Της Ιωάννας Βαρδαλαχάκη
[email protected]
Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν ενδέχεται να βρίσκεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την εξουσία του. Αυτό εκτιμούν αναλυτές και μέσα ενημέρωσης σχολιάζοντας την ταχεία στρατιωτική εκστρατεία της Ουκρανίας για την εκδίωξη των ρωσικών δυνάμεων από τη βορειοανατολική περιοχή της περιφέρειας Χάρκοβο, η επιτυχία της οποίας μάλιστα εκτιμάται ότι θα μπορούσε να αποτελέσει σημείο καμπής στον πόλεμο.
Ο Πούτιν σαν άλλος μάγος από το «Ο Μάριο και ο Μάγος» έχει καταφέρει να οικοδομήσει ένα νέο αυταρχικό κράτος εν μέρει σε ολοκληρωτικά θεμέλια, σχολιάζει το Foreign Affairs, προσθέτοντας ότι ο Ρώσος πρόεδρος έχει επιτύχει επίσης να αντιστρέψει το νόημα των λέξεων. «Όσο είναι στην εξουσία, θεωρείται απίθανο η Ρωσία να μπορέσει να επιστρέψει στον φορέα της δημοκρατικής ανάπτυξης», αναφέρει.
Να σημειωθεί ότι ο Τόμας Μαν στο «Ο Μάριο και ο Μάγος» υποστηρίζει ότι η παθητική απόρριψη μπορεί να επιτρέψει σε κάποιον να πέσει θύμα του «υπνωτιστή». Απορρίπτωντας δηλαδή απλά κάτι, χωρίς να λαμβάνονται μέτρα εναντίον του, δεν θεωρείται αρκετό για να διατηρηθεί η «ιδέα της ελευθερίας».
Ο «υπνωτιστής του Κρεμλίνου» για χρόνια καλλιεργεί μια εικόνα, εντός της Ρωσίας, ως ο ηγέτης που αποκατέστησε τη στρατιωτική ισχύ και το καθεστώς της μεγάλης δύναμης της χώρας μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Αυτά τα επιτεύγματα επισκιάζονται, ωστόσο, ολοένα και περισσότερο από τις εξελίξεις στην Ουκρανία καθώς τα ρωσικά στρατεύματα υποχωρούν ατάκτως.
Την ίδια ώρα, εν μέσω της αποτυχίας του στρατού του στην Ουκρανία, ο Πούτιν αντιμετωπίζει αντιδράσεις από στρατιωτικούς αξιαμτούχους και αναλυτές που υποστηρίζουν το Κρεμλίνο. Οι Ρώσοι αναλυτές καταγγέλλουν τους ανώτατους διοικητές του στρατού για τις αποτυχίες στην πρώτη γραμμή, ενώ ορισμένοι σχολιαστές της κρατικής τηλεόρασης μιλούν με θλίψη για τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα στρατεύματά τους εναντίον ενός ισχυρού αντιπάλου.
Ο ηγέτης της Τσετσενίας Ραμζάν Καντίροφ δήλωσε επίσης ότι εάν δεν υπάρξουν αλλαγές στη ρωσική «ειδική στρατιωτική επιχείρηση» σήμερα ή αύριο, τότε θα επικοινωνήσει με το Κρεμλίνο για να «εξηγήσει την κατάσταση επί τόπου». Η δήλωση του Καντίροφ αποτελεί μια διακριτική κριτική στο ρωσικό υπουργείο Άμυνας για την ελλιπή επίγνωση της κατάστασης (ή την έλλειψη ειλικρίνειας) και υπογραμμίζει την εμμονή του υπουργείου Εξωτερικών στη διατήρηση της οπτικής μιας επιτυχημένης και ταχείας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, σχολιάζει το Ινστιτούτο για τη Μελέτη του Πολέμου.
«Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών δεν έχει αναγνωρίσει τις επιτυχείς αντεπιθέσεις της Ουκρανίας γύρω από την περιφέρεια Χάρκοβο, αντ’ αυτού δημοσιεύει μια ξεκάθαρα ψευδή αφήγηση σκόπιμης ρωσικής επανατοποθέτησης χωρίς καμία ουσιαστική αιτιολόγηση», αναφέρεται.
Ένας από τους Ρώσους αναλυτές που έχουν αντιδράσει συνέστησε μάλιστα να αναλάβει να αντικαταστήσει τον Ρώσο υπουργό Άμυνας Σεργκέι Σοϊγκού ένας πολίτης, όπως ο επικεφαλής της ιδιωτικής στρατιωτικής εταιρείας του Wagner Group, Γεβγκένι Πριγκοζίν. Όπως είπε, οι πολίτες μπορούν να χειριστούν καλύτερα την επιβλαβή φύση της στρατιωτικής γραφειοκρατίας.
Από την άλλη οι εντεινόμενες δημόσιες επιθέσεις στον Σοϊγκού και το ρωσικό υπουργείο Άμυνας προστατεύουν τον Ρώσο πρόεδρο από την ευθύνη για τον καθορισμό ανέφικτων στόχων στην Ουκρανία και την πιθανή μικροδιαχείριση στρατιωτικών επιχειρήσεων, ρίχνοντας όλη την ευθύνη για τις ρωσικές αποτυχίες στο υπουργείο Άμυνας και την ανώτερη στρατιωτική διοίκηση.
«Ο Πούτιν μπορεί να αποδεχτεί αυτές τις κριτικές, ή και ακόμη και να υποστηρίξει τις επιθέσεις, για να συνεχίσει αυτή την εκτροπή της ευθύνης από τον ίδιο», σχολιάζουν οι αναλυτές του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου. Και είναι αδύνατον να μην συσχετιστεί αυτή η εκτίμηση με την υπόνοια που άφησε ο Καντίροφ, και στενός σύμμαχος του Πούτιν, ότι ο Ρώσος ηγέτης ενδέχεται να μην μην γνωρίζει πώς έχουν τα πράγματα στο πεδίο.
Το μόνο σίγουρο βέβαια είναι ότι ο πόλεμος απέχει πολύ από το να τελειώσει. Παρά τις προόδους, η Ρωσία εξακολουθεί να καταλαμβάνει ένα σημαντικό τμήμα της Ουκρανίας και χθες απέδειξε ότι μπορεί να συνεχίσει να προκαλεί προβλήματα βομβαρδίζοντας κρίσιμες υποδομές, διακόπτοντας την παροχή ρεύματος και νερού σε αρκετές περιοχές.
Παρόλα αυτά, η συζήτηση για τα δημοψηφίσματα για την προσάρτηση κατεχόμενων εδαφών αντικαθίσταται από το άγχος για το εάν η Ρωσία θα αναγκαστεί να υποχωρήσει από τις ουκρανικές περιοχές που κατέλαβε για πρώτη φορά το 2014, συμπεριλαμβανομένης πιθανώς ακόμη και της Κριμαίας, σημειώνει το Bloomberg.
Ο Πούτιν και το Κρεμλίνο δεν έχουν σχολιάσει κάτι σχετικά με τις εξελίξεις του Σαββατοκύριακου. Στην πρώτη αντίδραση από το Κρεμλίνο στην ουκρανική αντεπίθεση, ο Ντμίτρι Πεσκόφ αρνήθηκε να απαντήσει άμεσα, όταν ερωτήθηκε εάν ο Πούτιν έχει εμπιστοσύνη στην ηγεσία του στρατού του, απαντώντας ότι η «ειδική επιχείρηση» θα συνεχιστεί έως ότου πετύχει τους στόχους της.
Επίσης, δεν υπάρχουν ακόμη σημάδια ότι εκφράζονται αντιδράσεις στον πόλεμο από τους απλούς Ρώσους, ή ότι κατηγορούν προσωπικά τον Ρώσο πρόεδρο για λάθη, συνεχίζει το αμερικανικό πρακτορείο, για να υπογραμμίσει ότι μεταξύ των Ρώσων αναλυτών ακούγεται όλο και πιο δυνατά «το τύμπανο της δυσαρέσκειας για τις αποτυχίες του στρατού».
«Κάτι τέτοιο θα έπληττε τη φήμη του Πούτιν ως αλάνθαστου ηγέτη. Θα εντείνει τις εσωτερικές διαμάχες εντός του Κρεμλίνου και των υπηρεσιών ασφαλείας για την ευθύνη για τη χειρότερη στρατιωτική καταστροφή από τη σοβιετική αποχώρηση από το Αφγανιστάν», καταλήγει το Bloomberg.
