Μπορεί το καθεστώς της Τεχεράνης να αποκαλεί «σιωνιστικό διάβολο» το Ισραήλ, αλλά κατά ειρωνικό τρόπο το άλμπουμ μιας Ισραηλινής μουσικού έχει γίνει το «soundtrack της νέας επανάστασης» στο Ιράν.
Τα τραγούδια της Ισραηλινής τραγουδίστριας και ηθοποιού Λιράζ Σαρνί που τα ερμηνεύει στα Φαρσί, είναι πολύ δημοφιλή στην Ισλαμική Δημοκρατία.
Κόρη Ιρανοεβραίων μεταναστών, η Λιράζ έγινε διεθνώς γνωστή μέσω του ρόλου της ως πράκτορας της Μοσάντ στην ισραηλινή σειρά «Tehran». Στις αρχές του 2022, ηχογράφησε τον δίσκο της “Roya” – μια περσική λέξη που σημαίνει “φαντασία” – στην Κωνσταντινούπολη, με μερικούς Ιρανούς μουσικούς – με τους οποίους είχε ήδη συνεργαστεί στο διαδίκτυο στο παρελθόν. Μετά από αυτό, έπαιξε επίσης μαζί τους κατά τη διάρκεια ενός μουσικού φεστιβάλ στη συναγωγή στην Κρακοβία.
Το ντεμπούτο της Λιράζ το 2018 ήταν ήδη επιτυχημένο στο Ιράν. «Μετά από αυτό, έλαβα πολλά βίντεο με γυναίκες να βγάζουν τα τσαντόρ τους και να χορεύουν με τα τραγούδια μου σε underground πάρτι στην Τεχεράνη», είπε η τραγουδίστρια. Το νέο άλμπουμ της περιέχει μια δήλωση αγάπης για το Ιράν, αλλά και λόγια πολέμου για τους σημερινούς ηγεμόνες. «Μαζί θα ξεκινήσουμε μια επανάσταση», λέει ένα τραγούδι. «Πόσο ακόμα θα είμαστε ήσυχοι, με το κεφάλι κάτω, τα γόνατά μας λυγισμένα;».
Από την επανάσταση του 1979, η Ισλαμική Δημοκρατία θεωρεί το Ισραήλ εχθρό. Η επίσκεψη στο Ισραήλ ή η καλλιτεχνική συνεργασία με Ισραηλινούς είναι αξιόποινη πράξη. Ως εκ τούτου, οι Ιρανοί μουσικοί για να συνεργαστούν με την Ισραηλινή τραγουδίστρια έπρεπε τα πρόσωπά τους να ήταν θολά στις ηχογραφήσεις και τα ονόματά τους δεν θα δημοσιεύονταν πουθενά. Παρ’ όλες τις απαγορεύσεις, η Σαρνί ονειρεύεται να εμφανιστεί στο Ιράν. «Πάντα ήθελα να συναντήσω τους φίλους και την οικογένειά μου από την πατρίδα των γονιών μου και μια μέρα θα μπορέσω να επισκεφτώ αυτή τη σπουδαία χώρα».
Η Λιράζ Σαρνί είναι ανιψιά της Ισραηλινής ποπ σταρ Ρίτα, της οποίας το άλμπουμ του 2012 που τραγουδήθηκε στα Φαρσί ήταν επίσης επιτυχημένο στο Ιράν. Ο Ισραηλινός καλλιτέχνης Μαρκ Ελιάχου – ο οποίος παρήγαγε τη μουσική για τη σειρά “Tehran” – κάνει τακτικές εμφανίσεις στην Τουρκία για το ιρανικό κοινό. Γεννημένος στο Νταγκεστάν, ο Ελιάχου μεγάλωσε με την τουρκική και περσική κουλτούρα.
«Οι άνεμοι της αλλαγής πνέουν στο Ιράν»
«Πολλοί Ιρανοί αγαπούν το Ισραήλ, αλλά φοβούνται τους εξτρεμιστές ισλαμιστές ηγεμόνες στη χώρα τους», εξηγεί ο Χαντάρ Μαόζ, ένας Ισραηλινός τραγουδιστής που έχει επίσης ιρανικές ρίζες. «Έχουν έντονο ενδιαφέρον για τον Ιουδαϊσμό και θέλουν αλλαγή καθεστώτος, ώστε να μπορούν να ανανεώσουν ανοιχτά τις σχέσεις με το εβραϊκό κράτος». Ο Μαόζ κυκλοφόρησε το τραγούδι “Enlighten Iran” το 2020, στην οποία ζητά την απελευθέρωση του ιρανικού λαού από τον ζυγό της δικτατορίας. Αφού το τραγούδι προβλήθηκε χιλιάδες φορές στο YouTube, έλαβε πολλά θετικά νέα από το Ιράν. Με το συγκρότημά του « Persian Bukharan Groove»κάνει εμφανίσεις παγκοσμίως. «Δεν μπορούν όλοι να μου απαντήσουν ή να μου γράψουν δημόσια», λέει ο Μαόζ. «Από τότε που δημοσιοποίηθηκε το βίντεό μου, το τραγούδι έχει απαγορευτεί στο κράτος των μουλάδων, αλλά εξακολουθώ να λαμβάνω πολλά μηνύματα από Ιρανούς με ψεύτικα ονόματα».
Αν και η Ισλαμική Δημοκρατία θεωρεί τη μουσική «αντισλαμική», οι διαδηλωτές τη χρησιμοποιούν για να διαδώσουν τους στόχους και το περιεχόμενό τους. Η μαγεία της μουσικής δεν γνωρίζει σύνορα και μπορεί να αλλάξει τον κόσμο.
