Σε μία σαφή ένδειξη της διχόνοιας που επικρατεί στις τάξεις των Ρεπουμπλικανών, τα μέλη της Βουλής των Αντιπροσώπων (όπου πλέον το κόμμα έχει την πλειοψηφία) απέτυχαν να εκλέξουν χθες, Τετάρτη, για δεύτερη ημέρα πρόεδρο του σώματος. Συνολικά 6 ψηφοφορίες έλαβαν χώρα, αλλά χωρίς αποτέλεσμα. Πρόκειται για ένα αδιέξοδο, που είχε να ζήσει η αμερικανική πολιτική σκηνή για περίπου έναν αιώνα.
Ο διχασμός έχει παραλύσει τη διαδικασία εντελώς ως αυτό το στάδιο. Έπειτα από συνολικά έξι άκαρπες ψηφοφορίες σε δυο ημέρες, οι εργασίες ανεστάλησαν ως τις 20:00 (τοπική ώρα· σήμερα στις 03:00 ώρα Ελλάδας), προσφέροντας ευκαιρία για —σκληρές— διαπραγματεύσεις πίσω από κλειστές πόρτες.
Το φαβορί για να διαδεχθεί τη Νάνσι Πελόσι, ο καλιφορνέζος Ρεπουμπλικάνος Κέβιν Μακάρθι, κρέμεται από την καλή θέληση περίπου είκοσι εκλεγμένων τραμπικών, που του προσάπτουν πως είναι υπερβολικά μετριοπαθής.
«Ντροπιαστική»
Μέλη της πιο συντηρητικής μερίδας του Grand Old Party, οι βουλευτές αυτοί επωφελούνται από την οριακή πλειοψηφία (222-212) που εξασφάλισε η παράταξη στις ενδιάμεσες εκλογές του Νοεμβρίου του 2022 για να θέσουν τους όρους τους — αφού, χωρίς αυτούς, ο Κέβιν Μακάρθι απλούστατα δεν μπορεί να εκλεγεί.
Η Αμερική θέλει «νέο πρόσωπο, νέο όραμα, νέα ηγεσία», επιχειρηματολόγησε ο θυελλώδης Τσιπ Ρόι, βουλευτής που εκπροσωπεί το Τέξας.
Ο κ. Μακάρθι, μέλος του επιτελείου των Ρεπουμπλικάνων για πάνω από δέκα χρόνια, ήδη υποχώρησε και ικανοποίησε πολλές απαιτήσεις αυτής της τάσης, χωρίς όμως αυτό να επιτρέψει να αρθεί το αδιέξοδο. Χειρότερα, η εναντίωση στην υποψηφιότητά του μοιάζει να αποκρυσταλλώνεται.
Για την εκλογή του (ή της) προέδρου της κάτω Βουλής, του τρίτου σημαντικότερου αξιωματούχου στο αμερικανικό πολιτικό σύστημα μετά τον πρόεδρο και τον αντιπρόεδρο, απαιτείται πλειοψηφία 218 ψήφων. Έπειτα από έξι ψηφοφορίες, ο κ. Μακάρθι δεν εξασφάλισε παρά 203 στην καλύτερη περίπτωση.
Ωστόσο, ο καλιφορνέζος πολιτικός δεν έχει σοβαρό ανταγωνιστή. Μόνο το όνομα του αρχηγού της μερίδας των τραμπικών, του Στιβ Σκαλίζ, κυκλοφορεί ως πιθανή εναλλακτική, αλλά οι πιθανότητές του δεν μοιάζουν σοβαρές.
Ο Δημοκρατικός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν χαρακτήρισε «ντροπιαστική» την κατάσταση στη Βουλή των Αντιπροσώπων, επισημαίνοντας πως «ο υπόλοιπος κόσμος» παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις στο Κογκρέσο.
Στις τάξεις της πλειοψηφίας των Ρεπουμπλικάνων, που υποστηρίζει τον Κέβιν Μακάρθι, η ενόχληση έχει αρχίσει να γίνεται αισθητή, κι οδήγησε σε αντεγκλήσεις στο ημικύκλιο. Σε «ακόμα μια μέρα χωρίς τέλος», αναφέρθηκε ειρωνικά η βουλεύτρια Κατ Κάμακ, που εκπροσωπεί τη Φλόριντα, καλώντας τους αντάρτες να συμμορφωθούν στη γραμμή.
Χθες το πρωί, ο Ντόναλντ Τραμπ παρενέβη: κάλεσε μέσω του ιστότοπου κοινωνικής δικτύωσης που έχει δημιουργήσει το κόμμα του να κάνει τα πάντα για να «αποφύγει μια ντροπιαστική ήττα».
Όμως ο πρώην πρόεδρος, η φήμη του οποίου ως διαμορφωτή ισορροπιών αμφισβητείται ολοένα εντονότερα τους τελευταίους μήνες, δεν μπόρεσε να μεταπείσει τους διαφωνούντες.
Το αδιέξοδο έχει χειροπιαστές επιπλοκές: χωρίς πρόεδρο, τα μέλη του σώματος δεν μπορούν να ορκιστούν, επομένως δεν μπορούν να εγκρίνουν κανένα νομοσχέδιο. Οι Ρεπουμπλικάνοι δεν μπορούν επίσης να ονομάσουν επίσης μέλη επιτροπών και άρα να αρχίσουν τις έρευνες σε βάρος του Τζο Μπάιντεν που υπόσχονταν.
Ανέλπιστο δώρο για τον Μπάιντεν;
Κατάσταση που οι Δημοκρατικοί διασκεδάζουν ως έναν βαθμό, με χλευαστικά γέλια και επευφημίες. Το κόμμα του Τζο Μπάιντεν πρότεινε τον Χακίμ Τζέφρις για την προεδρία, αλλά φυσικά ο Δημοκρατικός δεν μπορεί να συγκεντρώσει αρκετές ψήφους και να εκλεγεί.
Οι βουλευτές θα συνεχίσουν να ψηφίζουν ωσότου να εκλεγεί πρόεδρος του σώματος. Η διαδικασία κανονικά δεν θα διαρκούσε παρά λίγες ώρες. Όμως δεν αποκλείεται να κρατήσει εβδομάδες: το 1856, είχαν περάσει δυο μήνες κι είχαν χρειαστεί όχι λιγότερες από 133 ψηφοφορίες.
Η πιθανότητα να έχει απέναντί του εχθρικό αλλά αποδιοργανωμένο Κογκρέσο ίσως αποδειχθεί ανέλπιστο πολιτικό δώρο για τον πρόεδρο Μπάιντεν, ιδίως αν επιβεβαιώσει πως θα είναι ξανά υποψήφιος για το αξίωμα το 2024 — έχει πει πως θα ανακοινώσει την απόφασή του στις αρχές του χρόνου.
Ο Δημοκρατικός αρχηγός του κράτους πήγε χθες Τετάρτη στο Κεντάκι, για να διαλαλήσει τα καλά του έργου κατασκευής νέας γέφυρας, με χρηματοδοτηση δυνάμει του φαραωνικού νόμου για τις επενδύσεις στις υποδομές που εγκρίθηκε, χάρη και στις ψήφους μερικών Ρεπουμπλικάνων, από το Κογκρέσο.
Εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία για να φορέσει το αγαπημένο του κοστούμι, αυτό του κεντρώου πολιτικού που επιδιώκει συμβιβασμούς, κληρονομιά της μακράς καριέρας του στη Γερουσία.
Μάλλον κατά σύμπτωση, τον συνόδευσε ο βαρόνος των Ρεπουμπλικάνων στο άλλο σώμα του Κογκρέσου: ο Μιτς Μακόνελ.
Κι ένα σενάριο – μπόνους
«Είτε θα κάνουμε αληθινή συζήτηση με ορισμένους ανθρώπους, ή θα πάμε πίσω στην αίθουσα της κοινοβουλευτικής ομάδας και θα αρχίσουμε να πλακωνόμαστε ώσπου να πέσει είτε ο ένας ή ο άλλος λιπόθυμος», διεμήνυε χθες ο Ρεπουμπλικάνος βουλευτής Τζεφ Βαν Ντρου, υποστηρικτής του κ. Μακάρθι.
Ο ενδιαφερόμενος θέλησε να φανεί αισιόδοξος, διαβεβαιώνοντας πως πρόεδρος του σώματος θα εκλεγεί αφού «επιλύσουμε» τα «προβλήματά μας», κάτι που «θα κάνουμε μαζί».
Ο υποστηρικτής του Τομ Κόουλ υπερθεμάτισε: «κάποια στιγμή θα αναδείξουμε ‘speaker’, και θα είναι Ρεπουμπλικάνος», διαβεβαίωσε.
Άλλο ένα σενάριο φαινόταν να εξετάζεται λίγο πιο σοβαρά χθες: η εκλογή νέου προέδρου του σώματος με ψήφους και (κάποιων, τουλάχιστον) Δημοκρατικών.
Η Δημοκρατική βουλεύτρια Μάρσι Κάπτουρ ανέφερε μέσω Twitter πως εύχεται να υπάρξει «ενότητα κάποιου είδους». Η συναδέλφισσά της Ρο Χάνα εκφράστηκε ακόμα πιο ανοικτά, λέγοντας πως θα ψήφιζε κάποιον Ρεπουμπλικάνο αν δεσμευόταν να αποφευχθούν οι συγκρούσεις για τη χρηματοδότηση του ομοσπονδιακού κράτους και να μοιραστεί η δυνατότητα να εκδίδονται κλητεύσεις με τους Δημοκρατικούς. Πρότεινε μάλιστα τρεις υποψήφιους (Μπράιαν Φιτσπάτρικ, Μάικ Γκάλαγκερ, Ντέιβ Τζόις), που πάντως δεν μοιάζουν να έχουν σοβαρές πιθανότητες ακόμη και σε περίπτωση που επιτυγχανόταν τέτοια συνεννόηση.
Πηγές: ΑΠΕ – ΜΠΕ, Reuters, AFP, DPA