Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
«Πρέπει να ανησυχεί η Ευρώπη;» Είναι ο τίτλος στο εξώφυλλο του βρετανικού Economist, μαζί με τη φωτογραφία της Τζόρτζια Μελόνι. Το γερμανικό περιοδικό Stern τη χαρακτηρίζει ως την «πιο επικίνδυνη γυναίκα στην Ευρώπη».
Εκτός και αν οι δημοσκοπήσεις αν οι δημοσκοπήσεις αποδειχτούν κατάφωρα λανθασμένες, αύριο «οι Ιταλοί θα εκλέξουν την πιο δεξιά κυβέρνηση στη μεταπολεμική ιστορία της χώρας τους», εκτιμά το βρετανικό περιοδικό. Εφ` όσον φυσικά, το μετα-φασιστικό κόμμα της Μελόνι- οι «Fratelli d` Italia»( FLi), αναδειχθούν πρώτη δύναμη στις αυριανές εκλογές.
Αν συμβεί αυτό, δεν αποκλείεται η 45χρονη Τζόρτζια Μελόνι να εισέλθει στο Παλάτσο Κίτζι και στη θέση της πρωθυπουργού. Αυτό προβλέπει άλλωστε η προεκλογική συμφωνία της Μελόνι με τα άλλα δύο κόμματα της δεξιάς: Τη Λέγκα του Ματέο Σαλβίνι και την Forza Italia του Σίλβιο Μπερλουσκόνι. Η τρικομματική αυτή συμμαχία αναμένεται να κερδίσει πάνω από το 60% των εδρών στο κοινοβούλιο.
Ευρωπαϊκή στροφή στην ακροδεξιά
«Θα είναι η πρώτη φορά που η ακροδεξιά θα βρίσκεται επικεφαλής της κυβέρνησης, σε μια ιδρυτική χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης», λέει ο Φιλελεύθερος ευρωβουλευτής Σάντρο Γκόζι. «Μόνο αυτό μας έλειπε», λέει στην «Ναυτεμπορική Ευρωπαίος αξιωματούχος. «Την ώρα που η Ευρώπη έχει να αντιμετωπίσει έναν πόλεμο στα σύνορά της, μια ενεργειακή κρίση και έναν υψηλό πληθωρισμό που κατατρώει τα εισοδήματα των πολιτών και μια ύφεση προ των πυλών, μια μετα-φασίστρια πρωθυπουργός στην Τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ΕΕ, θα πυροδοτήσει ακόμη μεγαλύτερες κρίσεις» . Δημιουργώντας μάλιστα έναν «νέο άξονα του κακού» μαζί με την Ουγγαρία και την Πολωνία.
Μια νίκη της ακροδεξιάς στην Ιταλία θα πρέπει ωστόσο να θεωρηθεί ως συνέχεια μιας πολιτικής στροφής προς την άκρα δεξιά που αρχίζει να εμφανίζεται στην Ευρώπη. Στη Σουηδία, το ακροδεξιό κόμμα είναι πλέον η δεύτερη μεγαλύτερη πολιτική δύναμη και θα έχει σημαντικό ρόλο στη νέα κυβέρνηση. Και να μην ξεχνάμε ότι στη Γαλλία, η Μαρίν Λεπέν είχε λάβει στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου, το 41% των ψήφων. «Πρόκειται για σαφείς ενδείξεις μιας ισχυρής στροφής στην ευρωπαϊκή πολιτική ισορροπία προς την ακραία εθνικιστική δεξιά», γράφει η ιταλική La Repubblica.
Κερδίζει γιατί έμεινε εκτός εξουσίας
Ο Γκίντερ Παλάβερ, καθηγητής Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο του Ινσμπρουκ αποδίδει την άνοδο της Ιταλικής ακροδεξιάς στο γεγονός ότι δεν μετείχε στην κυβέρνηση Ντράγκι, σε αντίθεση με την Λέγκα και την Forza Italia. «Η Μελόνι μπόρεσε να υψώσει τη φωνή της για όλους εκείνους που συνθλίβονται από την κρίση. Πέντε εκατομμύρια άνθρωποι στην Ιταλία ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας», τονίζει ο καθηγητής Παλάβερ . «Οι Ιταλοί ψηφοφόροι, δοκίμασαν πρώτα τη Forza Italia, μετά τα «Πέντε Αστέρια» και στη συνέχεια τη Λέγκα. Όμως τα κόμματα αυτά έχουν απογοητεύσει πολλούς ανθρώπους. Τώρα οι Ιταλοί θέλουν να δώσουν μια ευκαιρία στη Μελόνι, για τον απλούστατο λόγο ότι δεν ήταν ποτέ στην εξουσία». Όπως γράφει και ο Economist, «ένα αυξανόμενο τμήμα του εκλογικού σώματος εξοργίζεται με τις αποτυχημένες πολιτικές των κατεστημένων κομμάτων και είναι έτοιμο να κατευθυνθεί σε μη δοκιμασμένες εναλλακτικές», τονίζει και ο Economist.
Νερό στο κρασί
Οι «Fratelli d` Italia είναι ένα κόμμα με ρίζες στον νεοφασισμό, και η ίδια η Μελόνι στις ομιλίες της βάζει στο στόχαστρο μετανάστες και πρόσφυγες. Μιλάει πάντα για «έθνος», αλλά ποτέ για κράτος. Το έθνος της περιλαμβάνει όμως μόνο Ιταλούς – και καμία εθνική ή θρησκευτική μειονότητα.
Η Μελόνι έχει ρίξει πάντως τελευταία, αρκετό νερό στο μείγμα των ακροδεξιών θέσεών της. Και στα οικονομικά ζητήματα οι περισσότεροι αναλυτές ελπίζουν πώς θα επικρατήσει ο ρεαλισμός. «Η Ιταλία της Μελόνι δεν πρέπει να είναι πολύ διαφορετική από αυτή του Ντράγκι», υποστηρίζει ο ευρωβουλευτής Σάντρο Γκάζι. «Η Μελόνι είναι υπέρ μιας πολιτικής που στηρίζει τις επενδύσεις και εκσυγχρονίζει την οικονομία. Εχει εγκαταλείψει επίσης τη θέση της εξόδου της Ιταλίας από το ευρώ», προσθέτει.
Το ερώτημα παραμένει πάντως στις Βρυξέλλες: «Θα πρέπει να είμαστε προετοιμασμένοι για μια αδιάκοπη ισορροπία σε τεντωμένο σχοινί, που αργά ή γρήγορα, θα απειλήσει τη συνοχή της ΕΕ; `Η θα είναι δυνατή μια εποικοδομητική συνεργασία με τη μελλοντική ιταλική κυβέρνηση; «Ακόμα κι αν δεν αποκλείουμε τίποτα, το δεύτερο σενάριο φαίνεται να είναι και το πιο πιθανό», λέει καθησυχαστικά στην «Ν», ευρωπαίος αξιωματούχος και προσθέτει: «Η Μελόνι, γνωρίζοντας ότι προηγείται στις δημοσκοπήσεις, έχει κάνει μια σοβαρή προσπάθεια να προσεγγίσει την επιχειρηματική κοινότητα και τους διεθνείς εταίρους συνεργάτες της Ιταλίας για να τους καθησυχάσει. Απέναντι στην Κομισιόν έχει μετριάσει τις επικρίσεις της. Σε ό,τι αφορά τη Ρωσία, έχει δείξει ότι είναι πιο πιστή στην κυβερνητική γραμμή από πολλούς από τους υποστηρικτές του κ. Ντράγκι, και συνεχίζει να υπόσχεται φιλο-Ατλαντική πολιτική».
Πρώτα η Ιταλία
Όπως λέει μάλιστα ο Σεμπαστιάν Μεγιάρ, διευθυντής του Ινστιτούτου Jacques Delors, η Μελόνι μπορεί να σχηματίσει μια «κυβέρνηση κατά της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών, αλλά όχι αντι-Ευρωπαϊκή». Όσον αφορά πάντως την εξωτερική πολιτική, το σύνθημα της Μελόνι είναι: «Πρώτα η Ιταλία». Θέλει επίσης να θέσει το ιταλικό δίκαιο πάνω από αυτό της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ερωτηθείσα αν ανησυχεί για την αναμενόμενη νίκη της Τζόρτζια Μελόνι, απάντησε σε απειλητικό τόνο: ” Θα συνεργαστούμε με οποιαδήποτε δημοκρατική κυβέρνηση θέλει να συνεργαστεί μαζί μας “, αλλά ” αν τα πράγματα πάνε στραβά, έχουμε τα εργαλεία για να απαντήσουμε». Τι εργαλεία; Ασφαλώς όχι η στρατιωτική εισβολή για την «απελευθέρωση της Ιταλίας από τον φασισμό», αλλά πιο πεζά, με κλείσιμο της στρόφιγγας για τα κονδύλια της ΕΕ.
