«Θα εκμεταλλευτεί η Τουρκία την επίθεση στην Κωνσταντινούπολη για να πλήξει τις Ηνωμένες Πολιτείες και τις κουρδικές οργανώσεις;» Το ερώτημα θέτει η ισραηλινή εφημερίδα Jerusalem Post, μετά την αιματηρή τρομοκρατική επίθεση στον πεζόδρομο Ιστικλάλ, στο κέντρο της Κωνσταντινούπολης. «Η ρητορική της Άγκυρας φαίνεται να υποδηλώνει ότι η Τουρκία θα ανοίξει μέτωπο με την Ουάσιγκτον και θα πραγματοποιήσει επίσης στρατιωτικές επιθέσεις στη Συρία- στο Κομπάνι, το Τελ Ριφάτ, το Καμισλί και άλλες συριακές πόλεις», εκτιμά η έγκυρη ισραηλινή εφημερίδα.
Στο ίδιο μήκος κύματος, ο ισραηλινός σύμβουλος ασφαλείας, Χετάβ Ροτζάν, γράφει: « Η βομβιστική επίθεση μοιάζει ολοένα και περισσότερο ως πρόσχημα για εισβολή στη Βόρεια Συρία ή για ανανέωση της επίθεσης στην κουρδική νοτιοανατολική Τουρκία».
Δεν είναι όμως μόνο ο κίνδυνος νέας εισβολής στη Συρία. Η Άγκυρα δεν δίστασε να εμπλέξει προκλητικά και την Ελλάδα στο θέμα της τρομοκρατικής επίθεσης. Ο σκληροπυρηνικός εθνικιστής υπουργός Εσωτερικών, Σουλεϊμάν Σοϊλού ισχυρίστηκε ότι αν οι τουρκικές αρχές δεν είχαν συλλάβει την φερόμενη ως δράστη της τρομοκρατικής επίθεσης, «θα είχε μεταφερθεί λαθραία στην Ελλάδα»!
Στον ανεκδιήγητο Τούρκο υπουργό απάντησε ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Τάκης Θεοδωρικάκος, τονίζοντας: «Είμαστε ενάντια σε κάθε τρομοκρατική πράξη και αυτή είναι μια ξεκάθαρη τοποθέτηση. Η Ελλάδα προστατεύει καλά τα σύνορά της και ουδέποτε θα δεχόταν τρομοκράτες στο έδαφός της».
«Εξόντωση των εχθρών»
Οι φιλοκυβερνητικές τουρκικές εφημερίδες προτρέπουν τον πρόεδρο Ερντογάν να μην απογοητεύσει και να εξοντώσει τους εχθρούς του μια για πάντα. «Η Τουρκία συνέτριψε τα κεφάλια τρομοκρατικών ομάδων», γράφει ο Μεχμέτ Μπαρλάς στη Sabah. Ακόμη και η αντιπολιτευόμενη Cumhuriyet αξιώνει επίσης μια σκληρή απάντηση:: «Πρέπει να λάβουμε σοβαρά υπόψη τον αγώνα κατά των υποστηρικτών της τρομοκρατίας, στο εσωτερικό και στο εξωτερικό», γράφει η φιλο-Κεμαλική εφημερίδα. Στο στόχαστρο των τουρκικών ΜΜΕ βρέθηκαν μάλιστα και οι New York Times, γιατί έγραψαν ότι «η επίθεση έγινε σε μια δημοφιλή τουριστική περιοχή». Οι φιλο-ερντογανικές εφημερίδες, όπως η Yenisafak και η Sabah ισχυρίστηκαν ότι η η αμερικανική εφημερίδα «αγνόησε τα θύματα της επίθεσης και αντ’ αυτού εστίασε στον τουρισμό».
Ο πολύ γνωστός ισραηλινός δημοσιογράφος Σεθ Φράντζμαν δεν μετρά τα λόγια του: «Φαίνεται ότι η Άγκυρα δημιουργεί τώρα το αφήγημα για να κινητοποιήσει τα ακροδεξιά εθνικιστικά μέσα ενημέρωσης για να κατηγορήσουν τους Αμερικανούς “ιμπεριαλιστές” και όποιον άλλον μπορεί να ενταχθεί σε αυτό το αφήγημα», γράφει στο twitter ο ισραηλινός δημοσιογράφος και προσθέτει: « Ισως αυτή η έκρηξη να είναι η δικαιολογία που χρειάζεται η Τουρκία για έναν άλλο πόλεμο. Η επίθεση έγινε επίσης τη στιγμή που η Άγκυρα προσπαθεί να πιέσει τη Σουηδία και τη Φινλανδία να εκδώσουν πολίτες Κουρδικής καταγωγής, προκειμένου να δώσει η Τουρκία το πράσινο φως για την ένταξη των δύο σκανδιναβικών χωρών στο ΝΑΤΟ».
Την επόμενη εβδομάδα το Σουηδικό κοινοβούλιο πρόκειται να ψηφίσει μια συνταγματική τροποποίηση για αυστηρότερους νόμους κατά της τρομοκρατίας – ένα από τα αιτήματα της Άγκυρας. Αυτό θα μπορούσε επίσης να αλλάξει τη νομική κατάσταση για τις εκδόσεις Κούρδων και Τούρκων αντιπάλων του Ερντογάν και μπορεί να αποτελέσει προηγούμενο για εκατοντάδες Τούρκους ακτιβιστές για τα πολιτικά δικαιώματα, που ζουν σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες και απειλούνται με φυλάκιση, αν εκδοθούν στην Τουρκία. Εύλογα, άλλωστε, ο Σεθ Φράντζμαν διερωτάται στο twitter : «Αν Άγκυρα είναι στόχος της τρομοκρατίας, γιατί υποστηρίζει τη Χαμάς και τις εξτρεμιστικές Ισλαμικές ομάδες στη Συρία;»
Αναπάντητα ερωτήματα
Πολλά είναι επίσης τα ερωτήματα που έρχονται στο φως της δημοσιότητας για τις συνθήκες που έγινε η τρομοκρατική επίθεση. Σύμφωνα με τις αρχές και τα φιλοκυβερνητικά ΜΜΕ στην Τουρκία, η δράστης εισήλθε στην Τουρκία από το Αφρίν, μια συριακή περιοχή που ήταν κουρδική μέχρι το 2018, όταν εισέβαλαν οι τουρκικές δυνάμεις, αναγκάζοντας τους περισσότερους Κούρδους κατοίκους να εγκαταλείψουν τις εστίες τους.
Σήμερα, το Αφρίν βρίσκεται υπό τον έλεγχο των υποστηριζόμενων από την Τουρκία Σύρων ανταρτών και επίσης της HTS, μιας ομάδας που συνδέεται με την Αλ Κάιντα. Δεν είναι σαφές πώς θα μπορούσε μια γυναίκα να περάσει από το Αφρίν στην Τουρκία, δεδομένου ότι η Άγκυρα έχει χτίσει ένα τείχος κατά μήκος των συνόρων, για να κρατήσει τους Σύρους μακριά από την Τουρκία.
Με δεδομένη την έλλειψη ανεξάρτητων μέσων ενημέρωσης στην Τουρκία, η κυβέρνηση φαίνεται απίθανο να δώσει απαντήσεις σε δύσκολα ερωτήματα σχετικά με το ποιες πληροφορίες είχαν, εάν υπάρχουν, οι υπηρεσίες πληροφοριών, πριν την επίθεση. Κυρίως, πώς θα μπορούσε να πραγματοποιηθεί μια τέτοια επίθεση στο φως της ημέρας σε έναν πεζόδρομο που η διαβόητη ΜΙΤ-η τουρκική υπηρεσία πληροφοριών- παρακολουθεί στενά εδώ και χρόνια, όπου έχουν εγκατασταθεί 1200 κάμερες ασφαλείας και περιπολούν δεκάδες αστυνομικοί, ένστολοι και με πολιτικά.
Νέο πολεμικό σκηνικό
Σε κάθε περίπτωση, η αποτρόπαια επίθεση με θύματα ανυποψίαστους αθώους πολίτες στον πιο πολυσύχναστο εμπορικό δρόμο της Πόλης, δημιουργεί ένα νέο σκηνικό στην ευρύτερη περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου. Η κυβέρνηση Ερντογάν φαίνεται να βρήκε την ευκαιρία για να επιχειρήσει ν` αλλάξει την ατζέντα και στο εσωτερικό της χώρας. Με την οικονομική κρίση που προκάλεσε την κατάρρευση της τουρκικής λίρας και έναν πληθωρισμό άνω του 85%, ο Ερντογάν βλέπει να απειλείται η πολιτική του θέση, ενόψει των προγραμματισμένων για τον Ιούνιο του 2023, εκλογών. Η δημοτικότητα του Τούρκου προέδρου έχει βυθιστεί τα τελευταία δύο χρόνια, παρά το γεγονός ότι η αντιπολίτευση δεν έχει επιλέξει επί του παρόντος έναν σοβαρό υποψήφιο, που θα αντιπαρατεθεί στον Ερντογάν.
Μπορεί ο πόλεμος στην Ουκρανία έδωσε τη δυνατότητα στον Τούρκο πρόεδρο να «επιλύσει» το δίλημμα που τον απασχολεί εδώ και πάνω από μια δεκαετία: Πώς θα ισορροπήσει στο κρίσιμο σταυροδρόμι μεταξύ Ουάσιγκτον και Μόσχας, μεταξύ της Ατλαντικής επιλογής και της ευρασιατικής χίμαιρας. Αλλά, μάλλον χρειάζεται και έναν δικό του πόλεμο για να επιβιώσει πολιτικά…
