Υπάρχει μόνο μία Κίνα. Αυτό είναι κάτι που αναγνωρίζει η όλη η διεθνής κοινότητα. Η πολιτική της Μίας Κίνας είναι θεμελιώδης στη χάραξη της κινεζικής στρατηγικής και διπλωματίας. Είναι επίσης βασικός πυλώνας των σχέσεων της Κίνας με τις ΗΠΑ, αφού και οι δεύτερες την αναγνωρίζουν με αποτέλεσμα να έχουν επισήμες διπλωματικές σχέσεις μόνο με το Πεκίνο και όχι με την Ταϊβάν. Παρόλα αυτά διατηρούν «ισχυρές άτυπες» σχέσεις με την Ταιβάν, στην οποία και πωλούν οπλικά συστήματα ώστε να μπορεί να αμύνεται.
Το Πεκίνο στη βάση της πολιτικής αυτής θεωρεί την Ταϊβάν 21η επαρχία της. Να σημειωθεί πως και η ίδια η Ταϊβάν (που ονομάζεται «Δημοκρατία της Κίνας») έχει και αυτή το δικό της δόγμα της Μίας Κίνας, υποστηρίζοντας ότι όντως υπάρχει μόνο μία Κίνα, της οποίας η «νόμιμη εν εξορία» κυβέρνηση έχει ως έδρα της την Ταϊπέι. Θεωρεί παράνομη και κατοχική την κυβέρνηση στο Πεκίνο.
Η πολιτική της Μίας Κίνας (την οποία βεβαίως αναγνωρίζει και η Ε.Ε.) ουσιαστικά υιοθετήθηκε για πρώτη φορά το 1949 στο τέλος του κινεζικού εμφυλίου πολέμου. Το ηττημένο Εθνικιστικό Κόμμα ( Κουομιτάνγκ) αποσύρθηκε στην Ταϊβάν την οποία και όρισε ως έδρα της κυβέρνησης, ενώ οι νικητές Κομμουνιστές άρχισαν να κυβερνούν την κυρίως Κίνα ως Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας. Και οι δύο πλευρές υποστήριζαν ότι εκπροσωπούν όλόκληρη την Κίνα. Έκτοτε οι σχέσεις κινούνται μεταξύ όξυνσης και προσπαθειών προσέγγισης, με την Ταϊβάν να λειτουργεί στην πραγματικότητα ως ξεχωριστή οντότητα, που έχει δική της κυβέρνηση, εισπράττει τους φόρους της και αναπτύσσει στρατό στα σύνορά της, αλλά να μην έχει προχωρήσει επισήμως σε διακήρυξη της ανεξαρτησίας της. Το Πεκίνο έχει πετύχει με την αναγνώριση της πολιτικής της Μίας Κίνας να μην αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ (και τον περισσότερο κόσμο) η Ταϊβάν ως ανεξάρτητο κράτος.
Να σημειωθεί ότι ΗΠΑ και Κίνα απέκτησαν επίσημες διπλωματικές σχέσεις το 1979 επί διακυβέρνησης Τζίμι Κάρτερ. Οι ΗΠΑ τότε έκοψαν τις επίσημες σχέσεις τους με την Ταϊβάν και έκλεισαν την πρεσβεία τους στην Ταϊπέι. Αλλά τον ίδιο χρόνο επίσης ψήφισαν την Πράξη Σχέσεων με την Ταϊβάν, η οποία εγγυάται στήριξη στο νησί. Οι ΗΠΑ παραμένουν ως σήμερα ο σημαντικότερος σύμμαχος ασφαλείας του νησιού, ενώ στις επίσημες δηλώσεις του επιμένουν στην ανάγκη ειρηνικής επίλυσης των διαφορών μεταξύ των δύο πλευρών, τις οποίες και ενθαρρύνουν σε «εποικοδομητικό διάλογο».
Οι ΗΠΑ διατηρούν ανεπίσημη παρουσία στην Ταϊπέι μέσω του Αμερικανικού Ινστιτούτου, ενός ιδιωτικού οργανισμού, που πραγματοποιεί διπλωματικές δραστηριότητες.
Με πληροφορίες από BBC
