Ο Άγιος Βασίλης δεν έρχεται από τον Βόρειο Πόλο, αλλά από την Κίνα. Για να είμαστε πιο ακριβείς: από το Γιβού, μια απρόσωπη μητρόπολη περίπου 200 χιλιόμετρα νοτιοδυτικά της Σαγκάης. Το Γιβού είναι το εμπορικό κέντρο της Κίνας για οτιδήποτε μικρό, φθηνό και εύκολο σε κατασκευή. Εκατομμύρια πλαστικά λουλούδια , παιγνίδια και μικροπράγματα πωλούνται εδώ σε χονδρεμπόρους από όλο τον κόσμο, οι οποίοι στη συνέχεια εξάγουν τα πάμφθηνα προϊόντα σε όλον τον κόσμο.
Τα περισσότερα χριστουγεννιάτικα στολίδια που κρέμονται από τα χριστουγεννιάτικα δέντρα σε όλο τον κόσμο, παράγονται και πωλούνται επίσης στο Γιβού. Δεν είναι δυνατόν να πούμε ακριβώς τι μερίδιο αγοράς έχει το Γιβού στην επιχείρηση χριστουγεννιάτικων στολιδιών, αλλά η ίδια η πόλη ισχυρίζεται ότι εξυπηρετεί τα δύο τρίτα της παγκόσμιας αγοράς. Σύμφωνα με την κινεζική κρατική τηλεόραση, είναι ακόμη και 80%. Είτε έτσι είτε αλλιώς: Αν βάλετε ένα χριστουγεννιάτικο δέντρο στο σαλόνι σας, υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να κρεμάσετε επίσης ένα στολίδι από το Γιβού. «Χωρίς το Γιβού, ο Άγιος Βασίλης δεν θα είχε ρούχα και καπέλα, τα παιδιά δεν θα είχαν ευχετήριες κάρτες και δώρα, οι καταναλωτές δεν θα είχαν χριστουγεννιάτικα δέντρα και στολίδια και τα Χριστούγεννα θα ήταν ημιτελή», αναφέρει περήφανα η πόλη στην ιστοσελίδα της.
Από το 1980
Η ιστορία επιτυχίας του Γιβού ξεκινά στις αρχές της δεκαετίας του 1980. Το επίκεντρο του χριστουγεννιάτικου εμπορίου της πόλης είναι η «International Trade City», ένα τεράστιο συγκρότημα δεκάδων πολυκαταστημάτων όπου χιλιάδες πωλητές εκθέτουν τα προϊόντα τους σε μικρούς πάγκους. Εδώ μπορείτε να βρείτε ό,τι επιθυμεί μια χριστουγεννιάτικη καρδιά: χιλιόμετρα πούλιες, καπέλα Άγιου Βασίλη με λιγότερο από ένα ευρώ το καθένα, πλαστικά χριστουγεννιάτικα δέντρα με φωτεινά χρώματα που αναβοσβήνουν.
Περισσότερα από 15.000 διαφορετικά διακοσμητικά αντικείμενα περιμένουν αγοραστές από όλο τον κόσμο. Καθένας από τους εμπόρους ειδικεύεται σε λίγα προϊόντα που φτιάχνονται στην ίδια την πόλη ή στη γύρω περιοχή. Ωστόσο, όχι πάντα με σωστές προϋποθέσεις , όπως επικρίνουν οι ακτιβιστές. Τα ωράρια εργασίας στα εργοστάσια είναι μεγάλα και οι μισθοί συχνά χαμηλοί. Ωστόσο, αρκετοί Κινέζοι έχουν γίνει πλούσιοι με τα χριστουγεννιάτικα δώρα και σήμερα το Γιβού είναι μια από τις πιο πλούσιες πόλεις σε όλη την Κίνα. Και αυτό παρά το γεγονός ότι στην Κίνα τα Χριστούγεννα δεν είναι πραγματικά τόσο μεγάλη υπόθεση.
Η μαύρη και άσπρη γάτα
Στις αρχές της δεκαετίας του 1980, λίγα χρόνια μετά τον θάνατο του ιδρυτή του κράτους, Μάο Τσε Τουνγκ, το Γιβού ήταν μια φτωχή πόλη. Ήταν ο διάδοχος του Μάο, ο μεταρρυθμιστής Ντενγκ Σιαοπίνγκ, που ενθάρρυνε τους ανθρώπους στην Κίνα να πλουτίσουν. Το πώς το έκαναν δεν ήταν τόσο σημαντικό τότε. «Δεν έχει σημασία αν η γάτα είναι άσπρη ή μαύρη», έλεγε ο Ντενγκ.
«Το βασικό είναι ότι πιάνει ποντίκια.» Ο Σιέστα Γκαοχούα , τότε γραμματέας του κόμματος της κομητείας Γιβού , δεν χρειάστηκε να το πει δύο φορές. Σύμφωνα με έναν μύθο που κυκλοφόρησε στα κρατικά μέσα της Κίνας, ο Σια ίδρυσε την πρώτη αγορά χονδρικής στο Γιβού το 1982, αφού μια πλανόδια πωλήτρια του παραπονέθηκε με πικρία ότι τα προϊόντα της είχαν κατασχεθεί επανειλημμένα από τις τοπικές αρχές. Η γυναίκα είχε τολμήσει να πουλήσει κορδόνια και κουμπιά για να συντηρήσει τα τέσσερα παιδιά της και την ηλικιωμένη μητέρα της.
«Καπιταλιστικές δραστηριότητες» το ονόμαζαν αυτό τότε οι αρχές και δεν πίστευαν όλοι ότι ήταν καλό οι ιδιώτες κάνουν επιχειρήσεις. Ο αρχηγός του κόμματος Σιέ, από την άλλη πλευρά, δεν είδε κανένα πρόβλημα.
«Δεν θα έλεγα ότι ξέρω τα πάντα για τον μαρξισμό», είπε χρόνια αργότερα σε συνέντευξή του. «Αλλά ήμουν πεπεισμένος ότι η στρατηγική μου δεν θα σταθεί εμπόδιο σε αυτό.»
Ήταν η πρώτη φορά που μια κινεζική τοπική κυβέρνηση είχε επίσημα αναγνωρίσει τη νομιμότητα μιας ελεύθερης αγοράς για αγρότες και εμπόρους μετά από χρόνια προγραμματισμένης οικονομίας. Αρχικά πωλούνταν αγροτικά προϊόντα, κάποια ρούχα και πράγματα για τις καθημερινές ανάγκες.
Μόνο μετά την αλλαγή της χιλιετίας, οι πρώτοι λιανοπωλητές στο Γιβού συμπεριέλαβαν επίσης πολύχρωμα φώτα και διακοσμητικούς αγγέλους από πλαστικό στη γκάμα τους. Σήμερα, ο κόσμος εξαρτάται τόσο από τα κινέζικα χριστουγεννιάτικα στολίδια όσο και από το ρωσικό αέριο ή το πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας. Μπορεί να ξεσπάσει πανικός για μια στιγμή όταν οι αλυσίδες εφοδιασμού σταματήσουν.
Όπως στα μέσα Αυγούστου φέτος, όταν ο Γιβού τέθηκε σε πολυήμερο lockdown. Όλα τα εργοστάσια αναγκάστηκαν να κλείσουν εκτός και αν παρήγαγαν είδη που οι αρχές έκριναν απαραίτητα. Ωστόσο, οι χριστουγεννιάτικες διακοσμήσεις για τα χριστουγεννιάτικα δέντρα ήταν στις εξαιρέσεις.Ετσι στόλισαν και φέτος οι Ευρωπαίοι τα σπίτια τους τις γιορτές…
