Δύσκολο να μην προσέξεις το πλήθος μπροστά από το στέκι φιλάθλων του ποδοσφαιρικού συλλόγου της Μπουντεσλίγκα 1. FC Union Berlin. Στέκονται με τάξη ανάμεσα στις λωρίδες του πάρκινγκ. Ωστόσο, δεν είναι οπαδοί της Union – αλλά μαμάδες, ηλικιωμένοι, νέοι άνδρες ή πατεράδες που περιμένουν λίγα τρόφιμα. Πήραν μαζί τους καρότσια και τσάντες, μερικοί ακόμη και σκαμπό, γιατί η αναμονή θα μπορούσε να είναι μεγαλύτερη εδώ. «Δεν αντέχω τόση ώρα όρθιος για λόγους υγείας», λέει ένας άνδρας που θέλει να διατηρήσει την ανωνυμία του.
Κάθε Τρίτη στις 2 μ.μ., γίνεται διανομή τροφίμων σ’ αυτό το σημείο στην περιοχή Κέπενικ στο Ανατολικό Βερολίνο. Ο ποδοσφαιρικός σύλλογος διέθεσε για το σκοπό αυτό τον χώρο του στο στέκι φιλάθλων. Κάποιοι είναι εκεί από τις οκτώ, άλλοι ήρθαν ακόμη νωρίτερα. «Πολλοί χρησιμοποιούν το μέρος ως κοινωνικό χώρο συνάντησης», λέει ο Κάρολ Ζέελε, επικεφαλής του κέντρου διανομής Kέπενικ της οργάνωσης Laib and Seele. Υπάρχουν 47 τέτοια σημεία διανομής σε όλη την πόλη και η ένωση είναι συνεργάτης της τράπεζας τροφίμων Berliner Tafel.
Έρχονται περισσότεροι άνθρωποι τελευταία; «Τώρα παρέχουμε φαγητό σε πάνω από 500 άτομα την ημέρα, όταν πριν είχαμε μόνο 300 ή 320. Αυτή είναι μια σημαντική αύξηση», λέει ο Ζέελε. «Αν γίνουν περισσότερα, θα πρέπει να σκεφτούμε πώς θα το χειριστούμε, γιατί δεν μπορούμε να φροντίσουμε τους πάντες».
Πολλοί δεν τα βγάζουν πια πέρα
Αυτό συμβαίνει σε πολλές τράπεζες τροφίμων στη Γερμανία αυτή τη στιγμή. Ως αποτέλεσμα του πολέμου στην Ουκρανία και της απότομης αύξησης των τιμών, όλο και περισσότεροι άνθρωποι δεν μπορούν πλέον να αγοράσουν τα απαραίτητα, όπως επαρκή τρόφιμα, λέει ο Γιόχεν Μπρυλ, πρόεδρος του Tafel Deutschland. Σε αυτούς συμπεριλαμβάνονται και άνθρωποι που κερδίζουν λίγα χρήματα αλλά δεν χρειάζονταν βοήθεια μέχρι πρόσφατα. «Πριν τα έβγαζαν πέρα, τώρα δεν μπορούν πλέον να αντέξουν οικονομικά τις υψηλές τιμές για τρόφιμα, καύσιμα και ενέργεια». Επίσης, μερικές φορές οι πρόσφυγες από την Ουκρανία στέλνονται απευθείας στις τράπεζες τροφίμων από τα γραφεία κοινωνικής πρόνοιας χωρίς προηγούμενη συνεννόηση, λέει ο Μπρυλ.
Υπάρχουν πάνω από 960 τράπεζες τροφίμων στη Γερμανία. Χορηγοί είναι πολλές φορές εταιρείες – όπως τοπικά αρτοποιεία, κρεοπωλεία, σούπερ μάρκετ, εστιατόρια, αλλά και εταιρείες αυτοκινήτων και τράπεζες. Δωρίζουν τρόφιμα όπως φρούτα, λαχανικά, ψωμί και αρτοσκευάσματα ή γαλακτοκομικά προϊόντα. Ωστόσο, παρέχεται επίσης υποστήριξη με τη μορφή επιχορηγήσεων, για παράδειγμα για να αγοράσουν ένα βαν.
Όλο και περισσότερες τράπεζες τροφίμων έχουν διακόψει την εγγραφή νέων μελών, σύμφωνα με την ομοσπονδιακή ένωση τραπεζών τροφίμων. «Επειδή οι δωρεές τροφίμων δεν επαρκούν για όλο και περισσότερους ανθρώπους ή επειδή δεν έχουν εθελοντές ή χώρους για μεγαλύτερα ωράρια διανομής», λέει ο Μπρυλ. «Η κατάσταση των τραπεζών τροφίμων δεν ήταν ποτέ τόσο τεταμένη όσο τώρα».
Οξυμένες ανάγκες σε όλη τη Γερμανία
Στη Βαυαρία οι τράπεζες τροφίμων έχουν 50 έως 150% περισσότερους ενδιαφερόμενους, λέει ο Πέτερ Τσίλες, πρόεδρος της ένωσης τραπεζών τροφίμων της Βαυαρίας. Πάνω από το 90 τοις εκατό των νέων εγγραφών είναι πρόσφυγες από την Ουκρανία. Και εδώ έχει ήδη διακοπεί η εγγραφή μελών. Ωστόσο, αυτό απλώς ανέβαλε το πρόβλημα. «Δεν είναι μόνιμη λύση». Σε άλλα ομοσπονδιακά κρατίδια επικρατεί μια παρόμοια κατάσταση. Στη Σαξονία, οι τράπεζες τροφίμων βρίσκονται «σε κατάσταση πολιορκίας», δήλωσε πρόσφατα ένας εκπρόσωπος της ένωσης. Ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν ανάγκη και αναζητούν βοήθεια από τις τράπεζες τροφίμων στη Βόρεια Ρηνανία-Βεστφαλία έχει διπλασιαστεί σε σύγκριση με το 2020. Στο Έσσεν, για παράδειγμα, σύμφωνα με τον πρόεδρο της περιφερειακής ένωσης, πολλοί απορρίπτονται επειδή δεν έχουν δελτίο μέλους.
Ο επικεφαλής της τράπεζας τροφίμων στο Πότσνταμ, την πρωτεύουσα του Βρανδεμβούργου, μίλησε πρόσφατα για μια «όξυνση». Υπό κανονικές συνθήκες στηρίζουν 1.200 ανθρώπους και από τον Απρίλιο έχουν προστεθεί επιπλέον 1.400 Ουκρανοί πρόσφυγες. Στο Αμβούργο, σύμφωνα με πληροφορίες από τα τοπικά συμβούλια, το ενδιαφέρον είναι τόσο μεγάλο που περίπου τα τρία τέταρτα των τραπεζών έχουν διακόψει τις εγγραφές.
Η διανομή τροφίμων βρίσκεται ήδη σε εξέλιξη μπροστά από το στέκι φιλάθλων της Union Berlin. Όσοι έχουν ανάγκη θα γίνονται δεκτοί με τη σειρά άφιξής τους. Ο Ραλφ είναι 90ός στη σειρά. «Αν είμαι τυχερός, θα είμαι σπίτι μέχρι τις 4 μ.μ.», λέει. Βρίσκεται στο πάρκινγκ από τις 10 το πρωί. Απαιτούνται 1,50 ευρώ και πιστοποιητικό απορίας, τότε μπορεί να ξεκινήσει τον γύρο του στους πάγκους με τα τρόφιμα.
