«Σε περιμένουμε, αγαπητέ πρόεδρε, αγαπητέ φίλε, για την κρατική επίσκεψη, την επόμενη άνοιξη στη Μόσχα»: Με αυτά λόγια αποχαιρέτησε ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντιμίρ Πούτιν τον Κινέζο ομόλογό του, Σι Τζινπίνγκ στην τηλεσυνάντηση που είχαν παραμονές του νέου χρόνου. Για το Κρεμλίνο, η συνομιλία ήταν «πολύ εποικοδομητική», ενώ η Κίνα «χαιρέτισε» τη θέση της Ρωσίας «η οποία δεν απορρίπτει μια ειρηνική λύση στην ουκρανική κρίση».
Η συνομιλία έδειξε ότι βούληση τόσο της Μόσχας όσο και του Πεκίνου είναι η ενίσχυση του σινο-ρωσικού άξονα. Πούτιν και Σι θέλησαν για άλλη μια φορά να δείξουν στον κόσμο ότι ο νέος τους άξονας είναι ισχυρότερος από ποτέ. Η φιλία μεταξύ των δύο ηγετών φαίνεται να είναι σταθερή. Ο Κινέζος πρόεδρος πήγε στη Μόσχα τον Μάρτιο του 2013, στην πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό ως πρόεδρος της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Από τότε έχουν πραγματοποιηθεί περίπου 40 συναντήσεις Σι-Πούτιν.
Τον Δεκέμβριο, οι δυο χώρες πραγματοποίησαν κοινά γυμνάσια γύρω από τις ακτές της Ταϊβάν και της Ιαπωνίας. Και οι δύο δυνάμεις δεν κρύβουν ότι σκοπεύουν να οικοδομήσουν μια « δίκαιη παγκόσμια τάξη», δηλαδή μια διεθνή αρχιτεκτονική που δεν καθοδηγείται πλέον από τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Σε κάθε περίπτωση, η Ρωσία χρειάζεται την Κίνα περισσότερο από ποτέ, αλλά, από την άλλη πλευρά, η Κίνα, αντιμέτωπη με την κρίση του Covid, δεν είναι σε θέση να διακινδυνεύσει κυρώσεις. Από την πλευρά της, η Μόσχα έχει να αντιμετωπίσει εννιά πακέτα κυρώσεων από την ΕΕ, ανώτατο όριο τιμών στο ρωσικό πετρέλαιο και φυσικά το στρατιωτικό τέλμα στην Ουκρανία που εκνευρίζει τη ρωσική πολιτική ηγεσία.
Το Πεκίνο εδώ και καιρό είχε υποστηρίξει αθόρυβα τη Ρωσία στην Ουκρανία. Στη συνέχεια, υπήρξε σαφής δυσαρέσκεια όταν ο Σι καταδίκασε τις πυρηνικές απειλές του Πούτιν. Τώρα η παράξενη φιλία ανθίζει ξανά. Πούτιν και Σι βλέπουν τη συνεργασία των χωρών τους ως τη στενότερη από όλες τις πιθανές εταιρικές σχέσεις.
Ο «μεγάλος ναυαγοσώστης»
Η Κίνα συνεχίζει να είναι ο μόνος μεγάλος ναυαγοσώστης, ικανός να σώσει το Κρεμλίνο από πνιγμό. Ταυτόχρονα, υποστηρίζοντας τον Πούτιν, ο Σι Τζιπίνγκ δεν έχει καμία πρόθεση να περάσει τις επικίνδυνες «κόκκινες γραμμές» που θα μπορούσαν να προκαλέσουν την οργή της Ουάσιγκτον. Τι πρέπει λοιπόν να περιμένουμε από τη σινο-ρωσική εταιρική σχέση; Πώς θα εξελιχθεί η σχέση της «αρκούδας» με τον «δράκο»;
Το Πεκίνο επιδιώκει μια παγκόσμια συνεργασία με τη Μόσχα, ενόψει μιας «ταραγμένης» διεθνούς γεωπολιτικής κατάστασης. Η οικονομία θα είναι ο άξονας που θα ενισχύσει την «απεριόριστη» φιλία των δύο χωρών. «Οι έντονες διμερείς ανταλλαγές θα συνεχιστούν τον επόμενο χρόνο», είπε ο Πούτιν στον Κινέζο ομόλογό του, προσκαλώντας τον σε μια επίσκεψη στη Μόσχα που «θα δείξει σε όλο τον κόσμο τον ισχυρό Ρωσο-Κινεζικό δεσμό» και που θα γίνει «το κύριο πολιτικό γεγονός της χρονιάς στις διμερείς σχέσεις».
Ο Ρώσος πρόεδρος είπε επίσης ότι ο ρωσο-κινεζικός εμπορικός τζίρος θα φτάσει τα 200 δισεκατομμύρια δολάρια, πολύ πιο σύντομα από ότι υπολογίζαμε». Λίγες μέρες πριν από το ξέσπασμα του πολέμου στην Ουκρανία, ο ίδιος ο Ρώσος πρόεδρος είχε ανακοινώσει την πρόθεσή του να αυξήσει το διμερές εμπόριο με την Κίνα στα 250 δισεκατομμύρια δολάρια έως το 2024. Αυτόν τον στόχο επιδιώκει το Κρεμλίνο να επιτύχει, τουλάχιστον ένα χρόνο γρηγορότερα, θέλοντας να δείξει ότι η Μόσχα δεν είναι σε καμία περίπτωση απομονωμένη. «Παρά το δυσμενές εξωτερικό περιβάλλον, τις παράνομες κυρώσεις και τον άμεσο εκβιασμό από ορισμένες δυτικές χώρες, η Ρωσία και η Κίνα κατάφεραν να εξασφαλίσουν ρυθμούς ρεκόρ στην ανάπτυξη του των εμπορικών τους σχέσεων», είπε ο Πούτιν.
Η «βίδα» της Δύσης
Όσο περισσότερο η Δύση σφίγγει τη «βίδα» γύρω από τον Πούτιν, τόσο περισσότερο ο τελευταίος θα πέφτε στην κινεζική αγκαλιά. Οι New York Times γράφουν ότι «με την Ευρώπη να σπεύδει να απελευθερωθεί από τα ρωσικά ορυκτά καύσιμα, η Κίνα έχει γίνει βασικός πελάτης για τον Πούτιν». Ο ρωσικός ενεργειακός κολοσσός Gazprom ανακοίνωσε τρεις φορές τον τελευταίο μήνα ότι είχε σπάσει το ημερήσιο ρεκόρ παραδόσεων φυσικού αερίου στην Κίνα.
Παρά τις γεωπολιτικές αποκλίσεις των δύο δυνάμεων, η αίσθηση είναι ότι όσο η Κίνα και η Ρωσία βλέπουν τις Ηνωμένες Πολιτείες ως κοινή απειλή, τότε η σύγκλιση των συμφερόντων τους θα υπερισχύει της απόκλισης. Όπως έγραψε το αμερικανικό Atlantic, «αν στη δεκαετία του 1960, η Αρκούδα και ο Δράκος σπατάλησαν την ευκαιρία τους να νικήσουν τη Δύση όταν έγιναν σκληροί αντίπαλοι κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, σήμερα ο Σι και ο Πούτιν προσπαθούν να διορθώσουν αυτό το μοιραίο λάθος.
Προειδοποίηση Μπάιντεν
Ο Πούτιν έχει δηλώσει ρητά ότι θέλει «να ενισχύσει τη συνεργασία μεταξύ των ρωσικών και κινεζικών δυνάμεων». «Η στρατιωτική και στρατιωτικο-τεχνική συνεργασία κατέχει ιδιαίτερη θέση στις σχέσεις μας, στους δεσμούς μας», είπε ο επικεφαλής του Κρεμλίνου, προσθέτοντας ότι «διευκολύνει την ασφάλεια των χωρών μας και υποστηρίζει τη σταθερότητα σε βασικές περιοχές».
Η αμερικανική επιθεώρηση «Naval War College» τονίζει τις δυνατότητες για πιο αποτελεσματική στρατιωτική συνεργασία μεταξύ Ρωσίας και Κίνας. «Η Μόσχα θα μπορούσε να ενισχύσει τις ναυτικές δυνατότητες της Κίνας δίνοντας στον στόλο της πρόσβαση σε ρωσικά λιμάνια στην Άπω Ανατολή και προσφέροντας τεχνολογία, ειδικά για υποβρύχιο πόλεμο.
Οι σύγχρονες ρωσικές στρατιωτικές τεχνολογίες θα μπορούσαν να συνδυαστούν με τους οικονομικούς πόρους και τη βιομηχανία της Κίνας για να ανατρέψουν την ισορροπία ασφαλείας στον Ινδο-Ειρηνικό, υπέρ ενός σινο-ρωσικού άξονα σε βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών και των εταίρων τους», γράφει η αμερικανική επιθεώρηση. Ο Κινέζος πρόεδρος σίγουρα είναι υπέρ, αλλά πρέπει επίσης να θυμάται την προειδοποίηση του προέδρου Μπάιντεν ότι η Κίνα θα αντιμετωπίσει σοβαρές συνέπειες εάν βοηθήσει άμεσα τη Ρωσία. Λαμβάνοντας υπόψη ότι η Κίνα εξακολουθεί να εξαρτάται από το αμερικανικό και ευρωπαϊκό εμπόριο, την τεχνολογία και τις επενδύσεις, κανείς στο Πεκίνο δεν μπορεί να αντέξει έναν τέτοιο σεισμό.
