Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Βαθύς και εκκωφαντικός ήταν ο αναστεναγμός ανακούφισης που ακούστηκε σε όλα τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και στις περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες, μετά την επανεκλογή του Εμμανουέλ Μακρόν στη γαλλική προεδρία. «Αποφεύχθηκε το εφιαλτικό σενάριο», γράφει η Handelsblatt. « Η Ευρώπη ανακουφίστηκε με την επανεκλογή Μακρόν. Η Γερμανία και η Ευρώπη μπορούν να αναπνεύσουν, άνετα πλέον», σημειώνει η γερμανική εφημερίδα.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η σοσιαλδημοκρατική Vorwaerts: «Το αποτέλεσμα είναι ευλογία για την Ευρώπη και ειδικά για τη Γερμανία. Η πολιτική ατζέντα της Μαρίν Λεπέν χαρακτηρίζεται βαθιά από αντιγερμανικό αίσθημα. Είχε ανακοινώσει ότι θα τερματίσει τη στενή γαλλογερμανική συνεργασία σε όλα τα επίπεδα, ιδίως στα κοινά τεχνολογικά και στρατιωτικά έργα, λόγω «ασυμβίβαστων διαφορών». Αυτή η ανακοίνωση από μόνη της θα ισοδυναμούσε με σοβαρή κρίση στην ΕΕ», τονίζει η Vorwaerts. «Η αποφασιστική νίκη του Μακρόν (ή πραγματικά, η ήττα της Μαρίν Λεπέν) ήταν αναμφίβολα μια νίκη για το σχέδιο της ΕΕ», τονίζει και η ευρωπαϊκή ιστοσελίδα Politico. Προειδοποιεί όμως «πώς το πρόβλημα είναι ότι δεν συμμερίζονται όλες οι χώρες της ΕΕ το όραμα του Μακρόν για την Ευρώπη».
Όπως λέει ένας έμπειρος διπλωμάτης, «τα ευρωπαϊκά διαπιστευτήρια της Γαλλίας δεν αμφισβητήθηκαν ποτέ — απλώς για τους Γάλλους πολιτικούς όλα αυτά τα χρόνια, η Ευρώπη είναι Γαλλία. Μεταξύ του Μακρόν και του ευγενούς του στόχου, μένει μόνο ένα εμπόδιο να ξεπεραστεί: οι ίδιοι οι Γάλλοι». Και ο ευρωσκεπτικισμός των Γάλλων “χτυπάει ταβάνι”, όπως φάνηκε με τα εκλογικά αποτελέσματα όχι μόνο της Μαρίν Λε Πεν, αλλά και του αριστερού Ζαν Λικ Μελανσόν, στον πρώτο γύρο.
Η ιταλική ιστοσελίδα Futuro, εκτιμά πάντως ότι ο Μακρόν θα συνεχίσει και θα ενισχύσει την ευρωπαϊκή του πολιτική. «Σε τρία χρόνια θα μπορούσαμε να βρεθούμε με μια Αμερική με αρχηγό ξανά τον Τραμπ. Πρέπει οπωσδήποτε να λάβουμε προφυλάξεις, να ενισχύσουμε τους θεσμούς μας, να κάνουμε την ολοκλήρωσή μας μη αναστρέψιμη. Για να επιτευχθεί η κοινή άμυνα. Με τη νίκη του Μακρόν, του Σολτς στο Βερολίνο, του Ντράγκι στη Ρώμη και της πολιτικής αντίδρασης στην ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, η στιγμή είναι ιδανική, αν τη χάναμε, θα κινδυνεύαμε να αναβάλλουμε οποιαδήποτε χρήσιμη πρόοδο για ποιος ξέρει πόσα χρόνια ακόμα. Με κίνδυνο να αναιρεθούν τα πάντα στην Ευρώπη»
Εκλογές «βάσανο»
Για την Corriere della Sera, για τον Μακρόν, οι εκλογές ήταν «ένα …βάσανο από το οποίο πρέπει να απαλλαγεί το συντομότερο δυνατό. Γιατί ο άνθρωπος επιδιώκει ένα όνειρο που ξεπερνά πολύ τη Γαλλία: τη δημιουργία των Ηνωμένων Πολιτειών της Ευρώπης, των οποίων θα είναι και ο πρώτος πρόεδρος», γράφει η ιταλική εφημερίδα.
«Με τα αδιάκοπα τηλεφωνήματά του στον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν, ο Μακρόν ήθελε να δώσει στον εαυτό του την αύρα του πιό αξιόπιστου μεσολαβητή, στη χειρότερη διεθνή κρίση από τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο» .
Από την αρχή της θητείας του, σημειώνουν τα ευρωπαϊκά μέσα ενημέρωσης, ο Μακρόν είχε την εικόνα ενός «προέδρου των ελίτ, των νικητών της παγκοσμιοποίησης, της δυναμικής Γαλλίας που ζει στις μεγάλες πόλεις, που έχει σπουδάσει, που μιλά αγγλικά και που είναι ανοιχτή στον κόσμο» Σε αυτή τη Γαλλία άλλωστε, ο Μακρόν κατάφερε να κυριαρχήσει, ενώ την ύπαιθρο χώρα ,δεν μπόρεσε να την κατακτήσει. Αλλά για τους Ευρωπαίους πολίτες, το διακύβευμα είναι διαφορετικό: Ποια θα είναι η ευρωπαϊκή πολιτική του «βασιλιά Μακρόν»; Θα συνεχίσει να επιμένει στην «στρατηγική αυτονομία της ΕΕ ή θα συμπορευτεί πιο στενά με τις Ηνωμένες Πολιτείες και το ΝΑΤΟ; Σε κάποιες πρωτεύουσες -για παράδειγμα στην Ουάσιγκτον-εκφράζεται δυσαρέσκεια με την προσπάθεια προσέγγισης του Πούτιν από τον Μακρόν.
Η φιλοευρωπαϊκή πολιτική του Μακρόν είναι γνωστή πάντως και θα ενισχυθεί, και επειδή η Γαλλία θα προεδρεύει του Συμβουλίου της ΕΕ για άλλους δύο μήνες, δίνοντας τη γραμμή. Θα προσπαθήσει ξανά να συνομιλήσει με τη Ρωσία, αλλά πρώτα από όλα θα πρέπει να συνομιλήσει με τους Ευρωπαίους συμμάχους της, κυρίως τη Γερμανία, την Ιταλία και την Ισπανία, για να μοιραστεί μια ενιαία στρατηγική για τις κυρώσεις στο ρωσικό πετρέλαιο και το φυσικό αέριο.
Το πρώτο κρίσιμο τεστ
Το πρώτο κρίσιμο τεστ στην εξωτερική πολιτική του Μακρόν θα είναι πάντως οι πιέσεις της Ουάσιγκτον γα τον εξοπλισμό της Ουκρανίας. Η πίεση της κυβέρνησης του Τζο Μπάιντεν -τόσο προς το Παρίσι όσο και προς το Βερολίνο-θα είναι ασφυκτική, καθώς οι Ηνωμένες Πολιτείες συνεχίζουν να υποστηρίζουν το Κίεβο και δεν καλοβλέπουν την έναρξη διαλόγου ή διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα. Η απουσία δημόσιου διαλόγου με τον Βλαντιμίρ Πούτιν δείχνει ότι η Ουάσιγκτον είναι έτοιμη να κρατήσει τη Μόσχα στρατιωτικά δεσμευμένη για πολύ καιρό ακόμη. Ειδικά αν η Ρωσία συνεχίσει να έχει απώλειες στο ουκρανικό μέτωπο και οι ευρωπαϊκές χώρες ενισχύουν όλο και περισσότερο τους δεσμούς τους με το ΝΑΤΟ», γράφει η Ιταλική ιστοσελίδα Γεωπολιτικής, Limes.
Αντίθετα, το Παρίσι όπως και το Βερολίνο,θα έβλεπαν ευνοϊκά την άμεση διευθέτηση της ουκρανικής κρίσης μέσω διαπραγματεύσεων με τη Μόσχα, καθώς οι δυτικές κυρώσεις έχουν αρνητικό αντίκτυπο και στην ευρωπαική οικονομία. Ο Γερμανός Καγκελάριος Όλαφ Σολτς προσπαθεί να εξισορροπήσει τις απαιτήσεις του αντιρωσικού μετώπου με τις οικονομικές ανάγκες της Γερμανίας ,αλλά και της ΕΕ, που καθιστούν αδύνατη την άμεση διακοπή της εξάρτησης από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες. Οι πιέσεις -και εντός της Γερμανίας- προς τον Σολτς αναμένεται πάντως να αυξηθούν, ιδιαίτερα σε ότι αφορά την αποστολή βαρέων όπλων στην Ουκρανία. Το γεγονός αυτό έχει εξασθενήσει την ισχύ του Γερμανού καγκελάριου, πράγμα που δεν αποκλείεται να θελήσει να εκμεταλλευτεί ο Μακρόν για να ενισχύσει τον Γαλλικό πόλο στον Γαλλο-γερμανικό άξονα. Με τη νίκη του Μακρόν άλλωστε, η Γαλλία εδραιώνει σε κάθε περίπτωση το καθεστώς της ως κυρίαρχης δύναμης στην ΕΕ – καθώς ξεθωριάζει το άστρο της Γερμανίας ,υπό τη σκιά ενός τρικομματικού κυβερνητικού συνασπισμού υπό κατάρρευση στο Βερολίνο, λόγω της κρίσης στην Ουκρανία.
