Από κωμικός της τηλεόρασης, πρόεδρος της Ουκρανίας το 2019 και πλέον ηγέτης διεθνούς βεληνεκούς. Ο πρόεδρος της Ουκρανίας Βολοντιμίρ Ζελένσκι είναι αναμφίβολα το πρόσωπο της χρονιάς.
Ποιος θα φανταζόταν στις αρχές του 2022 πως ο ελάχιστα γνωστός πρόεδρος της Ουκρανίας θα γινόταν όχι μόνο πρωταγωνιστής στον πόλεμο κατά της χώρας του, αλλά και ένα από τα σημαίνοντα πρόσωπα στη διεθνή πολιτική σκηνή.
Ο Ουκρανός ηγέτης, τον οποίο οι συμπολίτες του ανέδειξαν στο ύπατο αξίωμα το 2019 με τη συντριπτική πλειοψηφία του 73,22%, έγινε η προσωποποίηση της αντίστασης των Ουκρανών, απέναντι σε μια ξένη υπερδύναμη που θέλει να τους υποδουλώσει.
Όταν ξεκίνησε η ρωσική εισβολή, στα τέλη Φεβρουαρίου, οι δυτικές δυνάμεις και οι ειδικοί επί στρατιωτικών θεμάτων εκτιμούσαν πως οι ρωσικές δυνάμεις θα καταλάβουν μέσα σε λίγα εικοσιτετράωρα το Κίεβο και πως η ουκρανική κυβέρνηση θα αναζητούσε αλλού ασφαλές καταφύγιο.
Αντιθέτως ο Ζελένσκι όχι μόνο δεν εγκατέλειψε το Κίεβο, αλλά παρέμεινε στη θέση του, τονώνοντας το ηθικό των Ουκρανών με καθημερινά βιντεοσκοπημένα διαγγέλματά του.
Η εμφάνισή του-στρατιωτικές αρβύλες, χακί στρατιωτικό παντελόνι, πράσινο μπλουζάκι και περιποιημένα γένια, έγιναν σήμα κατατεθέν, ενισχύοντας την εικόνα του πολίτη-στρατιώτη, που μάχεται μαζί με τους απλούς Ουκρανούς για την ελευθερία.
Σε ένα από τα πρώτα του βιντεοσκοπημένα μηνύματα, λίγο μετά την εισβολή ο Ζελένσκι τόνιζε: «Ακούτε τη φωνή της λογικής. Ο ουκρανικός λαός θέλει την ειρήνη».
Όταν οι ρωσικές δυνάμεις περνούσαν τα σύνορα και άρχιζαν τον ανηλεή βομβαρδισμό του Κιέβου, ο Ζελένσκι διακήρυττε: «Ο Πούτιν ξεκίνησε έναν πόλεμο κατά της Ουκρανίας και κατά του συνόλου του δημοκρατικού κόσμου. Θέλει να καταστρέψει τη χώρα μας και όσα έχουμε οικοδομήσει, αλλά γνωρίζουμε τη δύναμη του ουκρανικού λαού».
Στα διεθνή φόρα
Έκτοτε ο Ζελένσκι χρησιμοποίησε το γραφείο του στο Κίεβο για να απευθυνθεί σε διεθνή φόρα: στο αμερικανικό Κογκρέσο, το βρετανικό Κοινοβούλιο, την Ε.Ε. και αλλού, ζητώντας στρατιωτική υποστήριξη, ευχαριστώντας παράλληλα τις χώρες που συμπαραστέκονται στην Ουκρανία και στον αγώνα της για ελευθερία κατά του δεσποτισμού.
Αποχαιρέτησε μάλιστα το 2022 με επίσκεψη στον Λευκό Οίκο, πριν από μερικές ημέρες, στο πρώτο ταξίδι στο εξωτερικό μετά τη ρωσική εισβολή, τυγχάνοντας θερμής αγκαλιάς από τον πρόεδρο Τζο Μπάιντεν και ένθερμης υποστήριξης από το Κογκρέσο.
Ξέροντας καλά ρωσικά απευθύνθηκε αρκετές φορές μιλώντας στη γλώσσα τους, προς τους Ρώσους πολίτες. Ένα από τα πρώτα του μηνύματα έγινε viral στα κοινωνικά μέσα. Σε αυτό απευθυνόταν στους Ρώσους πολίτες, ως απλός Ουκρανός, προειδοποιώντας πως ο πόλεμος που ξεκίνησε η Ρωσία απειλεί να συμπαρασύρει όλη την Ευρώπη.
Από την πρώτη μάλιστα στιγμή δήλωνε σε Ρώσους δημοσιογράφους πως η κυβέρνησή του είναι έτοιμη να συζητήσει την υιοθέτηση ουδετερότητας, στα πλαίσια μιας συμφωνίας ειρήνης με τη Ρωσία.
Όταν πάλι τον Σεπτέμβριο τα πράγματα δυσκόλεψαν για τον Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος προχωρούσε σε επιστράτευση 300.000 εφέδρων, ο Ζελένσκι απευθυνόμενος απευθείας στους Ρώσους στρατιώτες προσέφερε εγγυήσεις προστασίας για όσους προτιμήσουν να παραδοθούν.
Όροι για συνομιλίες
Πρόσφατα, υπό το φως των δυτικών πιέσεων, άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο για «ειλικρινείς ειρηνευτικές συνομιλίες» με τη Ρωσία, εμμένοντας ωστόσο στον όρο για αποχώρηση πρώτα των ρωσικών στρατευμάτων από όλα τα εδάφη που έχουν καταλάβει.
Ατυχής του στιγμή η εμμονή του να βαφτίζει ρωσικό τον πύραυλο που έπεσε σε πολωνικό έδαφος τον Νοέμβριο, όταν ακόμη και η Ουάσιγκτον εξέφραζε επιφυλάξεις από την πρώτη στιγμή για την ταυτότητα του εν λόγω πυραύλου.
Ο πύραυλος αποδείχτηκε τελικά ουκρανικός και το ενδεχόμενο επικίνδυνης κλιμάκωσης του πολέμου με την άμεση ενεργή συμμετοχή του ΝΑΤΟ αποφεύχθηκε.
