Skip to main content

Θα είναι έτοιμα το φθινόπωρο τα εμβόλια «επόμενης γενιάς»;

Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]

Καθώς τα κρούσματα του Covid δεν λένε να υποχωρήσουν παρά τις υψηλές θερμοκρασίες, η ανθρωπότητα αναμένει το φθινόπωρο τα εμβόλια της «επόμενης γενιάς», που θα είναι προσαρμοσμένα στις νέες παραλλαγές της Όμικρον για να παράσχουν καλύτερη προστασία έναντι του κορωνοϊού. Ωστόσο, δεν είναι ακόμη σαφές πότε ακριβώς θα κυκλοφορήσουν. Οι φαρμακοβιομηχανίες δεν θέλουν να δώσουν μια ακριβή ημερομηνία για τη διαθεσιμότητα του εμβολίου.

Η BioNTech ανακοίνωσε σε συνέδριο αυτή την εβδομάδα ότι θα ελέγξει τα εμβόλια επόμενης γενιάς σε κλινικές δοκιμές με τον συνεργάτη της Pfizer, το δεύτερο εξάμηνο του έτους. Σύμφωνα με τη BioNTech, αυτό το νέο εμβόλιο θα πρέπει στη συνέχεια να προστατεύει από μεγάλο αριθμό ιών κορωνοϊού. Στόχος είναι ένα εμβόλιο που προστατεύει από ολόκληρη την οικογένεια του ιού και τις μεταλλάξεις του.

Προσαρμοσμένο εμβόλιο

Η αμερικανική φαρμακοβιομηχανία Moderna προωθεί ένα εμβόλιο Covid-19 προσαρμοσμένο στην εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή Όμικρον. Το εμβόλιο είναι προσαρμοσμένο στην αρχική παραλλαγή όμικρον και όχι στην κυρίαρχη επί του παρόντος παραλλαγή BA.5. Η Moderna και η BioNTech-Pfizer ανακοίνωσαν ότι το προσαρμοσμένο εμβόλιο κορωνοϊού που δοκιμάζουν έχει προκαλέσει καλή ανοσολογική απόκριση έναντι της παραλλαγής όμικρον. Ο μέσος αριθμός εξουδετερωτικών αντισωμάτων στο BioNTech/Pfizer μετά τη χορήγηση της τέταρτης δόσης ήταν δύο έως τρεις φορές υψηλότερος από ό,τι μετά τη χορήγηση του μη προσαρμοσμένου εμβολίου. Το υποψήφιο εμβόλιο Covid-19 προσαρμοσμένο στην Όμικρον της Moderna έδειξε επίσης καλύτερη απόκριση αντισωμάτων έναντι της εξαιρετικά μεταδοτικής παραλλαγής, σύμφωνα με τα αρχικά δεδομένα της μελέτης. Το εμβόλιο – ένας συνδυασμός του αρχικού εμβολίου Moderna Spikevax και ενός παράγοντα που στρέφεται κατά της παραλλαγής όμικρον – πέτυχε ανώτερη απόκριση εξουδετερωτικού αντισώματος σε σύγκριση με το Spikevax, δήλωσε η αμερικανική εταιρεία βιοτεχνολογίας.

Οι επιδημιολόγοι ελπίζουν πάντως σε ταχύτερες διαδικασίες έγκρισης στο μέλλον. Οι ενημερώσεις των εμβολίων προς το παρόν υστερούν σε σχέση με τις επί του παρόντος κυρίαρχες παραλλαγές.

Αυτή την εβδομάδα, η ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ FDA αποφάσισε να βασιστεί στα προσαρμοσμένα εμβόλια της Moderna και της BioNTech/Pfizer. Οι ενισχυτικές δόσεις μπορούν να ξεκινήσουν στις αρχές Οκτωβρίου, λέει ο Πήτερ Μαρκς, διευθυντής του Κέντρου Αξιολόγησης και Έρευνας Βιολογικών Προϊόντων του αμερικανικού  FDA. «Κατά τη γνώμη μας, όσο καλύτερα ταιριάζουν τα εμβόλια με το κυκλοφορούν στέλεχος, τόσο υψηλότερη είναι η αποτελεσματικότητα του εμβολίου και τόσο πιο ανθεκτική είναι η προστασία» τονίζει ο Μαρκς.

ΗΠΑ: 105 εκατομμύρια δόσεις του προσαρμοσμένου εμβολίου

Προκειμένου να εξοπλιστεί ενάντια σε ένα πιθανό κύμα του covid το φθινόπωρο, η κυβέρνηση των Ηνωμένων Πολιτειών παρήγγειλε συνολικά 105 εκατομμύρια δόσεις του προσαρμοσμένου εμβολίου από την BioNTech/Pfizer αξίας 3,1 δισεκατομμυρίων ευρώ για μια ενισχυτική εκστρατεία.

H καθηγήτρια Επιδημιολογίας Ούλρικε Πρότζερ, από το Τεχνικό Πανεπιστήμιο του Μονάχου, τονίζει πάντως ότι «τα δεδομένα δείχνουν ότι ένας τέταρτος εμβολιασμός βοηθάει». Η επιδημιολόγος λοιπόν συνιστά ιδιαίτερα στις ομάδες κινδύνου να μην περιμένουν το προσαρμοσμένο εμβόλιο. «Αυτές οι ομάδες με αυξημένο κίνδυνο θα πρέπει τώρα να εμβολιαστούν για τέταρτη φορά». Ωστόσο, τα άτομα που έχουν εμβολιαστεί τρεις φορές χωρίς προηγούμενες ασθένειες δεν χρειάζονται ακόμη τέταρτο εμβολιασμό. Αυτή η ομάδα μπορεί να περιμένει για ένα προσαρμοσμένο εμβόλιο.

Όπως και με τα εμβόλια κατά της γρίπης, σύμφωνα με τους επιδημιολόγους,οι κατασκευαστές θα πρέπει να συλλέγουν τις παραλλαγές που εμφανίζονται παγκοσμίως σε μια πλατφόρμα προκειμένου να μπορούν να προσαρμόζουν τα εμβόλια ετησίως ή ακόμα πιο γρήγορα. Για να γίνει αυτό, ωστόσο, θα πρέπει να μειωθούν τα εμπόδια για τη διαδικασία έγκρισης.

Μιλώντας στην εφημερίδα «Welt am Sonntag», ο καθηγητής Κλάους Τσίχουτεκ, Πρόεδρος του Ινστιτούτου Paul Ehrlich, ήταν πάντως μάλλον επικριτικός στο αίτημα των φαρμακευτικών εταιρειών. «Θα πρέπει να παραμείνει η δέουσα προσοχή», ανέφερε η εφημερίδα σύμφωνα με τον ίδιο. Οι ειδικοί του κλάδου υποψιάζονται ότι υπάρχει επίσης φόβος πίσω από αυτό ότι μια ταχεία διαδικασία θα μπορούσε να βλάψει την εμπιστοσύνη στα εμβόλια.