Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Για τέταρτη φορά μέσα σε δέκα εβδομάδες, 48 εκατομμύρια Γάλλοι ψηφοφόροι προσέρχονται από το πρωί στις κάλπες για τον δεύτερο γύρο των βουλευτικών εκλογών που θα κρίνουν αν ο πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν θα διατηρήσει την κοινοβουλευτική πλειοψηφία ή ο Αριστερός αντίπαλός του Ζαν Λικ Μελανσόν θα κάνει την έκπληξη και αναμφίβολα τη ζωή δύσκολη για τον Γάλλο πρόεδρο τα επόμενα χρόνια. Συνολικά, 1.148 υποψήφιοι διεκδικούν την ψήφο των Γάλλων για 572 έδρες ( πέντε βουλευτές είχαν εκλεγεί από τον πρώτο γύρο την περασμένη Κυριακή). Μεταξύ των διεκδικητών είναι 655 άνδρες και 493 γυναίκες, ενώ 370 αγωνίζονται για την επανεκλογή τους.
Ο δεύτερος γύρος έρχεται να κλείσει μια μακρά εκλογική ακολουθία που άνοιξε στις 10 Απριλίου από τον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών και στη συνέχεια την ευρεία επανεκλογή του Εμανουέλ Μακρόν στο Ελιζέ, απέναντι στην Ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν.
«Η σημερινή αναμέτρηση αφορά το μέλλον της Γαλλίας και οι προκλήσεις είναι ιστορικές», είναι το μήνυμα που διακηρύσσει ο Πρόεδρος Μακρόν ,ζητώντας από τους ψηφοφόρους να δώσουν μια σταθερή πλειοψηφία στο κεντρώο στρατόπεδό του.
Ο Γάλλος πρόεδρος όμως είδε την παράταξή του Ensemble (Μαζί), να δίνει μάχη στήθος με στήθος στον πρώτο γύρο των βουλευτικών εκλογών απέναντι όχι στην Ακροδεξιά, αλλά την Νέα Λαϊκή Οικολογική και Κοινωνική Ένωση (Nupes), υπό τον 70χρονο Μελανσόν.
Το «κόμμα της αποχής»
Βέβαια, στον πρώτο γύρο αν υπήρχε ένα κόμμα όσων δεν ψήφισαν, θα ήταν η πρώτη δύναμη στη Γαλλία και το πιο δημοφιλές μεταξύ των νέων.
Στον πρώτο γύρο της 12 Ιουνίου, το 52,5% των Γάλλων με δικαίωμα ψήφου απείχε: 25,7 εκατομμύρια ψηφοφόροι συνολικά. Η αποχή ήταν μάλιστα 75% μεταξύ των ψηφοφόρων μεταξύ 18 και 24 ετών, σύμφωνα με το ινστιτούτο Ifop. Και αυτό είναι το μεγάλο στοίχημα στη σημερινή αναμέτρηση: Αν οι νεαροί και οι νεαρές ψηφοφόροι θα προσέλθουν στις κάλπες. Η αριστερά ειδικά, υπολογίζει στην προσέλευση των ψηφοφόρων αυτών ως μόνη ελπίδα για την κατάκτηση της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας και τον περιορισμό των εξουσιών του Γάλλου προέδρου.
Αλλαγή στη σύνθεση της Βουλής
Ανεξάρτητα πάντως από το αποτέλεσμα, είναι ήδη βέβαιο ότι η σύνθεση στη Γαλλική Εθνοσυνέλευση θα αλλάξει σημαντικά, με την Αριστερά ακόμη κι αν δεν αποσπάσει την απόλυτη πλειοψηφία, να καθίσταται θα η κύρια δύναμη της αντιπολίτευσης. Ταυτόχρονα, η ακροδεξιά αναμένεται να συγκεντρώσει 20-40 έδρες, που θα δώσουν τη δυνατότητα στη Μαρίν Λεπέν συγκροτήσει για πρώτη φορά κοινοβουλευτική ομάδα. Η παραδοσιακή Γκωλική κεντροδεξιά, τέλος, που ήρθε τέταρτη στον πρώτο γύρο, θα προσπαθήσει να σώσει ό,τι μπορεί να σωθεί , ώστε τελικά να βρεθεί σε θέση να είναι το στήριγμα του Εμανουέλ Μακρόν.
Το ερώτημα βέβαια που ίσως κρίνει και το αποτέλεσμα , είναι τι συγκινεί τους Γάλλους προεκλογικά; Το κυρίαρχο ζήτημα είναι η αγοραστική δύναμη, η οποία μειώνεται με τον πόλεμο στην Ουκρανία και τον πληθωρισμό. Η κατάσταση των σχολείων και του συστήματος υγείας είναι επίσης στην κορυφή της λίστας. Στην προεκλογική εκστρατεία, υπήρξαν υποσχέσεις για περισσότερα κοινωνικά επιδόματα αφενός και αναζωογόνηση της οικονομίας και της αγοράς εργασίας από την άλλη. Το σημείο καμπής είναι η ηλικία συνταξιοδότησης: Ο Μακρόν θέλει να την αυξήσει από τα 62 στα 65 και ο Μελανσόν να την μειώσει στα 60 χρόνια.
Το φάντασμα μιας «ακυβέρνητης Γαλλίας»
Ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν πρέπει λοιπόν σήμερα να ξεπεράσει ένα μεγάλο εμπόδιο , αν θέλει να προωθήσει τις δύσκολες μεταρρυθμίσεις που έχει υποσχεθεί για τα επόμενα πέντε – και τελευταία – χρόνια της θητείας του.
Ενώ όμως ο Μακρόν ξεκίνησε τη δεύτερη θητεία του με παγκόσμια οράματα και σχέδια για το μέλλον, ο αριστερός Μελανσόν βάζει στο στόχαστρό του τα εκατομμύρια των Γάλλων που πλήττονται από την κρίση. Η τιμή του φυσικού αερίου, το αυξανόμενο κόστος των τροφίμων, ο κατώτατος μισθός, η ηλικία συνταξιοδότησης, οι προϋπολογισμοί των φοιτητών – σε όλα αυτά ο Μελανσόν δίνει ξεκάθαρες και απλές υποσχέσεις για τα πάντα. « Ο 70χρονος Μελανσόν παρουσιάζεται ως εκφραστής της λαϊκής παράταξης ενάντια σε έναν πρόεδρο, τον οποίο οι επικριτές του θεωρούν έναν αλαζονικό πολιτικό της ελίτ με έλλειψη ενδιαφέροντος για τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού», γράφει η ισπανική El Pais.
Μπορεί στις προεδρικές εκλογές, ο Μελανσόν να τερμάτισε τρίτος, στη συνέχεια όμως – και σε χρόνο ρεκόρ – ένωσε την κατακερματισμένη αριστερά σε μια νέα αριστερή συμμαχία και φώναξε: «Εκλέξτε με πρωθυπουργό». Ένα προπαγανδιστικό σύνθημα που έδωσε όμως μια χειροπιαστή προοπτική στην αριστερή συμμαχία και την έφερε να διεκδικεί το ίδιο ποσοστό με το στρατόπεδο Μακρόν, στον πρώτο γύρο.
Παρά την άνοδο των δυνάμεων της Αριστεράς, ο Μακρόν φαίνεται ότι θα συνεχίσει να κυβερνά, έστω και με σχετική πλειοψηφία. Αλλά θα αναγκαστεί να αναζητήσει υποστήριξη από άλλα στρατόπεδα. Τέτοιες πολιτικές καταστάσεις που περιλαμβάνουν συμβιβασμούς και συνασπισμούς είναι λιγότερο συχνές στη γαλλική πολιτική σκηνή. Η τελευταία φορά που υπήρξε κυβέρνηση με σχετική πλειοψηφία ήταν υπό τον σοσιαλιστή Φρανσουά Μιτεράν μεταξύ 1988 και 1991.
Υπήρξαν μάλιστα τρεις φορές τις τελευταίες δεκαετίες στη Γαλλία ,που εξελέγη πρωθυπουργός από αντίπαλο στρατόπεδο απέναντι στον πρόεδρο, λόγω έλλειψης πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο. Αυτή είναι η κατάσταση που στοχεύει ο Μελανσόν και στη Γαλλία είναι γνωστή ως «συγκατοίκηση». Μέχρι και την τελευταία στιγμή, πάντως, οι έρευνες της κοινής γνώμης δεν έδειχναν ότι θα μπορούσε να το πετύχει…