Ο αριθμός των προσφύγων που εισέρχονται στην ΕΕ μέσω της Μεσογείου έχει αυξηθεί κατακόρυφα. Τους πρώτους δέκα μήνες, περισσότερα από 90.000 άτομα ήρθαν στην ΕΕ από αυτόν τον δρόμο. Πρόκειται για αύξηση 50% σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος.
Υπό την πίεση της Ιταλίας, η Κομισιόν παρουσίασε τώρα ένα σχέδιο δράσης για τον περιορισμό της παράνομης μετανάστευσης.
Όπως λέει η Επίτροπος Εσωτερικών της ΕΕ Ιλβα Γιόχανσον, «το σχέδιο δράσης έχει τρεις πυλώνες. Ο πρώτος είναι καλύτερη συνεργασία με τις χώρες μέλη και τους διεθνείς οργανισμούς. Δεύτερον, θέλουμε μια νέα προσέγγιση για την έρευνα και τη διάσωση. Τρίτον, πρέπει να εφαρμόσουμε τον μηχανισμό αλληλεγγύης και τον κοινό οδικό χάρτη για ένα σύμφωνο ασύλου και μετανάστευσης».
Ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν πολλά να δούμε από τον λεγόμενο συνασπισμό των πρόθυμων. Τον Φεβρουάριο υπήρξαν δεσμεύσεις για επανεγκατάσταση περισσότερων από 8.000 μεταναστών για την ανακούφιση χωρών όπως η Ελλάδα, η Ιταλία και η Κύπρος. Η Γερμανία ανέλαβε να δεχθεί 3.500 πρόσφυγες. Οι πρώτοι 74 πήγαν από την Ιταλία στα μέσα Οκτωβρίου. Υπάρχει επίσης μικρή πρόοδος στη συνεργασία με τις χώρες προέλευσης και διέλευσης, στις οποίες το σχέδιο δράσης υπόσχεται περισσότερα χρήματα εάν βελτιώσουν τη διαχείριση των συνόρων και της μετανάστευσης, δηλαδή εάν αποτρέψουν τις παράνομες αναχωρήσεις. Όσον αφορά τη θαλάσσια διάσωση, επίσης, το σχέδιο δράσης δεν είναι πολύ συγκεκριμένο.
«Η νομική υποχρέωση για διάσωση ανθρώπων στη θάλασσα είναι πολύ σαφής. Και αυτή η υποχρέωση υπάρχει επίσης ανεξάρτητα από τις συνθήκες που οδήγησαν τους ανθρώπους να φτάσουν σε αυτήν την έκτακτη ανάγκη. Η διάσωση ζωών είναι πιο σημαντική από οτιδήποτε άλλο», τονίζει η Σουηδέζα Επίτροπος Γιόχανσον. «Όμως υπάρχουν ζητήματα που σχετίζονται με τα πλοία των ιδιωτικών διασωστών που πρέπει να διευκρινιστούν. Είναι απαραίτητο όλοι οι παράγοντες – όπως τα κράτη μέλη, οι χώρες άφιξης και εκείνοι των οποίων τη σημαία φέρουν τα πλοία – να συνεργαστούν».
Όπως και πολλά άλλα πράγματα, παραμένει ασαφές εάν η Επιτροπή της ΕΕ στοχεύει και πάλι σε κοινά μέτρα έρευνας και διάσωσης ως μέρος της προστασίας των ευρωπαϊκών συνόρων.
Ο εκπρόσωπος της Επιτροπής Έρικ Μάμερ τόνισε ότι οι προτάσεις αυτές είναι το υπόβαθρο για το σχέδιο δράσης, το οποίο προορίζεται επίσης να αποτελέσει την προπαρασκευαστική εργασία για την ειδική σύνοδο κορυφής των υπουργών Εσωτερικών της ΕΕ που ανακοίνωσε ο Αντιπρόεδρος Μαργαρίτης Σχινάς. Αναμένουμε μια συζήτηση μεταξύ των κρατών μελών και της Επιτροπής για όλα τα ανοιχτά ζητήματα αλλά και διαφωνίες», τόνισε ο Μάμερ.
