Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
«Ο πόλεμος στην Ουκρανία θα είναι καταστροφή για την παγκόσμια οικονομία, η ενεργειακή κρίση θα γονατίσει πολλές χώρες στην Ευρώπη, αλλά σε κάθε περίπτωση, η Γηραιά Ηπειρος πρέπει να προστατεύσει τους οικονομικούς δεσμούς της με την Κίνα»: Την άποψη αυτή διατυπώνει ένας πρώην διευθυντής του FBI, ο Λούις Φρι.
Σε συνέντευξή του στην ιταλική Il Sole 24Ore, ο 72χρονος σήμερα Λούις Φρι λέει μάλιστα ότι «αν και η Κίνα είναι ο μεγάλος ανταγωνιστής της Αμερικής και όχι μόνο στον οικονομικό τομέα, ο ανταγωνισμός είναι καλός για όλους, ακόμη και για τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Ο Λούις Φρι διετέλεσε επί 8 χρόνια διευθυντής του FBI στη δεκαετία του `90- επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον, δηλαδή, και βέβαια δεν μπορεί να κατηγορηθεί για φιλο-κινεζική προσέγγιση. Σήμερα είναι παγκόσμιος αντιπρόεδρος της AlixPartners, μιας παγκόσμιας εταιρείας συμβούλων. Ο Φρι είναι απλά ρεαλιστής και βλέπει τις παγκόσμιες εξελίξεις με κανονικά γυαλιά και όχι με παραμορφωτικούς φακούς. «Η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία άλλαξε την παγκόσμια ισορροπία δυνάμεων, έχει απρόβλεπτο αντίκτυπο στις ενεργειακές πολιτικές όλων των χωρών και επηρεάζει τις πιο σημαντικές επιλογές που θα πρέπει να κάνουν οι αμερικανικές και ευρωπαϊκές εταιρείες για τα επόμενα χρόνια», τονίζει ο πρώην διευθυντής του FBI. Σημειώνει όμως ότι η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, συνέβαλε στην αλλαγή των σχέσεων μεταξύ Ουάσιγκτον και Πεκίνου: «ο Σι Τζινπίνγκ κινείται με προσοχή, ξέρει καλά ότι κινδυνεύει να βρεθεί στη λάθος πλευρά της ιστορίας. Αλλά αν κοιτάξω την Ταϊβάν, βλέπω μια πολιτική κρίση που μπορεί να γίνει πολύ σοβαρή», προειδοποιεί.
Ο δεύτερος Ψυχρός Πόλεμος
Οι επισημάνσεις του Λούις Φρι πρέπει να ληφθούν πολύ σοβαρά υπόψη, καθώς ο κόσμος έχει εισέρθει σε έναν νέο Ψυχρό Πόλεμο. Μια αναμέτρηση που δεν μοιάζει καθόλου με τα τελευταία χρόνια του πρώτου Ψυχρού Πολέμου. Όταν οι ηγέτες των δύο υπερδυνάμεων ΗΠΑ και ΕΣΣΔ εμφανίζονταν συνήθως να σφίγγουν τα χέρια χαμογελαστοί στις συνόδους κορυφής. Ο κόσμος σήμερα μοιάζει περισσότερο με την επικίνδυνη πρώτη δεκαετία του παλιού Ψυχρού Πολέμου. Μια δεκαετία, που σφραγίστηκε από αιματηρές περιφερειακές συγκρούσεις, απειλές για πυρηνικές επιθέσεις και την σκληρή αντιπαράθεση των δύο υπερδυνάμεων.
Σήμερα, μπορεί ο πόλεμος στην Ουκρανία να έχει επισκιάσει τα πάντα, ωστόσο, οι πιο δραματικές και επικίνδυνες αλλαγές συμβαίνουν στην άλλη άκρη της Ευρασίας, από τον Ινδικό ως τον Ειρηνικό ωκεανό. Στην περιοχή αυτή,το Πεκίνο και η Ουάσιγκτον συγκροτούν αντιπάλους συνασπισμούς καθώς ετοιμάζονται για έναν πιθανό πόλεμο, με επίκεντρο το νησί της Ταϊβάν, αλλά με διακύβευμα μια τεράστια περιοχή που φιλοξενεί πάνω από τη μισή ανθρωπότητα.
Σήμερα μάλιστα, τα δύο ανταγωνιστικά μπλοκ που διαμορφώνονται-η Δύση και η Ιαπωνία από τη μία πλευρά και Κίνα, Ρωσία ίσως και Ινδία από την άλλη- απειλούν να οδηγήσουν την ανθρωπότητα σε μια σύγκρουση με ανυπολόγιστες συνέπειες. Και αυτό γιατί η σημερινή ισορροπία δυνάμεων είναι πιο ασταθής και δυνητικά πιο επιρρεπής σε ένοπλες συγκρούσεις. Ηνωμένες Πολιτείες και Κίνα επενδύουν ήδη σε τεράστια ναυτικά προγράμματα: Το Αμερικανικό Πολεμικό Ναυτικό θα διαθέτει σύντομα στην περιοχή τουλάχιστον 321 σκάφη, ενώ η Κίνα, με τη μεγαλύτερη ναυπηγική ικανότητα στον κόσμο, σχεδιάζει μια μάχιμη δύναμη 425 πλοίων μέχρι το 2030.
Κενά στην αμερικανική ασπίδα
Τριάντα χρόνια μετά το τέλος του πρώτου Ψυχρού Πολέμου, εμφανίζονται στρατηγικά κενά στην περικύκλωση της Ευρασίας από την Ουάσιγκτον, ιδιαίτερα κατά μήκος της νότιας πλευράς της Ασιατικής ηπείρου. Η ισχυρή θέση των Ηνωμένων Πολιτειών στην εποχή του Ψυχρού Πολέμου στη Μέση Ανατολή έχει αποδυναμωθεί σημαντικά. Πρώην υποτελείς ή σύμμαχοι της Ουάσιγκτον γίνονται ολοένα και πιο ανεξάρτητοι από την αμερικανική γραμμή. Παράδειγμα, η Σαουδική Αραβία που συνάπτει μεγάλες πετρελαϊκές συμφωνίες με τη Μόσχα και το Πεκίνο. Ακόμη και η Τουρκία του Ερντογάν κρατά αποστάσεις από την Ουάσιγκτον, ενώ το Ιράκ πλησιάζει όλο και περισσότερο το Ιράν, παρά τα τρισεκατομμύρια δολάρια που δαπάνησαν οι Αμερικανοί επί δεκαετίες.
Την ίδια ώρα, η Κίνα εδραιώνει την κυριαρχία του στην Κεντρική Ασία μέσω αναπτυξιακών συμφωνιών πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων με χώρες, όπως το Πακιστάν. Ταυτόχρονα, το Πεκίνο δημιουργεί το μεγαλύτερο εμπορικό μπλοκ στον κόσμο, την Περιφερειακή Οικονομική Συνεργασία. Στο μέλλον, δεν αποκλείεται μάλιστα να έχει τα μέσα να προσελκύσει στη σφαίρα επιρροής του σιγά-σιγά και ορισμένους από τους συμμάχους της Αμερικής.
Το Πεκίνο, διαθέτει επίσης το δεύτερο μεγαλύτερο διαστημικό δίκτυο με περισσότερους από 500 δορυφόρους. Τον Ιούλιο του 2021, η Κίνα πραγματοποίησε την πρώτη στον κόσμο εκτόξευση ενός υπερηχητικού πυραύλου που γύρισε τον κόσμο με ταχύτητα 3.800 μιλίων την ώρα πριν πλήξει τον στόχο του, με μια απόκλιση μόλις 24 μιλίων. Φανταστείτε αν ο πύραυλος αυτός μεταφέρει πυρηνικές κεφαλές κάποια μέρα!
Γι` αυτό και ο πρώην διευθυντής του FBI, Λούις Φρι κρούει τον κώδωνα του κινδύνου: «Η Κίνα-λέει ο Φρι- είναι ο μεγάλος ανταγωνιστής των ΗΠΑ, αλλά ο ανταγωνισμός είναι καλός για την παγκόσμια οικονομία. Ανταγωνιζόμαστε με την Κίνα σε οτιδήποτε, από ημιαγωγούς, ηλεκτρικά αυτοκίνητα, πολεμικά πλοία. Αλλά δεν υπάρχει μεγάλη αμερικανική εταιρεία που να μην στηρίζεται σε υλικά που παράγονται στην Κίνα. Για αυτό, πρέπει να προστατεύσουμε τις οικονομικές σχέσεις μεταξύ των χωρών μας, χωρίς φόβο».
