ότι το ρωσικό αέριο θα παραδίδεται στους ευρωπαίους καταναλωτές μέσω της Τουρκίας .Το ένα χέρι νίβει τ` άλλο και τα δυο το πρόσωπο, λέει μια σοφή παροιμία. Ο Πούτιν χρειάζεται τον Ερντογάν – και ο Ερντογάν τον Πούτιν..Η πολιτική και οικονομική υποστήριξη από τη Ρωσία- μαζί με το Κατάρ και τη Σαουδική Αραβία- έχει καταστεί σχεδόν ικανή και αναγκαία συνθήκη για την πολιτική επιβίωση του Ερντογάν και του κυβερνώντος κόμματος AKP στη Γείτονα, όπως τονίζει η καθηγήτρια Κοινωνιολογίας, Χαντέ Ορχόν Εζντάγκ, που πρόσκεται στην Τουρκική αντιπολίτευση. «Ο πόλεμος της Ουκρανίας έδωσε στο AKP και τον Ερντογάν την ευκαιρία να εμβαθύνει τους οικονομικούς δεσμούς με τη Ρωσία επειδή δεν συμμετέχει στις κυρώσεις της Δύσης», προσθέτει η Τουρκάλα καθηγήτρια και εξηγεί : «Ο Πούτιν έκανε δύο σημαντικά πράγματα για τον Ερντογάν: «Πολιτική ενίσχυση μέσω της συμφωνίας για τα σιτηρά και οικονομική υποστήριξη σε σχέση με το φυσικό αέριο».
Και αυτό ακριβώς είναι ότι χρειάζεται ο Τούρκος πρόεδρος, καθώς η δημοτικότητά του έχει υποστεί σοβαρά πλήγματα, λόγω της άσχημης κατάστασης της οικονομίας.
«Οι πιο σημαντικές εκλογές»
Το πρακτορείο Bloomberg σε ανάλυση του Μπόμπι Γκος, εκτιμά μάλιστα ότι «οι πιο σημαντικές εκλογές του κόσμου, το 2023, θα γίνουν στην Τουρκία». Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν «προσπαθεί να επεκτείνει την κυριαρχία του για μια τρίτη δεκαετία και το αποτέλεσμα των εκλογών στην Τουρκία, θα διαμορφώσει τους γεωπολιτικούς και οικονομικούς υπολογισμούς στην Ουάσιγκτον και τη Μόσχα, καθώς και σε πρωτεύουσες σε όλη την Ευρώπη, τη Μέση Ανατολή, την Κεντρική Ασία και την Αφρική», αναφέρει το αμερικανικό πρακτορείο. «Αυτό που συμβαίνει στην Τουρκία δεν μένει μόνο στην Τουρκία», λέει ο Τουρκο-βρετανός αναλυτής Ζίγια Μεράλ, ανώτερος συνεργάτης στο «Royal United Services Institute for Defense and Security Studies, στο Λονδίνο. «Η Τουρκία μπορεί να είναι μια μεσαία δύναμη, αλλά οι μεγάλες δυνάμεις ενδιαφέρονται πολύ για την έκβαση των εκλογών», προσθέτει ο Μεράλ.
Οσοι μάλιστα εύχονται να φύγει από τη μέση ο Ερντογάν μετά τις εκλογές,δεν μπορούν να είναι αισιόδοξοι για το ποιος ή τι θα ακολουθήσει. Ενδεχομένως, οι δυτικοί ηγέτες να χαρούν, αν δουν τον Ερντογάν να αποχωρεί ηττημένος. Έχει υπονομεύσει την ασφάλεια του ΝΑΤΟ αγοράζοντας τα ρωσικά πυραυλικά συστήματα S-400, επιμένει στο βέτο για την ένταξη κυρίως της Σουηδίας στη Συμμαχία, απειλεί να πλημμυρίσει την Ευρώπη με πρόσφυγες. Και σε ότι αφορά την Ελλάδα, δεν περνά ημέρα που να μην εκτοξεύσει κάποια απειλή.
Χθες ήταν μάλιστα η σειρά του σκληροπυρηνικού υπουργού Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ να απειλήσει την Αθήνα ότι η Αγκυρα «δεν θα ανεχτεί επέκταση των ελληνικών χωρικών υδάτων πάνω από τα 6 μίλια».
Κανένας περιορισμός
Όσο και αν οι Ηνωμένες Πολιτείες και η Ευρώπη θα ήταν καλύτερα χωρίς την επεκτατική, νέο-Οθωμανική πολιτική του Ερντογάν στις περιφερειακές αλλά και παγκόσμιες υποθέσεις, η Δύση δεν φαίνεται διατεθειμένη να βάλει φρένο στις προκλήσεις του Τούρκου προέδρου. «Η κοσμοθεωρία του Ερντογάν είναι πολύ πιο ριζοσπαστική από όσο νομίζουν οι περισσότεροι Δυτικοί», λέει ο πολιτικός αναλυτής Σελίμ Κορού. «Οι φιλοδοξίες του Ερντογάν για την άμεση γειτονιά της Τουρκίας, δεν είναι να συμπληρώσει την αμερικανική και ευρωπαϊκή επιρροή, αλλά να την αντικαταστήσει, ακόμη και αν χρειαστεί να βρεθεί αντιμέτωπος».
Για την Ελλάδα πάντως, ακόμη κι αν ο Ερντογάν ηττηθεί στις εκλογές, ουδείς πρέπει να περιμένει μια γρήγορη στροφή 180 μοιρών. Ο Τούρκος πρόεδρος είχε στη διάθεσή του 20 χρόνια εξουσίας για να δημιουργήσει ένα καθεστώς, ελέγχοντας όλους τους θεσμούς της χώρας: κυβέρνηση, στρατό, δικαιοσύνη, ακαδημαϊκό κόσμο και φυσικά τα μέσα ενημέρωσης. Αν εκλεγεί νέος πρόεδρος στη Γείτονα, θα περάσει «διά πυρός και σιδήρου» για να γκρεμίσει το Ερντογανικό οικοδόμημα. Ακόμη και ένας εμφύλιος πόλεμος, δεν πρέπει να αποκλειστεί. Το πραξικόπημα που επιχείρησαν οι ακροδεξιοί οπαδών του Μπολσονάρου στη Βραζιλία και του Τραμπ στην Αμερική πριν δύο χρόνια, μπορεί να είναι «οδηγός» και για τους οπαδούς του Ερντογάν…
