Κάποιοι τράπηκαν σε φυγή και ίσως να μη επιστρέψουν ποτέ. Κάποιοι άλλοι γύρισαν την πλάτη τους σε σχέσεις, με ρίζες χρόνων. Στο χωριό Σεφτσένκιβκα, στην περιοχή της Νότιας Χερσώνας, ένα μήνα αφότου απελευθερώθηκε από τα ουκρανικά στρατεύματα η κάποτε δεμένη κοινότητα βρίσκεται διχασμένη, εν μέσω ενός τοξικού κλίματος καχυποψίας και καταγγελιών για προδοσία. που γεννούν σκέψεις εκδίκησης.
Η 45χρονη Όλια Ποντεντσένκο, έχει παραδεχτεί ότι δεχόταν χρήματα και βοήθεια από τους Ρώσους. και δεν ήταν η μόνη. Στις επικρίσεις, η Όλια της οποίας ο σύζυγος κρατήθηκε για δύο ημέρες από Ουκρανούς αξιωματούχους, είπε ότι μόνο ο Θεός μπορεί να την κρίνει.
Οι στρατιώτες στη Σεφτσένκιβκα δεν ήταν Ρώσοι, αλλά από τη λεγόμενη Λαϊκή Δημοκρατία του Ντονέτσκ, μια από τις δύο αυτονομιστικές περιοχές στην ανατολική Ουκρανία. «Μιλούσαν όπως εμείς», δικαιολογήθηκε η Σβετλάνα Ιβαχνένκο. «Ήταν Ουκρανοί σαν κι εμάς».
Αβέβαιη για το πώς θα τα καταφέρει να επιβιώσει η 46χρονη Νάντια Πολίβεσα, αναφέρει πως αναγκάστηκε να ανταλλάσσει με τους στρατιώτες πατάτες αντί βενζίνης και γάλακτος.
«Η Χερσώνα είναι πλέον Ρωσία»
Μας έφερναν νερό κάθε δεύτερη μέρα, θυμούνται οι κάτοικοι, ενώ όταν μια από τις γηραιότερες κατοίκους του χωριού, η Νάντια Μπρέζνεβα, έγινε 91 ετών, της έκαναν δώρο σοκολάτες.
«Κάποιος με ρώτησε: «Μπαμπούσκα, είναι καλοί άνθρωποι οι κατακτητές;» είπε η Νάντια. «Τους απάντησα πως υπάρχουν καλοί άνθρωποι παντού Ελπίζω να απάντησα σωστά.»
Όλα αυτά βέβαια στην αρχή. Οι Ρώσοι, που δεν έπαυαν να είναι δυνάμεις κατοχής, άρχισαν να πιέζουν τους χωρικούς να πάρουν ρωσική ταυτότητα για να προμηθεύονται νερό ή φαγητό. «Η Χερσώνα είναι πλέον Ρωσία», μας έλεγαν, θυμάται η ηλικιωμένη Νάντια.
Σύντομα, το ίδιο έλεγαν και συγχωριανοί της.
Πριν από τον πόλεμο, οι άνθρωποι στη Σεφτσένκιβκα δεν συζητούσαν το αν συμπαθούσαν ή όχι τη Μόσχα. Αλλά λίγες εβδομάδες μετά την κατοχή, μια μικρή ομάδα φέρεται να άρχισε να ασπάζεται ανοιχτά την ιδέα να ενταχθεί στη Ρωσία η περιοχή.
Η 50χρονη Σβετλάνα, παραδέχτηκε ότι ένιωθε νοσταλγία για την εποχή της Σοβιετικής Ένωσης, όταν η Σεφτσένκιβκα ευημερούσε στέλνοντας σιτηρά και προϊόντα στη Ρωσία. Ωστόσο αρνήθηκε την κατηγορία. Όταν η Washington Post προσπάθησε να της μιλήσει, ο σύζυγός της προσποιήθηκε ότι κανείς με το όνομά της δεν έμενε στο σπίτι τους.
«Ο Θεός μου είπε να μην πάρω τα λεφτά»
Οι σχέσεις δοκιμάστηκαν όταν ο Πούτιν ανακοίνωσε τα δημοψηφίσματα για την προσάρτηση των κατεχόμενων περιοχών.
Οι στρατιώτες πήγαιναν από πόρτα σε πόρτα, προσφέροντας 5.000 γρίβνα (ουκρανικό εθνικό νόμισμα)— περίπου 135 δολάρια — ανά κάτοικο. Ωστόσο δεν έλεγαν γιατί.
Η Τατιάνα προσευχήθηκε για καθοδήγηση. Όπως όλοι στο χωριό, ήταν φτωχή πριν τον πόλεμο και τώρα ήταν πιο φτωχή. «Ο Θεός μου είπε να μην τα πάρω», είπε. «Ήταν χρήματα βαμμένα με αίμα ». Η Χαλίνα, η καλύτερή της φίλη, απέρριψε επίσης τα μετρητά. Πώς, αναρωτήθηκε, θα μπορούσε να κοιτάξει στα μάτια τον στρατιώτη γιό της αν τα έπαιρνε;
Στην άλλη άκρη του χωριού, η Όλια δεν δίστασε. «Φυσικά και το πήραμε», είπε. «Ήμασταν σε κατεχόμενα εδάφη. Έπρεπε να επιβιώσουμε». Η τετραμελής οικογένειά της έλαβε 20.000 hryvnia — περίπου 540 δολάρια — που είναι περίπου ο μέσος μηνιαίος μισθός της Ουκρανίας πριν από τον πόλεμο.
Η Σβετλάνα δεν ήταν σίγουρη για το τι έπρεπε να κάνει. Άκουσε φήμες ότι η αποδοχή των χρημάτων θα σήμαινε ότι άνθρωποι όπως η 78χρονη μητέρα της θα μπορούσαν να χάσουν τις ουκρανικές συντάξεις τους.
«Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, οι κατακτητές υποτίθεται ότι μας βοηθούν», κατέληξε η Σβετλάνα και η οικογένειά της πήρε τα μετρητά.
Άλλοι κάτοικοι του χωριού περίμεναν να δουν τι θα γίνει με όσους δέχονταν. Όταν δεν υπήρξαν άμεσες επιπτώσεις, οι περισσότεροι υπέκυψαν.
Αναζητώντας τους «προδότες»
Στα τέλη Σεπτεμβρίου οι Ρώσοι άρχισαν να πηγαίνουν πόρτα πόρτα, ζητώντας από τον κόσμο να ψηφίσει για την ένταξη στη Ρωσία. Μερικοί φορούσαν πολιτικά ρούχα. άλλοι ήταν με στολή και οπλισμένοι.
Κανένας χωρικός δεν παραδέχτηκε στην Washington Post, ότι ψήφισε υπέρ — ούτε καν αυτοί που υποστήριξαν την κατοχή. Αλλά αρκετοί είπαν ότι υποπτεύονταν ότι οι στρατιώτες κατέγραψαν τις ψήφους τους ως «ναι» επειδή είχαν πάρει τα χρήματα.
Λίγες μέρες μετά την παράνομη ψηφοφορία, ο Πούτιν ανακοίνωσε ότι η Χερσώνα και τρεις άλλες ουκρανικές περιοχές ήταν μέρος της Ρωσίας. Αλλά η Σεφτσένκιβκα είχε ήδη ξεφύγει από τον έλεγχο της Μόσχας καθώς προχωρούσε η ουκρανική αντεπίθεση.
O κόσμος παρακολουθούσε με δάκρυα την άφιξη των ουκρανικών στρατευμάτων. Το πρώτο πράγμα που ρώτησαν οι στρατιώτες ήταν πού έμεναν οι συνεργάτες των Ρώσων…
naftemporiki.gr
