Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Το Ντουμπάι είναι ένας παράδεισος για τους Ρώσους ολιγάρχες. Ο Ρώσος μεγιστάνας των λιπασμάτων Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ ζει εκεί, όπως και ο ολιγάρχης των τηλεπικοινωνιών Άλμπερτ Αβντολιάν. Οι επαύλεις τους κοστολογούνται μεταξύ 20 και 30 εκατομμυρίων δολαρίων.
Ο Αντρέι Μολτσάνοφ, ο οποίος έκανε δισεκατομμύρια από οικοδομικά υλικά στη Ρωσία, έχει επίσης μια βίλα που κοστίζει πάνω από 20 εκατομμύρια δολάρια. Υπάρχει όμως και ο πλουσιότερος από όλους, ο Πάβελ Ντούροφ, ο 37χρονος ιδρυτής της υπηρεσίας ανταλλαγής μηνυμάτων Telegram, ο οποίος έχει πλέον και διαβατήριο των Εμιράτων. Είναι βέβαια περιττό να πούμε ότι δεκάδες ρωσικά σούπερ γιοτ αγκυροβολούν στα ανοιχτά του Ντουμπάι.
Μετά την εισβολή και την έναρξη του πολέμου στην Ουκρανία, η αγορά ακινήτων από Ρώσους μεγιστάνες στο Εμιράτο, έχει «εκραγεί». Σύμφωνα με έκθεση του διεθνούς μεσιτικού γραφείου ακινήτων Betterhomes, οι αγορές από Ρώσους στο Ντουμπάι αυξήθηκαν κατά 67% το πρώτο τρίμηνο του έτους.
«Από την αρχή του πολέμου, πολλοί Ρώσοι έχουν έρθει στο Ντουμπάι», λέει η Αλέσια Σέγκλοβα, που ζει στην πόλη εδώ και 30 χρόνια και διευθύνει την κτηματομεσιτική εταιρεία Dacha Real Estate. «Μερικοί Ρώσοι μεγιστάνες αγοράζουν ολόκληρους ορόφους σε ουρανοξύστες», τονίζει η Ρωσίδα κτηματομεσίτρια. Το ποσό ρεκόρ για την αγορά μιας έπαυλης ανήλθε σε 76 εκατομμύρια δολάρια.
Για την ιστορία μάλιστα, μόνο στο πρώτο τρίμηνο εφέτος, οι πωλήσεις ακινήτων στο Ντουμπάι ανήλθαν συνολικά στα 11,7 δισεκατομμύρια δολάρια, σύμφωνα με τo γραφείο ακινήτων Betterhomes Σε ότι αφορά μάλιστα την εθνικότητα των αγοραστών ακινήτων στο Εμιράτο, οι Ρώσοι ανέβηκαν δύο θέσεις και τώρα βρίσκονται στην πέμπτη θέση. Η Ρωσίδα κτηματομεσίτρια διαβεβαιώνει ότι η εταιρεία της ακολουθεί αυστηρά τους κανόνες. «Κάνουμε ελέγχους του ιστορικού τους. Έχουμε μια λίστα με άτομα στα οποία έχουν επιβληθεί κυρώσεις, είτε από την Ιντερπόλ είτε από τις αρχές στα Εμιράτα», λέει και προσθέτει: «Πάντα ελέγχουμε αν οι αγοραστές είναι άνθρωποι με τους οποίους δεν θα πρέπει να συνεργαζόμαστε».
Από κοντά και η Τουρκία
Από την αρχή του πολέμου, και η Τουρκία είναι επίσης μια χώρα όπου οι Ρώσοι ολιγάρχες, αλλά και απλοί πολίτες δεν χρειάζεται να φοβούνται πώς θα χάσουν την πρόσβασή τους σε λογαριασμούς σε ρούβλια. Η διαδικτυακή εφημερίδα «Duvar», γράφει ότι πλούσιοι Ρώσοι έχουν ρίξει πολλά χρήματα στην τουρκική αγορά ακινήτων , μετά την εισβολή στην Ουκρανία. Τον Απρίλιο, οι αγορές ακινήτων από Ρώσους διπλασιάστηκαν σε σύγκριση με τον προηγούμενο μήνα. Οι Ρώσοι είναι πλέον στην πρώτη γραμμή της λίστας με τους αλλοδαπούς αγοραστές ακινήτων.
Η Άγκυρα έχει δώσει τη δυνατότητα στους κατόχους ρωσικών πιστωτικών καρτών, που μετέχουν στο σύστημα πληρωμών Mir Russian, να τις χρησιμοποιούν για ανάληψη χρημάτων από ΑΤΜ στην Κωνσταντινούπολη. Για παράδειγμα,τα ΑΤΜ των τραπεζών Is, Ziraat και Vakif δέχονται αναλήψεις με ρωσικές κάρτες. Άλλες τουρκικές τράπεζες στις οποίες μετέχουν ξένα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, είναι προφανώς πιο επιφυλακτικές λόγω των κυρώσεων.
Ο Τούρκος υπουργός Οικονομικών, Νουρεντίν Νεμπάτι, υποσχέθηκε μάλιστα στους Ρώσους που θέλουν να πάνε για τουρισμό στην Τουρκία ,ότι δεν θα έχουν κανένα πρόβλημα με την πληρωμή με κάρτες Mir ,αυτή τη σεζόν. Το γεγονός αυτό έχει εξοργίσει την Ουκρανία, με αποτέλεσμα η κεντρική τράπεζα στο Κίεβο να απευθύνει έκκληση στην Τουρκία, να μην δέχεται πλέον πληρωμές μέσω του συστήματος Mir. Αλλωστε, η ρωσική αεροπορική εταιρεία Aeroflot εξακολουθεί να εκτελεί πτήσεις μεταξύ Μόσχας και Κωνσταντινούπολης !.
Και στο Ντουμπάι, ένα σημαντικό πλεονέκτημα για να εγκατασταθούν οι Ρώσοι ολιγάρχες είναι ότι οι χρηματικές τους συναλλαγές γίνονται χωρίς κανένα πρόβλημα. «Δεν υπάρχουν κυρώσεις κατά των ρωσικών τραπεζών στα Εμιράτα. Όταν αγοράζεις ένα ακίνητο ή νοικιάζεις, απλώς μεταφέρεις χρήματα από τη Ρωσία», λέει ένας ειδικός στις τραπεζικές συναλλαγές. Αυτό δεν είναι πλέον δυνατό στις περισσότερες χώρες στη Δύση και έτσι τα Εμιράτα επωφελούνται από τις κυρώσεις στη Μόσχα, προσθέτει.
Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι τα Εμιράτα απείχαν από το ψήφισμα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ τον περασμένο Φεβρουάριο που καταδίκαζε τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία – μαζί με την Κίνα και την Ινδία. Ένα μήνα αργότερα, απείχαν επίσης όσον αφορά την αποπομπή της Ρωσίας από το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ.
Το πρακτορείο Bloomberg αναφέρει ότι αυτός που βοηθά τους Ρώσους ολιγάρχες να μεταφέρουν τις επενδύσεις τους από την Ευρώπη και τις ΗΠΑ στο Ντουμπάι, είναι ο Σεΐχης Μανσούρ μπιν Ζαγίντ Αλ Ναχιάν. Είναι περισσότερο γνωστός ως ιδιοκτήτης της αγγλικής ποδοσφαιρικής ομάδας Μάντσεστερ Σίτι. «Ο Μανσούρ παίζει έναν αυξανόμενο ρόλο βοηθώντας τους πλούσιους Ρώσους να μεταφέρουν τα χρήματά τους στα Εμιράτα», γράφει το Bloomberg.
Λεπτή ισορροπία
Όπως και η Τουρκία, τα Εμιράτα κινούνται σε μια «λεπτή γραμμή» : Από τη μια καλωσορίζουν το ρωσικό χρήμα από τους ολιγάρχες, από την άλλη προσπαθούν επίσης να μην εκνευρίσουν τη Δύση, που έχει επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα. Η λεπτή αυτή ισορροπία λειτουργεί πάντως με επιτυχία μέχρι στιγμής, καθώς η Δύση χρειάζεται τις προμήθειες πετρελαίου και φυσικού αερίου από την Αραβική Χερσόνησο περισσότερο από ποτέ. Προς το παρόν λοιπόν, δεν γίνονται πάρα πολλές ερωτήσεις, τουλάχιστον δημόσια.
Τον περασμένο μήνα, ωστόσο, ο Αμερικανός αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Γουόλι Αντεγιέμο συνομίλησε τηλεφωνικά και μάλιστα πολλές φορές με ανώτερους αξιωματούχους των Εμιράτων, ανέφερε το Bloomberg. Ο Αντεγιέμο, εξέφρασε την ανησυχία του για τις οικονομικές συναλλαγές Ρώσων δισεκατομμυριούχων στα Εμιράτα. Η μετανάστευση των Ρώσων ενισχύεται από ορισμένες διεθνείς εταιρείες που είχαν γραφεία στη Μόσχα (όπως η Goldman Sachs), αλλά λόγω των δυτικών κυρώσεων μετά την εισβολή, υποχρεώθηκαν να μεταφερθούν στο Ντουμπάι.
«Οι αρχές κάνουν ό,τι μπορούν για να προσελκύσουν στο Ντουμπάι πλούσιους Ρώσους ή ειδικούς με τεχνογνωσία σε διάφορους τομείς», γράφει η γερμανική εφημερίδα Taz. Ο Ρωσικός όμιλος τεχνολογίας «Russian Association for Electronic Communications», εκτιμά ότι έως τα τέλη Μαρτίου έφυγαν από τη Ρωσία κάπου 70.000 επαγγελματίες πληροφορικής. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, τον Απρίλιο ακολούθησαν άλλοι 100.000. Πολλοί από αυτούς κατέληξαν στο Ντουμπάι. Τους τελευταίους μήνες, εκατοντάδες εφαρμογές στο messenger, προσφέρουν βοήθεια σε νέους Ρώσους ειδικούς της πληροφορικής, για να βρουν δουλειά στο Ντουμπάι. Αν επιδείξουν στις αρχές ότι είναι σε κάποιο μισθολόγιο για έξι μήνες στο Ντουμπάι, μπορούν να πάρουν ένα δάνειο για αγορά ακινήτου. «Αργά ή γρήγορα θα αγοράσουν κι αυτοί», λέει η Αλέσια Σέγκλοβα.
Οσο για τους πιο πλούσιους; «Με την άφιξή τους στο εμιράτο, πρώτα παίρνουν βίζα για 90 ημέρες», εξηγεί η Σέγκλοβα. «Όποιος ασκήσει επιχειρηματική δραστηριότητα θα λάβει άδεια παραμονής. Εάν επενδύσει 200.000 δολάρια, θα λάβει άδεια παραμονής τριών ετών. Αν επενδύσει 550.000 δολάρια, η άδεια είναι για 10 χρόνια», προσθέτε η ρωσίδα κτηματομεσίτρια.