Skip to main content

Ποιος (δεν) φοβάται 8 δισεκατομμύρια ανθρώπους;

Ο παγκόσμιος πληθυσμός έφτασε στο ορόσημο των 8 δισεκατομμυρίων. Άλλοι μιλούν για υπερπληθυσμό και άλλοι φοβούνται την υπογεννητικότητα. Τι ακριβώς συμβαίνει;

Η «οικογένεια» της Γης μεγαλώνει. Σύμφωνα με τον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών ο πληθυσμός του πλανήτη θα φτάσει σήμερα, 15 Νοεμβρίου 2022, το ορόσημο των 8 δισεκατομμυρίων. Και αυτό είναι κάτι που διχάζει βαθύτατα.

Την ώρα που μερίδα επιστημόνων και πολιτικών χτυπούν καμπανάκια για υπερπληθυσμό και «βλέπουν» ημέρες δριμείας κλιματικής κρίσης και πείνας να έρχονται εξαιτίας αυτού, άλλοι θεωρούν ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός αναπτύσσεται πλέον αργά.

«Η κατάρρευση του πληθυσμού εξαιτίας των χαμηλών ποσοστών γεννήσεων είναι πολύ μεγαλύτερη απειλή για τον πολιτισμό από ό,τι η υπερθέρμανση του πλανήτη» έγραψε σε ανάρτησή του στο Twitter, o chief Twit, Έλον Μασκ.

Ποιος τελικά έχει δίκαιο; Μία ματιά στα δεδομένα μπορεί να μας δώσει μία εικόνα, για το εάν ο παγκόσμιος πληθυσμός «τρέχει» με επικίνδυνους ρυθμούς ή ετοιμάζεται να «καταρρεύσει». Χρειάστηκε να περάσουν 12 χρόνια, από το 1998 έως το 2010, για να αυξηθεί ο πληθυσμός του πλανήτη από τα 6 δισεκατομμύρια στα 7 δισεκατομμύρια. Πέρασε ακριβώς το ίδιο χρονικό διάστημα για να ανέβει ένα 1 δισεκατομμύριο ακόμη. Ούτε τρέχει, ούτε σκόνταψε.

«Κόντρα στην καταστροφολογία, θα πρέπει να θυμόμαστε τι βρίσκεται πίσω από την αύξηση: μεγαλύτερη διάρκεια ζωής, βελτίωση στη διατροφή και τη δημόσια υγεία, πτώση των ποσοστών θνησιμότητας βρεφών» γράφει ο Economist στο κύριο άρθρο του και έχει δίκαιο. Ακόμη και κατά την περίοδο της πανδημίας του Covid-19- ενός από τους πλέον φονικούς ιούς που είδε η ανθρωπότητα εδώ και εκατοντάδες χρόνια, όπως συχνά επισημαίνει η ιατρική κοινότητα- ο πληθυσμός της Γης συνέχισε να διευρύνεται.






Με τους ίδιους ρυθμούς ο Economist υπολογίζει ότι ο παγκόσμιος πληθυσμός θα φτάσει τα 9 δισεκατομμύρια το 2037 και θα κορυφωθεί στα 10,4 δισεκατομμύρια κάπου ανάμεσα στο 2080 και το 2100. Αυτό που φοβάται ο Έλον Μασκ, δεν το βλέπουν οι ειδικοί να έρχεται.

Ούτε όμως ο υπερπληθυσμός φαντάζει άμεσος κίνδυνος. Το 1963 ο παγκόσμιος πληθυσμός είχε αυξηθεί κατά 2,3%. Φέτος μεγάλωσε μόλις κατά 0,8%. Πρόκειται για τον βραδύτερο ρυθμό από τη δεκαετία του 1950.

Τι είναι τελικά αυτό που θα πρέπει να φοβόμαστε; Το πόσο άνισα ζει ο πληθυσμός αυτός. Τα πάντα – από τις οικονομικές κρίσεις έως τις κοινωνικές εκρήξεις- πηγάζουν ή αντανακλούν τις οξύτατες εισοδηματικές – και όχι μόνο – ανισότητες. Ο πληθυσμός της Γης θα μεγαλώνει σταθερά, αλλά ποιος θα φροντίσει να σταματήσει να μεγαλώνουν οι ψαλίδες;