«Διακυβεύεται το μέλλον της δημοκρατίας σε αυτές τις εκλογές», λέει ο πρόεδρος Τζο Μπάιντεν. «Αν θέλετε να σώσετε το αμερικανικό όνειρο, ψηφίστε Ρεπουμπλικάνους», απαντά ο τέως πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Ποιος θα κερδίσει; Κάπου 30 έδρες –σε σύνολο 435 – θα κρίνουν το αποτέλεσμα στη Βουλή. Στη μάχη για τη Γερουσία, τρεις πολιτείες είναι καθοριστικές: Τζόρτζια, Νεβάδα και Πενσυλβάνια: όποιος κερδίσει δύο από αυτές τις πολιτείες πιθανότατα θα έχει τον έλεγχο της Γερουσίας.
Σήμερα, οι Δημοκρατικοί διαθέτουν την απόλυτη πλειοψηφία στη Βουλή με 10 έδρες διαφορά, ενώ στη Γερουσία υπάρχει απόλυτη ισορροπία 50-50. Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις, η οποία προεδρεύει της Γερουσίας βάσει νόμου, έχει τη δυνατότητα να ψηφίσει σε περίπτωση ισοψηφίας. δίνοντας το πλεονέκτημα στους Δημοκρατικούς. Τι θα σημάνει μια αλλαγή στους συσχετισμούς στο Κογκρέσο; Θ` αλλάξει η πολιτική του προέδρου Μπάιντεν στα δύο τελευταία χρόνια της θητείας του; Θα είναι πρόωρα, η αρχή του τέλους για τον Αμερικανό πρόεδρο; «Οι προεδρικές εκλογές του 2024 στις Ηνωμένες Πολιτείες ξεκινούν από σήμερα», γράφει εύστοχα, η ισπανική El Pais.
Iστορικά, οι ενδιάμεσες εκλογές στέλνουν ένα σημαντικό μήνυμα για την πρόοδο του προέδρου και της κυβέρνησής του μετά από δύο χρόνια στην εξουσία. Αν και πολλοί πρόεδροι έχουν επανεκλεγεί, παρά το γεγονός ότι το κόμμα τους είχε ηττηθεί στις ενδιάμεσες εκλογές-τελευταίο παράδειγμα ο Μπαράκ Ομπάμα.
Οι υποστηρικτές του προέδρου Μπάιντεν και του Δημοκρατικού Κόμματος πιστεύουν ότι έκανε εξαιρετική δουλειά για την αναζωογόνηση της αμερικανικής οικονομίας μετά την πανδημία. Οι Ρεπουμπλικάνοι αντιτάσσουν πάντως ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες αντιμετωπίζουν τον χειρότερο πληθωρισμό από τη δεκαετία του 1980, με αποτέλεσμα οι πολίτες να βιώνουν πολύ υψηλές τιμές στα καύσιμα αλλά και στα τρόφιμα.
Η πραγματικότητα βρίσκεται λίγο στη μέση: Η διαφορά έγκειται στις μεγάλες νομοθετικές πρωτοβουλίες που ανέλαβε ο Μπάιντεν για τη στήριξη των επενδύσεων, των υποδομών και του κράτους πρόνοιας. Αλλά ο πόλεμος στην Ουκρανία αρχίζει πλέον να επηρεάζει και τις Ηνωμένες Πολιτείες .Το υψηλό κόστος ζωής προβληματίζει την καθημερινότητα των πολιτών. Σύμφωνα με έρευνα του Bloomberg, πάνω από το 50% των Αμερικανών εργαζομένων αναζητούν μια δεύτερη εργασία για να αντισταθμίσουν την αύξηση του κόστους ζωής ή σκέφτονται να το κάνουν σύντομα.
Ο Μασκ υπέρ των Ρεπουμπλικάνων
Πώς θα αντιδράσουν όμως και οι αγορές, με βάση τα πιθανά αποτελέσματα; Κατ` αρχήν , ο πλουσιότερος άνθρωπος στον κόσμο, Ελον Μασκ, κάλεσε τους «ψηφοφόρους με ανεξάρτητο πνεύμα», να ψηφίσουν Ρεπουμπλικάνους στις σημερινές εκλογές. «Η μοιρασμένη εξουσία περιορίζει τις χειρότερες υπερβολές και των δύο κομμάτων, επομένως προτείνω να ψηφίσετε για ένα Ρεπουμπλικανικό Κογκρέσο, δεδομένου ότι η Προεδρία είναι Δημοκρατική», έγραψε ο Μασκ στο twitter.
Άλλωστε, στο χρονικό διάστημα από το 1926 έως το 2019 , στατιστικά, το σενάριο που ευνόησε περισσότερο την Γουόλ Στρητ, ήταν ένα αντίπαλο στον πρόεδρο, Κογκρέσο.
Από το 1942 έως πολύ πρόσφατα, αν και οι δείκτες της Γουόλ Στρητ, είχαν ποικίλες και απρόβλεπτες συμπεριφορέςτους μήνες πριν από τις ενδιάμεσες εκλογές, ο S&P 500 κατέγραφε ,ανέκαθεν, άνοδο στην μετεκλογική περίοδο. Κατά μέσο όρο, οι αποδόσεις ήταν ελαφρώς υψηλότερες, όταν οι ενδιάμεσες εκλογές κατέληγαν σε μοιρασμένο Κογκρέσο μεταξύ Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων .Ο λόγος έγκειται στο γεγονός ότι αυτό το αποτέλεσμα μειώνει την πιθανότητα σημαντικών μεταρρυθμίσεων, και συνεπώς, την αύξηση στους εταιρικούς φόρους. Υπό αυτό το πρίσμα, οι επενδυτές μπορεί να τάσσονται περισσότερο υπέρ μιας νίκης των Ρεπουμπλικάνων.
Ιδεολογικός διαχωρισμός
Μεγάλο ενδιαφέρον έχουν αποκτήσει όμως και οι αλλαγές στο ίδιο το Ρεπουμπλικανικό κόμμα. Οι ακραίοι οπαδοί του Τραμπ κερδίζουν συνεχώς έδαφος, αλλοιώνοντας τον παραδοσιακό «συμπονετικό συντηρητισμό» του Ρεπουμπλικανικού κόμματος, αλλά και προωθώντας μια άλλη εξωτερική πολιτική. Για παράδειγμα, ο ηγέτης των Ρεπουμπλικάνων στη Βουλή των Αντιπροσώπων, Κέβιν Μακάρθι, λέει ξεκάθαρα ότι «η Αμερική πρέπει να σταματήσει να στέλνει ασυλόγιστα βοήθεια στην Ουκρανία και να σκεφτεί περισσότερο τον εαυτό της». Ακόμη κι αν είναι απλώς λόγια στην προεκλογική εκστρατεία, τη στάση αυτή υιοθετούν όλο και περισσότερα στελέχη του κόμματος. Μια παρόμοια στάση υπάρχει και μεταξύ των Δημοκρατικών: Αδιάψευστος μάρτυρας ,η επιστολή –έκκληση των 30 βουλευτών της λεγόμενης «προοδευτικής πτέρυγας», προς τον πρόεδρο Μπάιντεν να βρει μια συμβιβαστική λύση για να σταματήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία.
«Πρόκειται για έναν πολύ βαθύ ιδεολογικό διαχωρισμό, που διατρέχει και τα δύο μεγάλα κόμματα. Αλλαγές που αντανακλούν τις ακραίες διαιρέσεις στην ίδια την αμερικανική κοινωνία» , λένε στην «Ναυτεμπορική» Αμερικανοί συνάδελφοι με τους οποίους επικοινωνήσαμε. «Στην πλειονότητά τους, και με βάση τις δημοσκοπήσεις, οι Ρεπουμπλικάνοι ψηφοφόροι πιστεύουν πλέον ότι «ο παραδοσιακός αμερικανικός τρόπος ζωής εξαφανίζεται τόσο γρήγορα και ίσως χρειαστεί να καταφύγουν στη βία για να τον σώσουν . Πάνω από ένα τρίτο πιστεύουν ότι ίσως είναι απαραίτητο κάποια στιγμή, σύντομα, οι πολίτες να πάρουν τα όπλα εναντίον της κυβέρνησης».
Αποδεκτή η βαρβαρότητα
Η πολιτική βία δεν είναι βέβαια κάτι καινούργιο στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αλλά από τότε που ο Ντόναλντ Τραμπ εισέβαλε ορμητικά στην πολιτική αρένα, η κατάσταση επιδεινώθηκε δραματικά: η ακραία ρητορική του, έκανε τη βαρβαρότητα κοινωνικά αποδεκτή.
Ταυτόχρονα, στην αμερικανική κοινωνία έχει ενισχυθεί το φαινόμενο της απομόνωσης και της μισαλλοδοξίας προς εκείνους που σκέφτονται διαφορετικά. Δεν είναι μόνο η άρνηση της συνεργασίας, πέρα από τις κομματικές γραμμές. Ένα κοινωνικό φαινόμενο που αναφέρεται συχνά ως «self-sorting» (αυτοδιαλογή), αρχίζει να κυριαρχεί στις Ηνωμένες Πολιτείες . Πάνω από το 60% των Δημοκρατικών και των Ρεπουμπλικάνων δεν θα συμφωνούσαν πλέον να παντρευτεί το παιδί τους έναν υποστηρικτή του άλλου κόμματος!
Τα δικαιώματα των γυναικών με πρώτο το θέμα της άμβλωσης, βρίσκονται επίσης στο επίκεντρο της εσωτερικής αντιπαράθεσης στις ενδιάμεσες εκλογές. «Πολλοί αναλυτές εκτιμούν μάλιστα ότι το θέμα των αμβλώσεων μπορεί τελικά να λειτουργήσει σε βάρος των Ρεπουμπλικάνων. Σε πέντε πολιτείες μάλιστα διεξάγονται σήμερα δημοψηφίσματα, στα οποία οι ψηφοφόροι θα ψηφίσουν για να εγκρίνουν ή να απορρίψουν το δικαίωμα στην άμβλωση.
