Skip to main content

Ο Ερντογάν συναντάει τον Πούτιν στη Ρωσία: Τι να περιμένουμε

Αφού μεσολάβησε μεταξύ Μόσχας και Κιέβου για την διεθνή συμφωνία για την επανέναρξη των εξαγωγών ουκρανικών σιτηρών μέσω του Βοσπόρου και καθώς μια νέα τουρκική στρατιωτική επέμβαση στη Συρία παραμένει πιθανή, ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν θα συναντηθεί με τον Ρώσο ομόλογό του Βλαντίμιρ Πούτιν την Παρασκευή στο Σότσι. 

Το ταξίδι του Ερντογάν – το όγδοο στη Ρωσία από τις αρχές του 2019 – έρχεται μετά την τριμερή συνάντηση με τον Πούτιν και τον Ιρανό πρόεδρο Εμπραχίμ Ραΐσι στην Τεχεράνη τον περασμένο μήνα.

Στην πρωτεύουσα του Ιράν τον περασμένο μήνα ο Ρώσος πρόεδρος τον προειδοποίησε χωρίς περιστροφές εναντίον οποιασδήποτε νέας τουρκικής στρατιωτικής επιχείρησης στη Συρία για να απωθηθούν οι Κούρδοι της οργάνωσης Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), που η Άγκυρα θεωρεί τον συριακό βραχίονα του Εργατικού Κόμματος Κουρδιστάν (PKK). Για ορισμένους αναλυτές, οι διαρκώς επανερχόμενες εντάσεις αποτελούν μέρος της «ανταγωνιστικής συνεργασίας» που καθορίζει όπως λένε τη σχέση των δύο ηγετών τα τελευταία είκοσι χρόνια.

«Ο πόλεμος της Ρωσίας εναντίον της Ουκρανίας αποκατέστησε την εικόνα που θέλει να προβάλλει η Τουρκία για τον εαυτό της, αυτή του γεωπολιτικού παίκτη-κλειδιού, και ξανάδωσε προβολή στον Ερντογάν», σημείωνε πρόσφατα η Ασλί Αϊντιντασμπάς, μέλος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Διεθνών Σχέσεων. Κατά την ίδια, «οι περισσότεροι Τούρκοι τάσσονται υπέρ της θέσης της χώρας τους», που είναι «σχεδόν η ουδετερότητα μεταξύ Ανατολής και Δύσης».

Η ατζέντα

Σύμφωνα με την Άγκυρα, στην ατζέντα των συζητήσεων θα βρεθούν οι περιφερειακές και παγκόσμιες εξελίξεις, καθώς και οι διμερείς δεσμοί.

«Λόγω του ρόλου της στη συμφωνία για τα σιτηρά, η Τουρκία κατάφερε να τοποθετηθεί ως ο διπλωματικός αγωγός της Ρωσίας στη διεθνή κοινότητα», δήλωσε ο Ειούπ Ερσόι, ερευνητής στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής Σπουδών του King’s College του Λονδίνου. «Αυτή η διπλωματική αναδιάταξη έχει μετατοπίσει τη σχεσιακή ασυμμετρία περισσότερο προς όφελος της Τουρκίας και αναμένεται να περιορίσει, σε κάποιο βαθμό, τη ρωσική αντίσταση ενάντια στις τουρκικές πολιτικές και πρωτοβουλίες σε θέματα κοινού ενδιαφέροντος», συνέχισε.

Οι αναλυτές εκτιμούν ότι το κύριο επίκεντρο της Τουρκίας θα είναι η συναίνεση της Μόσχας -ή τουλάχιστον η έλλειψη αντίθεσής της- σε μια τουρκική στρατιωτική επιχείρηση στη βόρεια Συρία. Η Ρωσία, βασικός υποστηρικτής του προέδρου Μπασάρ αλ Άσαντ, ελέγχει το μεγαλύτερο μέρος του εναέριου χώρου της βόρειας Συρίας. Ο Ερντογάν έθεσε την προοπτική μιας νέας επιχείρησης κατά των Κούρδων μαχητών της Συρίας τον Μάιο.

«Είμαστε αποφασισμένοι να εξαλείψουμε τις διαβολικές ομάδες που στοχεύουν την εθνική μας ασφάλεια από τη Συρία», επανέλαβε κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής της Τεχεράνης πριν από δύο εβδομάδες. Το Tal Rifaat και το Manbij, πόλεις δυτικά του ποταμού Ευφράτη που ελέγχονται από τις Μονάδες Προστασίας του Λαού (YPG), είναι πιθανοί στόχοι.

Η Άγκυρα έχει προχωρήσει σε τέσσερις διασυνοριακές επιχειρήσεις στη Συρία από το 2016 και ελέγχει την περιοχή στο βορρά με στόχο να απωθήσει το YPG και να δημιουργήσει μια ασφαλή ζώνη 30 χιλιομέτρων.

Η εισβολή τον Οκτώβριο του 2019 στη βορειοανατολική Συρία κατά του YPG προκάλεσε ευρεία διεθνή καταδίκη. «Ο Ερντογάν θέλει το πράσινο φως για μια στρατιωτική επιχείρηση στη Συρία», δήλωσε ο Κερίμ Χας, Τούρκος πολιτικός αναλυτής. «Όπως είδαμε στη σύνοδο κορυφής της Τεχεράνης, το Ιράν και η Ρωσία είναι κατά αυτής της επιχείρησης, αλλά νομίζω ότι ο Ερντογάν μπορεί να πείσει τον Πούτιν. Πολλά πράγματα εξαρτώνται από την εσωτερική κατάσταση στην Τουρκία, επειδή ο Ερντογάν θέλει να ξεκινήσει την επιχείρηση πριν από τις εκλογές, ώστε να μπορέσει να εξασφαλίσει τουλάχιστον μερικές ποσοστιαίες μονάδες στην ψηφοφορία».

Η Τουρκία βιώνει τη χειρότερη οικονομική της κρίση των τελευταίων δύο δεκαετιών, με τον πληθωρισμό να φτάνει στο 79,6% την τον Ιούλιο. Στο μεταξύ ο Ερντογάν αντιμετωπίζει προεδρικές και κοινοβουλευτικές εκλογές τον Ιούνιο του επόμενου έτους.

Το Κρεμλίνο θα μπορούσε να περιορίσει αυτή την αστάθεια, ειδικά μέσω του φυσικού αερίου. Η Ρωσία προμήθευσε την Τουρκία, η οποία εξαρτάται από τις εισαγωγές ενέργειας, με το 45% των αναγκών της σε φυσικό αέριο πέρυσι.

«Η Τουρκία θέλει να διατηρήσει τις ενεργειακές της ροές από τη Ρωσία κατά τη διάρκεια του χειμώνα, διατηρώντας παράλληλα την οικονομική της συνεργασία για να αμβλύνει τις δυσκολίες της και να ανοίξει μια συμφωνία swap [νομίσματος] ή να λάβει επενδύσεις από τη Ρωσία», δήλωσε ο Έμρε Καλισκαν, ερευνητής στο Κέντρο Εξωτερικής Πολιτικής.

«Ο Ερντογάν θα μπορούσε να το παρουσιάσει αυτό ως νίκη στο τουρκικό κοινό και ίσως να μετριάσει τις υψηλές τιμές των τροφίμων και της ενέργειας που είναι πιθανό να αποτελέσουν πρόκληση στις επερχόμενες εκλογές». Ωστόσο, μένει να δούμε αν αυτό θα ήταν αρκετό για να κερδίσει τους ψηφοφόρους.  

Ο Ερντογάν και ο Πούτιν ενδέχεται επίσης να συζητήσουν το ενδεχόμενο η Τουρκία να μοιραστεί την τεχνογνωσία της για τα drone με τη Ρωσία. Τα Bayraktar TB2 που πωλήθηκαν στην Ουκρανία αποδείχθηκαν ιδιαίτερα αποτελεσματικά κατά των ρωσικών δυνάμεων. Τον περασμένο μήνα, ο Ερντογάν φέρεται να είπε ότι ο Πούτιν, κατά τη διάρκεια της συνάντησής τους στην Τεχεράνη, είχε προτείνει τη δημιουργία ενός εργοστασίου για την κατασκευή drones στη Ρωσία.

Στο μεταξύ, το Κρεμλίνο επιβεβαίωσε την περασμένη εβδομάδα ότι η «τεχνική και στρατιωτική συνεργασία» θα είναι στην ημερήσια διάταξη στο Σότσι, ένδειξη του ενδιαφέροντος της Ρωσίας να προμηθευτεί τα Bayraktars, σύμφωνα με τον Ερσόι. «Τα πρόσφατα νέα για το ρωσικό ενδιαφέρον να αποκτήσει ιρανικά drones είναι ενδεικτικά του επείγοντος του θέματος για τη Μόσχα», πρόσθεσε. Ωστόσο, μια τέτοια κίνηση θα υπονόμευε το βασικό σκέλος της τουρκικής υποστήριξης προς την Ουκρανία, καθώς θα προκαλούσε επίσης ανησυχία μεταξύ των μελών του ΝΑΤΟ.

Νωρίτερα αυτό το μήνα, ο επικεφαλής της Baykar, που κατασκευάζει τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη Bayraktar TB2, απέκλεισε την προμήθεια τους στη Μόσχα. «Αν η Τουρκία επρόκειτο να συμμετάσχει περαιτέρω με τη Ρωσία σε στρατιωτικά ζητήματα σε μια εποχή που η Ρωσία θεωρείται η μεγαλύτερη απειλή για το ΝΑΤΟ, θα έβλαπτε σοβαρά τις σχέσεις με τη Δύση», είχε πει ο Κερίμ Χας.

naftemporiki.gr