Όταν τον Οκτώβριο του 2011 οι Ισλαμιστές εξόντωναν τον Λίβυο δικτάτορα Μουαμάρ Καντάφι με τη βοήθεια του ΝΑΤΟ, ουδείς μπορούσε να προβλέψει το χάος που θα ακολουθούσε.
Το έγκλημα του Καντάφι στα μάτια της Δύσης δεν ήταν απλά ότι ήταν αυταρχικός δικτάτορας.
Το έγκλημά του αποκαλύφθηκε πριν λίγα χρόνια σε μια σειρά απόρρητων emails της τότε υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Χίλαρι Κλίντον, που κυκλοφόρησε από το Wikileaks, ήταν η πρόθεση του Καντάφι να δημιουργήσει ένα νόμισμα σε χρυσό για να ανταγωνιστεί το ευρώ και το δολάριο ως διεθνές αποθεματικό νόμισμα στο Αφρική. Αναμφίβολα, αυταρχικός δικτάτορας ο συνταγματάρχης Καντάφι, αλλά στα 42 χρόνια που κυβέρνησε τη Λιβύη, μετέτρεψε τη χώρα στο πλουσιότερο έθνος της Αφρικής. Η Λιβύη είχε το υψηλότερο κατά κεφαλήν ΑΕΠ και το υψηλότερο προσδόκιμο ζωής στην Μαύρη ήπειρο.
Σήμερα, έχει αποδειχθεί ότι ο στόχος της Δύσης δεν ήταν ξεκάθαρα να βοηθήσει τον λιβυκό λαό, αλλά να εγκαταστήσει ένα καθεστώς ανδρεικέλων και να αποκτήσει τον έλεγχο των φυσικών πόρων της Λιβύης. Ο τότε Γάλλος πρόεδρος, Νικολά Σαρκοζί, ο Ιταλός πρώην πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι και η Χίλαρι Κλίντον, ήταν οι βασικοί παράγοντες που πίεσαν για την επέμβαση του ΝΑΤΟ και την ανατροπή του καθεστώτος.
Το νερό της Λιβύης
Η υποστήριξη της Γαλλίας και του Νικολά Σαρκοζί στην επανάσταση του 2011 για την ανατροπή του Καντάφι, οφειλόταν κυρίως στο ενδιαφέρον του Παρισιού για ένα εμπόρευμα, ίσως πιο πολύτιμο από το πετρέλαιο: το νερό. Ένα «εμπόρευμα», που ίσως να αποδειχθεί για τον 21ο αιώνα ό,τι ήταν το πετρέλαιο για τον 20ο αιώνα. Το νερό θα είναι το πολύτιμο αγαθό που καθορίζει τον πλούτο και τη μοίρα των εθνών.
Σε αντίθεση με το πετρέλαιο, δεν υπάρχουν υποκατάστατα ή εναλλακτικές πηγές για το νερό. Η αύξηση του πληθυσμού, η κλιματική αλλαγή, η ρύπανση και η αστικοποίηση συνδυάζονται αδυσώπητα, με αποτέλεσμα η ζήτηση για πόσιμο νερό να ξεπεράσει την προσφορά κατά 40% έως το 2040.
Η Λιβύη βρίσκεται πάνω στον ψαμμιτικό υδροφόρο ορίζοντα της Νουβίας, που είναι η μεγαλύτερη υπόγεια πηγή πόσιμου νερού στον κόσμο. Ο Καντάφι είχε επενδύσει 25 δισεκατομμύρια δολάρια στο «Great Man-Made River Project», έναν αγωγό νερού μήκους 4.000 χιλιομέτρων, θαμμένο κάτω από την έρημο, ο οποίος μπορούσε να μεταφέρει δύο εκατομμύρια κυβικά μέτρα νερού την ημέρα. Ένα τέτοιο μνημειώδες πρόγραμμα διανομής νερού επρόκειτο να μετατρέψει τη Λιβύη, μια χώρα που βρίσκεται κατά 95% στην έρημο, σε μια αυτοσυντηρούμενη, καλλιεργήσιμη όαση.
Σήμερα όμως, η UNICEF εκτιμά ότι στο μέλλον, περίπου τέσσερα εκατομμύρια Λίβυοι μπορεί να στερηθούν την πρόσβαση σε ασφαλές πόσιμο νερό, κάτι που θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιδημίες ηπατίτιδας Α, χολέρας και άλλων διαρροϊκών ασθενειών, παρά το γεγονός ότι στη Λιβύη υπάρχει ο μεγαλύτερος υδροφόρος ορίζοντας .Σήμερα, οι παγκόσμιες μεγάλες εταιρείες νερού της Γαλλίας, όπως η Suez, η Ondeo και η Saur, ελέγχουν περισσότερο από το 45% της αγοράς νερού στον πλανήτη, η οποία είναι ήδη μια παγκόσμια βιομηχανία 400 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Το λιβυκό πετρέλαιο
Η Ιταλία, από την πλευρά της με τον τότε πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι, υποστήριξε την επανάσταση του 2011 στη Λιβύη, έχοντας στόχο την εκμετάλλευση των τεράστιων αποθεμάτων σε πετρέλαιο και φυσικό αέριο, στην πρώην αποικία της Ρώμης . Η Λιβύη έχει τα μεγαλύτερα αποθέματα πετρελαίου στην Αφρική και επί Καντάφι, το 85% των εξαγωγών της ήταν στην Ευρώπη. Το πετρέλαιο της Λιβύης είναι πολύ σημαντικό για την Ιταλία λόγω της μικρής γεωγραφικής απόστασης, της ευκολίας εξόρυξης και της ποιότητας του αργού της. Τα περισσότερα διυλιστήρια στην Ιταλία και αλλού έχουν κατασκευαστεί για να λειτουργούν με το πιο ελαφρύ λιβυκό αργό, σε αντίθεση με το βαρύτερο πετρέλαιο της Σαουδικής Αραβίας που έχει αντικαταστήσει το έλλειμμα παραγωγής στη Λιβύη.
Η Λιβύη έχει επίσης αποθέματα φυσικού αερίου άνω των 52,7 τρισεκατομμυρίων κυβικών ποδιών και τεράστιες περιοχές δεν έχουν ακόμη ερευνηθεί. Με τις εγγυημένες προμήθειες από τη Λιβύη, η Ιταλία θα μπορούσε να γίνει λιγότερο εξαρτημένη από τις προμήθειες από τη Ρωσία.
«Τουρκικό προτεκτοράτο»
Από το πετρέλαιο στο νερό και από τα όπλα στο φυσικό αέριο, η επανάσταση του 2011 στη Λιβύη βοήθησε τη Δύση να συγκεντρώσει δισεκατομμύρια δολάρια. Την ίδια ώρα,11 χρόνια μετά η αφρικανική χώρα σπαράσσεται από έναν αιματηρό εμφύλιο, χωρισμένη στα δύο και οι ελπίδες για ένα βιώσιμο, ενωμένο, δημοκρατικό κράτος, έχουν εξανεμιστεί. Η κρατική εξουσία κατέρρευσε και δύο κυβερνήσεις μάχονται για την εξουσία: μία με έδρα την Τρίπολη, προσωρινή μεν αλλά αναγνωρισμένη από τον ΟΗΕ, με επικεφαλής τον φιλό-Τουρκο πρωθυπουργό Αμπντέλ Αμίντ Νμπέιμπα από το 2021 και μία άλλη στο Τομπρούκ υπό την ηγεσία του Φάθι Μπασάνγκα και την υποστήριξη του πολέμαρχου Χαλίφα Χαφταρ-του ισχυρού άνδρα της Κυρηναϊκής.
Η χώρα έγινε έρμαιο ξένων δυνάμεων που προκειμένου να επιβάλουν τα συμφέροντά τους, πυροδοτούν τον εμφύλιο πόλεμο : Ρωσία και Τουρκία κυρίως, χρηματοδοτούν στρατεύματα μισθοφόρων, που παραμένουν σε περιοχές της χώρας μέχρι και σήμερα. Διεθνείς διασκέψεις επί διασκέψεων δεν κατόρθωσαν να λύσουν επί της ουσίας, κανένα πρόβλημα.
Τα τελευταία χρόνια, η κυβέρνηση της Τρίπολης έχει μετατραπεί σε «τουρκικό προτεκτοράτο», με επενδύσεις 28 δισ. ευρώ για την ανοικοδόμηση της χώρας .Αποκορύφωμα ήταν η υπογραφή στις 28 Νοεμβρίου 2019 του παράνομου τουρκολιβυκού συμφώνου, που παραβιάζει την ελληνική κυριαρχία ακόμη και στην περιοχή της Κρήτης. Στη συμφωνία αυτή αντέδρασαν επίσης η Γαλλία και η Ιταλία καθώς καθιστά την Turkish Petroleum Corporation (TPAO) σημαντικό παίκτη σε μια αγορά που κάποτε κυριαρχούσαν γαλλικές και ιταλικές εταιρείες. Η Αγκυρα –και με την νέα, παράνομη συμφωνία που υπέγραψε στις 3 Οκτωβρίου με την κυβέρνηση της Τρίπολης έχει κυρίαρχο ρόλο στην περιοχή, στη θάλασσα και στις υποδομές.
Όσο για το μέλλον της έρημης χώρας; Ζοφερό! Επρόκειτο να γίνουν εκλογές πέρυσι τα Χριστούγεννα, αλλά αναβλήθηκαν ξανά και ξανά. Ουδείς γνωρίζει πότε και αν θα γίνουν ελεύθερες εκλογές και τη Λιβύη θα λυμαίνεται η κάθε κυρία Νάιλα Μάνγκους- η υπουργός Εξωτερικών που προσπάθησε να παγιδεύσει τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών Νίκο Δένδια…
