Της Ελίζας Καραγιώργη
[email protected]
Συνεχίζεται η προβληματική ακροδεξιά στροφή της Ευρώπης, με τις ιταλικές εκλογές να απέχουν μόλις 12 ημέρες και τη Τζόρτζια Μελόνι να εμφανίζεται φαβορί. Προηγείται όμως η Σουηδία με το ακροδεξιό κόμμα των Δημοκρατών να αναδεικνύεται δεύτερο μεγαλύτερο κόμμα της χώρας, ενώ το ευρύτερο δεξιό μπλοκ που ηγείται οδεύει προς τη νίκη επί της κεντροαριστεράς.
Ποιος είναι όμως ο Τζίμι Άκεσον, επικεφαλής του ξενοφοβικού αντιμεταναστευτικού κόμματος Σουηδοί Δημοκράτες (SD);
Ο ηγέτης των ακροδεξιών Σουηδών Δημοκρατών από το 2005, ο 43χρονος Τζίμι Άκεσον, εντάχθηκε στο κόμμα τη δεκαετία του 1990, βοηθώντας να σχηματιστεί μια ομάδα νεολαίας στην πατρίδα του το Σόλσβεσμποργκ (Sölvesborg), μια πόλη 9.000 κατοίκων στη νότια Σουηδία.
Το 2002, έγινε ηγέτης της εθνικής οργάνωσης νεολαίας των Σουηδών Δημοκρατικών και στη συνέχεια ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος SD το 2005, όταν η υποστήριξη των ψηφοφόρων ήταν σταθερά περίπου στο 1%.
Ο Άκεσον μεγάλωσε σε μια μεσοαστική οικογένεια με πατέρα επιχειρηματία και μητέρα που εργαζόταν ως βοηθός νοσοκόμου στο Sölvesborg. Εκεί, στις αγροτικές μικρές πόλεις και σε αγροκτήματα της Scania, η SD έχτισε το προπύργιο της, εν μέσω ανησυχιών για την πυκνοκατοικημένη από μετανάστες πόλη Μάλμε κοντά.
Αφού τελείωσε το σχολείο, ο Άκεσον σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Λουντ, όπου συνδέθηκε με αυτό που έγινε γνωστό ως «Συμμορία των Τεσσάρων» με τους μελλοντικούς ηγέτες του κόμματος Ρίτσαρντ Γιόμσοφ, Ματίας Κάρλσον και Μπγιρον Σέντερ, οι οποίοι συνέχισαν να χτίζουν την εκλογική βάση του κόμματος.
Γενικώς οι Σουηδοί Δημοκράτες διακήρυσσαν ότι «το ειρηνικό κοινωνικό κράτος της Σουηδίας είχε καταστραφεί από τη μουσουλμανική μετανάστευση».
Το κόμμα υποβλήθηκε σε μεγάλη αναμόρφωση υπό την ηγεσία του Άκεσον, αντικαθιστώντας το λογότυπο του μπλε και κίτρινου φακού με μια ανεμώνη, με τον ίδιο να υπόσχεται πως το κόμμα θα απαλλαγεί από τις ρατσιστικές και βίαιες ρίζες του.
Μάλλον αυτό δεν το έκανε.
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Guardian, το κόμμα συνέχισε να αντιμετωπίζει κατηγορίες ότι υπέθαλπε βίαιους ρατσιστές και υποστηρικτές των Ναζί που έφεραν σβάστικα. Τον Οκτώβριο του 2012, ο Άκεσον εισήγαγε μια πολιτική «μηδενικής ανοχής κατά του ρατσισμού και του εξτρεμισμού» στο κόμμα.
Το 2015, απέκλεισε ολόκληρη τη Σουηδική Δημοκρατική οργάνωση νεολαίας λόγω των δεσμών της με εξτρεμιστές. Οι επικριτές λένε, ωστόσο, ότι έκτοτε έχουν εκκαθαριστεί μόνο μέλη σε χαμηλά κλιμάκια του κόμματος, ενώ όσοι είναι υψηλότεροι στην κομματική ιεραρχία βρίσκονται ακόμα εκεί.
Οι αναφορές στη σημασία της «κληρονομιάς της φυλής», η οποία αντικατόπτριζε τη ναζιστική ιδεολογία περί της φυλής της δεκαετίας του 1930, διαγράφηκαν από το πρόγραμμα του κόμματος μόλις το 2019.
Σε ένα άρθρο συζήτησης το 2009, ο Άκεσιον ισχυρίστηκε ότι η μουσουλμανική μετανάστευση στη Σουηδία ήταν «η μεγαλύτερη εξωτερική μας απειλή από τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο».
Άλλωστε οι ρίζες του Sverigedemokraterna, των Σουηδών Δημοκρατών δηλαδή στα σουηδικά, είναι αναμφίβολα ακροδεξιές, και σχεδόν ναζιστικές. Άλλωστε, με την ίδρυση του κόμματος το 1988, ο πρώτος ταμίας του Γκουστάβ Έκστρομ ήταν βετεράνος των Waffen-SS.
Το κόμμα κέρδισε 5,7% των ψήφων όταν μπήκε στο κοινοβούλιο το 2010, 12,9% το 2014, όταν έγινε το τρίτο μεγαλύτερο κόμμα της Σουηδίας στο κοινοβούλιο, και 17,5% το 2018. Η άνοδός του ήρθε παράλληλα με την άνοδο των μεταναστευτικών ροών στη Σουηδία. Η χώρα των 10,3 εκατομμυρίων κατοίκων έχει υποδεχτεί περίπου μισό εκατομμύριο αιτούντες άσυλο την τελευταία δεκαετία.
