«Η γερμανική κυβέρνηση έχει εδώ και καιρό εκνευρίσει έντονα τους εταίρους της στην ΕΕ με την χωρίς προηγούμενο συντονισμό πολιτική που ασκεί ενάντια στην ενεργειακή κρίση» γράφει η Handelsblatt.
Η γερμανική εφημερίδα σημειώνει ότι τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχει η εμφανής βούληση από πλευράς Γερμανίας και Γαλλίας να αφήσουν πίσω τους τις ατυχείς εντυπώσεις που προκάλεσε τον Οκτώβριο η ματαίωση του Γαλλογερμανικού Συμβουλίου Υπουργών και να δράσουν από κοινού στην Ευρώπη για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης. «Οι φίλοι στέκονται ο ένας δίπλα στον άλλο, όταν υπάρχει ανάγκη», δήλωσε ο Καγκελάριος Ολαφ Σολτς
έχοντας δίπλα του την Πρωθυπουργό της Γαλλίας Ελιζαμπέτ Μπορν. «Η Γερμανία και η Γαλλία αποτελούν ζωντανό παράδειγμα της κοινής ευρωπαϊκής αλληλεγγύης», πρόσθεσε ο Σολτς.
Ωστόσο, έχουν προκύψει αμφιβολίες για τη γερμανική αλληλεγγύη –και όχι μόνο στο Παρίσι. Ορισμένοι σύμμαχοι στην Ευρώπη αντελήφθησαν το πακέτο των 200 δις ευρώ για την ενεργειακή κρίση ή την αντίδραση της Γερμανίας στον καθορισμό ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου ως μια πολιτική του Βερολίνου που ακολουθεί τη λογική «η Γερμανία πρώτα». Ο εκνευρισμός για τη γερμανική συμπεριφορά στην Ευρώπη έγινε ιδιαίτερα εμφανής στην περίπτωση της Γαλλίας, ακόμη κι αν η γερμανική πλευρά υποστήριζε επίμονα ότι τα ΜΜΕ υπερέβαλαν. Η δυσαρέσκεια στην κυβέρνηση του Προέδρου Μακρόν για τη στάση της Γερμανίας στην ενεργειακή κρίση και τα ζητήματα Αμυντικής Πολιτικής ήταν πραγματική. Οι Γάλλοι ήταν ιδιαίτερα ενοχλημένοι για το γεγονός ότι ο Διευθυντής της Καγκελαρίας Βόλφγκανγκ Σμιντ βρέθηκε στο Μέγαρο των Ηλυσίων για διαβουλεύσεις τρεις ημέρες πριν από την ανακοίνωση του πακέτου των 200 δις ευρώ και δεν ανέφερε καν την ύπαρξή του. «Μεταξύ φίλων ανταλλάσσονται εκ των προτέρων πληροφορίες για τέτοια μεγάλα εγχειρήματα, καθώς έχουν συνέπειες και για την άλλη χώρα», λέγεται στο Παρίσι. Για πολύ καιρό αυτό αποτελούσε πρακτική στις γαλλογερμανικές σχέσεις. Οι Γάλλοι εξεπλάγησαν για το γεγονός ότι η Ομοσπονδιακή Κυβέρνηση έχει παραβιάσει τον κανόνα πολλές φορές –και όχι μόνο στην περίπτωση του πακέτου ανακούφισης για την ενεργειακή κρίση.
Την ώρα που οι Γερμανοί θεωρούν πως αποτελούν πρότυπο ευρωπαίου εταίρου, η εικόνα τους μεταξύ των γειτονικών τους χωρών έχει πληγεί σημαντικά. Στην ΕΕ εξαπλώνεται η ανησυχία ότι το πιο ισχυρό μέλος της ενδεχομένως να επιδιώκει ολοένα και περισσότερο τα δικά του συμφέροντα.
Οι ανατολικοί γείτονες της Γερμανίας αισθάνονται επίσης δυσαρέσκεια -ειδικά από τη στιγμή που ήταν αυτοί που εδώ και χρόνια προειδοποιούσαν το Βερολίνο για τους κινδύνους της εξάρτησης από το ρωσικό φυσικό αέριο. Το γερμανικό πακέτο των 200 δις ευρώ στρεβλώνει την Εσωτερική Αγορά, δήλωσε στην Handelsblatt η Υπουργός Οικονομικών της Πολωνίας Μαγκνταλένα Ρτσεσκόβσκα. Είναι σημαντικό να υπάρχει «μία κοινή ή τουλάχιστον ένα πλαίσιο για μια κοινή ευρωπαϊκή λύση»
Ο ρόλος του Σολτς
Δεν είναι όμως μόνο το ογκώδες πακέτο ανακούφισης από την ενεργειακή κρίση που έχει προκαλέσει εκνευρισμό τον τελευταίο καιρό στους ευρωπαίους εταίρους. Είναι και ο τρόπος που εμφανίζεται ο Σολτς και ανακοινώνει τις θέσεις του. Στη συζήτηση για το ανώτατο όριο στην τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, για παράδειγμα, ο Καγκελάριος είχε ξεκαθαρίσει ήδη πριν από την πρόσφατη Σύνοδο Κορυφής στην Πράγα ότι η Γερμανία δεν θα στηρίξει το μέτρο. Με αυτόν τον τρόπο, όχι μόνο αποξένωσε τις 15 χώρες που είχαν ζητήσει τον καθορισμό πλαφόν, αλλά και τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ, ο οποίος είχε θέσει το θέμα στην ημερήσια διάταξη. «Χωρίς κοινά προγράμματα της ΕΕ και από κοινού αγορές Ενέργειας, θα είναι δύσκολο για τις μικρές χώρες της ΕΕ να διατηρήσουν τα μέτρα κατά της κρίσης για περισσότερο από ένα χρόνο», δήλωσε στη Handelsblatt ο Υπουργός Εξωτερικών της Λιθουανίας Γκαμπριέλιους Λαντσμπέργκις. Η Γερμανία πρέπει να αξιοποιήσει τον ιδιαίτερό της ρόλο εντός της Ένωσης για να καταστήσει σαφές «ότι τα μικρά κράτη-μέλη δεν θα καταφέρουν να διαχειριστούν μόνα τους την τρέχουσα κρίση».
Η παρέμβαση Μυτιληναίου
«Όταν ο Σολτς πραγματοποίησε την πρώτη επίσημη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης τον υποδέχθηκε με μια βόλτα στην Ακρόπολη. Η ελπίδα στην Αθήνα ήταν ότι με τον Σολτς θα μπορούσε να γίνει μια νέα αρχή μετά τις τεταμένες σχέσεις της εποχής Μέρκελ. Για πολλούς Έλληνες, ωστόσο, η κατάσταση έχει βελτιωθεί ελάχιστα εξαιτίας της στάσης της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης στην ενεργειακή κρίση, την οποία αντιλαμβάνονται ως εγωιστική» γράφει η Handelsblatt.
«Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι εμφανώς απρόθυμη να ασκήσει κριτική στο Βερολίνο. Όμως επιχειρηματίες, όπως ο Ευάγγελος Μυτιληναίος, επικεφαλής μιας από τις μεγαλύτερες βιομηχανικές εταιρείες χαρτοφυλακίου της χώρας, δεν μασούν τα λόγια τους. «Νιώθω άβολα, γιατί πάρα πολλά από τα προβλήματα της Ευρώπης εκπορεύονται από τη Γερμανία», είπε πρόσφατα ο Μυτιληναίος σε συμπόσιο στην Αθήνα.
Οι Γερμανοί «έλυσαν μεν μερικά προβλήματα, αλλά δημιούργησαν περισσότερα». Η Γερμανία επικαλείται στην ΕΕ την αλληλεγγύη, «αλλά τη ρίχνει στο καλάθι των αχρήστων αν δεν την βολεύει». Η ενεργειακή κρίση «οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στις κακές αποφάσεις της Γερμανίας», δήλωσε επικριτικά ο Μυτιληναίος, ο Όμιλος Εταιρειών του οποίου είναι ένας από τους μεγαλύτερους ιδιωτικούς φορείς εκμετάλλευσης σταθμών ηλεκτροπαραγωγής και εισαγωγής φυσικού αερίου στην Ελλάδα.
Αλλά και ο Εντσο Μοαβέρο, Υπουργός Εξωτερικών της Ιταλίας από το 2018 έως το 2019, έχει την εντύπωση ότι οι λύσεις από το Βερολίνο ωφελούν μάλλον πρωτίστως τη Γερμανία. Όταν πρόκειται για προτάσεις από άλλες χώρες, όπως η ιδέα ενός ανώτατου ορίου στην τιμή του φυσικού αερίου, από το Βερολίνο υπάρχει «περισσότερη σιωπή παρά εναλλακτικές λύσεις». Στο παρελθόν τα πράγματα ήταν διαφορετικά. «Ξεπεράσαμε την οικονομική κρίση χάρη στα ευήκοα ώτα και στην κατανόηση της Καγκελαρίου Μέρκελ για τα προβλήματα της Ιταλίας», τονίζει ο Μοαβέρο Moavero και υπενθυμίζει το «ευρωπαϊκό πνεύμα» που υπήρχε κατά τη διάρκεια της πανδημίας. «Η Μέρκελ πάντοτε κατάφερνε να δίνει την εντύπωση ότι σκέφτεται όχι μόνο με γερμανικούς, αλλά και με ευρωπαϊκούς όρους».