Skip to main content

Haaretz: «Η εταιρεία NSO του λογισμικού κατασκοπείας Pegasus διατηρεί 22 συμβόλαια στην ΕΕ»

«Η κατασκευάστρια του λογισμικού κατασκοπείας Pegasus, NSO, διατηρεί 22 συμβόλαια στην Ευρωπαϊκή Ένωση και δεν είναι η μόνη» γράφει η ισραηλινή εφημερίδα Haaretz.

Εκπρόσωποι Εξεταστικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου που ερευνά την υπόθεση του λογισμικού κατασκοπείας Pegasus επισκέφθηκαν πρόσφατα το Ισραήλ και πληροφορήθηκαν από το προσωπικό της NSO ότι η εταιρεία διατηρεί ενεργά συμβόλαια με 12 από τα 27 κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τονίζει η Haaretz.

Βάσει των απαντήσεων της εταιρείας σε ερωτήσεις των μελών της Επιτροπής, οι οποίες βρίσκονται στη διάθεση της Haaretz, προκύπτει ότι η εταιρεία συνεργάζεται αυτή τη στιγμή με 22 οργανισμούς ασφαλείας εντός της Ε.Ε.

Συγκεκριμένα, εκπρόσωποι της εν λόγω Εξεταστικής Επιτροπής επισκέφθηκαν το Ισραήλ τις τελευταίες εβδομάδες προκειμένου να ενημερωθούν εις βάθος για την τοπική βιομηχανία κυβερνο-πολέμου και πραγματοποίησαν συναντήσεις και συζητήσεις με εργαζομένους της NSO, εκπροσώπους του υπουργείου Αμυνας και ισραηλινούς εμπειρογνώμονες. Στο Ισραήλ μετέβη, στο πλαίσιό της, και Καταλανός ευρωβουλευτής, του οποίου το κινητό τηλέφωνο είχε παραβιαστεί από «πελάτη» της NSO. Η συγκεκριμένη Εξεταστική Eπιτροπή συστήθηκε στον απόηχο της περυσινής παγκόσμιας δημοσιογραφικής πρωτοβουλίας Pegasus Project και αποστολή της είναι η εισαγωγή πανευρωπαϊκών κανονισμών για την απόκτηση, εισαγωγή και χρήση λογισμικού κυβερνο-πολέμου, όπως είναι το Pegasus.

Ενόσω όμως τα μέλη της επιτροπής βρίσκονταν στο Ισραήλ, και ιδίως μετά την επιστροφή τους πίσω στις Βρυξέλλες, αποκαλύφθηκε ότι στην Ευρώπη υπάρχει επίσης μια καλά ανεπτυγμένη βιομηχανία κυβερνο-πολέμου, καθώς και ότι πολλοί από τους πελάτες της είναι τα ίδια τα ευρωπαϊκά κράτη.

Στο πλαίσιο της επίσκεψής τους στο Ισραήλ, οι ευρωβουλευτές ζήτησαν να πληροφορηθούν την ταυτότητα των πελατών  της NSO στην Ευρώπη στην παρούσα φάση κι εξεπλάγησαν, όταν ανακάλυψαν ότι τα περισσότερα κράτη- μέλη της Ε.Ε. διατηρούν συμβόλαια με την εταιρεία: ειδικότερα, δεκατέσσερις χώρες έχουν συνεργαστεί με την NSO κατά το παρελθόν και τουλάχιστον δώδεκα εξακολουθούν να χρησιμοποιούν το Pegasus, στο πλαίσιο νόμιμων παρακολουθήσεων κινητής τηλεφωνίας. Όπως ενημέρωσε η εταιρεία, στην παρούσα φάση η ίδια συνεργάζεται με 22 «τελικούς χρήστες», δηλαδή υπηρεσίες/ οργανισμούς ασφαλείας και πληροφοριών και αρχές επιβολής του νόμου, σε δώδεκα ευρωπαϊκά κράτη- σε κάποια δε εξ αυτών έχει περισσότερους από έναν πελάτες.

Στο παρελθόν η εταιρεία είχε μάλιστα συνεργαστεί με δύο ακόμη κράτη, πλην όμως στην πορεία η συνεργασία αυτή διεκόπη. Η NSO δεν αποκάλυψε πάντως τα ονόματα των κρατών- «πελατών». Σύμφωνα με πηγές του κυβερνοχώρου οι χώρες, με τις οποίες διεκόπη η συνεργασία, είναι η Πολωνία και η Ουγγαρία, δεδομένου ότι πέρυσι εξαιρέθηκαν από τον κατάλογο των χωρών, στις οποίες το Ισραήλ επιτρέπει την πώληση τέτοιου λογισμικού. Επίσης, σύμφωνα με πληροφορίες, η Ισπανία δεν έχει διακόψει τη συνεργασία της.

Η συγκεκριμένη βιομηχανία έχει και μία λιγότερο σκοτεινή πλευρά: δυτικά κράτη λειτουργούν σύμφωνα βάσει νόμου και θέτουν υπό δικαστική εποπτεία την παρακολούθηση πολιτών, σε αντίθεση με δικτατορίες που προβαίνουν κρυφά σε χρήση τέτοιων υπηρεσιών. Η NSO και άλλες παρόμοιες εταιρείες, ισραηλινές ή ευρωπαϊκές, βρίσκονται σε ανταγωνισμό ως προς την προσέλκυση νόμιμων πελατών. Το πεδίο αυτό των «νομίμων επισυνδέσεων» έχει προκαλέσει τα τελευταία χρόνια την οργή εταιρειών τεχνολογίας όπως της Apple, που έχει δημιουργήσει το iPhone ή της Meta, -ως γνωστόν, το Facebook είναι ιδιοκτήτης του WhatsApp, μέσω του οποίου εγκαταστάθηκε το λογισμικό κατασκοπείας. Οι ανωτέρω εταιρείες μήνυσαν την NSO για παγίδευση τηλεφώνων μέσω των πλατφορμών τους και διεξάγουν μάχη ενάντια σε εταιρείες λογισμικού κατασκοπείας. (…) Μόλις την περασμένη εβδομάδα αποκαλύφθηκε ότι η Ελλάδα χρησιμοποιούσε λογισμικό παρόμοιο με το Pegasus, επ’ ονόματι Predator, εις βάρος ερευνητή δημοσιογράφου και του επικεφαλής σοσιαλιστικού κόμματος της αντιπολίτευσης. Ο Έλληνας πρωθυπουργός υποστήριξε ότι η παρακολούθηση ήταν νόμιμη και είχε λάβει εισαγγελική έγκριση.

Το Predator κατασκευάζεται από την εταιρεία Cytrox, η οποία είναι καταχωρημένη στη Βόρεια Μακεδονία, αλλά δραστηριοποιείται στην Ελλάδα. Η Cytrox ανήκει στον Όμιλο Intellexa, ιδιοκτησίας του Tal Dilian, πρώην υψηλόβαθμου αξιωματούχου της ισραηλινής υπηρεσίας πληροφοριών. Η Intellexa είχε κατά το παρελθόν έδρα στην Κύπρο, ωστόσο μετέφερε τη δραστηριότητά της στην Ελλάδα. Ενώ η εξαγωγή του Pegasus της NSO τελεί υπό την εποπτεία του ισραηλινού ΥπΑμ, δεν ισχύει το ίδιο και για τη δραστηριότητα των Intellexa και Cytrox.

Εκτός όμως από τις ισραηλινές εταιρείες που δραστηριοποιούνται στην Ευρώπη, αποδεικνύεται ότι υφίσταται ικανός αριθμός κατασκευαστών λογισμικού κατασκοπείας και στην ίδια την ευρωπαϊκή ήπειρο. (…) Η Ολλανδή ευρωβουλευτής Sophie in ‘t Veld, μέλος της Εξεταστικής Επιτροπής για το project Pegasus, δηλώνει στην Haaretz: «Αν μόνο μια εταιρεία έχει ως πελάτες της δεκατέσσερα κράτη- μέλη της Ε.Ε., μπορείτε να φανταστείτε πόσο μεγάλος είναι ο κλάδος αυτός συνολικά. Φαίνεται πως  υπάρχει μια τεράστια αγορά για λογισμικά κατασκοπείας κι ότι οι κυβερνήσεις των κρατών- μελών είναι “καλοί” αγοραστές, -επιλέγουν ωστόσο να κρατούν το θέμα αυτό μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας».

Εταιρείες όπως η NSO αντιμετωπίζουν συνεπώς διλήμματα: η αποκάλυψη της ταυτότητας των κυβερνήσεων- «πελατών» τους, οι οποίες χρησιμοποιούν νομίμως τα λογισμικά τους, θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της δημόσιας κριτικής από πλατφόρμες όπως η Citizen Lab, από τα ΜΜΕ ή από τα κοινοβούλια. Την ίδια στιγμή όμως ελοχεύει γι’ αυτές ο κίνδυνος να θέσουν σε διακινδύνευση μελλοντικές συμφωνίες- στη λογική τυχόν παραβίασης των όρων εμπιστευτικότητας και εχεμύθειας με τους πελάτες τους.

Η εταιρεία NSO δεν απάντησε σε αίτημα της Haaretz που της ζήτησε να τοποθετηθεί επί του ρεπορτάζ, καταλήγει το δημοσίευμα.

Πηγή: Haaretz