Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Ο Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ είναι κατηγορηματικός: Οι Ρωσικές δυνάμεις δεν αποσύρονται, αλλά ανασυντάσσονται. Η Συμμαχία αναμένει «νέες επιθέσεις» από τη Μόσχα. «Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας» , η Ρωσία «προσπαθεί να ανασυντάξει τις δυνάμεις της και να ενισχύσει την επίθεσή της στην περιοχή του Ντονμπάς, ενώ ταυτόχρονα διατηρεί την πίεση στο Κίεβο και σε άλλες πόλεις», εκτίμησε ο Στόλτενμπεργκ κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.«Η Ρωσία λέει συνεχώς ψέματα για τις προθέσεις της. Την κρίνουμε μόνο από τις πράξεις της και όχι από τα λόγια» , υποστήριξε ο ΓΓ του ΝΑΤΟ. Ο Στόλτενμπεργκ εκφράζει άλλωστε την «σκληρή» πτέρυγα της Συμμαχίας, στην οποία πρωτοστατούν οι Ηνωμένες Πολιτείες, η Βρετανία, οι χώρες της Βαλτικής και η Πολωνία.
Ιδιαίτερα, οι χώρες μέλη που προέρχονται από το πρώην ανατολικό μπλοκ, φτάνουν στο σημείο να προτείνουν στρατιωτική επέμβαση της Ατλαντικής Συμμαχίας σε αυτή τη σύγκρουση ή την αποστολή ενός τελεσίγραφου στη Μόσχα όπως: “Έχετε 72 ώρες για να αποσυρθείτε από την Ουκρανία, διαφορετικά…» Οσο μεγάλη και αν είναι η αλληλεγγύη μας προς την μαρτυρική Ουκρανία και η οργή για τη ρωσική εισβολή, τέτοιες σκέψεις απαιτούν ιδιαίτερη κριτική εξέταση! Γιατί είναι σαφές ότι μια στρατιωτική επέμβαση του ΝΑΤΟ στην Ουκρανία θα ισοδυναμούσε με την κήρυξη πολέμου στη Ρωσία. Είναι δυνατόν να δεχτούν μια τέτοια επιλογή τα υπόλοιπα μέλη της Συμμαχίας; Η απάντηση είναι απλή: Κάτι τέτοιο δεν είναι απλά μη ρεαλιστικό, αλλά και πολύ επικίνδυνο. Γιατί, μια δυτική στρατιωτική εμπλοκή στην Ουκρανία θα συνιστούσε καταστροφική κλιμάκωση της σύγκρουσης. Είναι αδιανόητο και ανιστόρητο, να επιζητούν κάποιοι να επεκταθεί η σύγκρουση στην Ευρώπη.
Και ας μην ξεχνάμε ότι, με κάτι τέτοιο ο Βλαντιμίρ Πούτιν θα είχε μια καλή δικαιολογία να πει ότι δέχεται επίθεση και να κινητοποιήσει έτσι τη ρωσική κοινωνία στο σύνολό της. Αυτό δεν το έχει καταφέρει μέχρι στιγμής, όπως δείχνουν και οι συνεχείς αντιπολεμικές διαδηλώσεις στη Ρωσία, έστω και υπό τον φόβο της καταστολής. Η ιδέα μιας στρατιωτικής αντιμετώπισης της Ρωσίας υπό τις παρούσες συνθήκες, θα ήταν καθαρή τρέλα! Επιπλέον, είναι σαφές ότι μια αντιπαράθεση μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας αναμφίβολα θα έθετε υπό αμφισβήτηση την επιβίωση του καθεστώτος Πούτιν- ένας λόγος που δεν αποκλείεται να «δικαιολογούσε» στα μάτια του ένα πυρηνικό πλήγμα!
Το όχι της «παλιάς Ευρώπης»
Τέτοιες ψυχροπολεμικές φωνές στους κόλπους του ΝΑΤΟ συναντούν φυσικά έντονες αντιστάσεις στην «παλιά Ευρώπη». Που μπορεί να συντάσσεται στην αμερικανική γραμμή ,αλλά γνωρίζει ότι μια αντιπαράθεση με τη Μόσχα θα είχε καταστροφικές και μακροχρόνιες συνέπειες στη Γηραιά Ηπειρο. Διαβάζοντας τις δηλώσεις των ηγετών της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Ιταλίας ,και άλλων χωρών της δυτικής Ευρώπης, μπορεί να διακρίνει κανείς «δύο Ατλαντικές Συμμαχίες». Δύο πτέρυγες ,που αντιτίθενται στον Βλαντιμίρ Πούτιν και υποστηρίζουν την κυβέρνηση του Κιέβου, αλλά με δύο διαφορετικούς στόχους:
Από τη μία ,η σκληροπυρηνική πτέρυγα του ΝΑΤΟ που θέλει να αξιοποιήσει τον πόλεμο στην Ουκρανία για να εξαφανίσει τον Βλαντιμίρ Πούτιν και το μοντέλο της Ρωσίας. Από την άλλη πλευρά, υπάρχει η ευρωπαϊκή συνιστώσα του Ατλαντικού Συμφώνου, που μπορεί να φαίνεται πώς έχει στοιχηθεί πίσω από τις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά ταυτόχρονα κάνει τα πάντα ,προκειμένου να μπει τέρμα στις εχθροπραξίες και να υπάρξει ένας συμβιβασμός με τη Μόσχα.
Η ύπαρξη της διπλής γραμμής στο πλαίσιο του Ατλαντικού Συμφώνου φάνηκε με την «γκάφα» του Τζο Μπάιντεν, ο οποίος εμφανίστηκε να δηλώνει πώς Βλαντιμίρ Πούτιν «δεν μπορεί να παραμείνει στην εξουσία».
Αυτή η σκληρή γραμμή, αν και διορθώθηκε αργότερα από τον Λευκό Οίκο, επιβεβαιώνει τις πληροφορίες ότι Ουάσιγκτον και Λονδίνο έθεσαν από την αρχή τα θεμέλια για μια πλήρη και μόνιμη απονομιμοποίηση του Βλαντιμίρ Πούτιν. Ο Άγγλος Καρίμ Χαν, Γενικός Εισαγγελέας του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης ,έθεσε το πλαίσιο από τις 3 Μαρτίου- επτά ημέρες μετά την έναρξη της ρωσικής εισβολής- τονίζοντας την ανάγκη να ξεκινήσει έρευνα για τα ρωσικά εγκλήματα πολέμου. Μια έρευνα που έχει ως κύριο στόχο τον Βλαντιμίρ Πούτιν. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Τζο Μπάιντεν χαρακτηρισε στις 16 Μαρτίου τον Πούτιν «εγκληματία πολέμου».
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, ο βασικός συνομιλητής του Πούτιν μετά την έναρξη των εχθροπραξιών, αποστασιοποιήθηκε αμέσως από τα λόγια του Μπάιντεν. Ενώ ο Αμερικανός πρόεδρος συνέχισε να απευθύνεται στον Ρώσο πρόεδρο αποκαλώντας τον «χασάπη». «Όποιος σκοπεύει να διαπραγματευθεί ή και να καταλήξει σε συμφωνία με τον «εχθρό», τον απονομιμοποιεί ή τον παρουσιάζει ως πιθανό κατηγορούμενο σε μια δίκη για εγκλήματα πολέμου», τονίζουν Γαλλικές διπλωματικές πηγές.
Εν ολίγοις, ενώ ο Μακρόν ζητεί να αποφευχθούν «λόγια και πράξεις ικανές να οδηγήσουν σε κλιμάκωση» και το Βερολίνο στοχεύει στην «κατάπαυση του πυρός» ως «μόνη και κύρια προτεραιότητα», η Ουάσιγκτον, το Λονδίνο και οι χώρες της πρώην ανατολικής Ευρώπης, κινούνται σε εντελώς διαφορετική κατεύθυνση. Και σχεδιάζουν μια στρατιωτική στρατηγική παρόμοια με αυτή που χρησιμοποιήθηκε για την πτώση του Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς: Πρώτα μια στρατιωτική επιχείρηση, ικανή να φέρει τη Ρωσία με την πλάτη στον τοίχο και αμέσως μετά μια εσωτερική εξέγερση για να επιτευχθεί η πτώση του «εχθρού» Βλαντιμίρ Πούτιν.
Φυσικά,έχει περάσει αρκετός καιρός από τότε, που ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν υποστήριζε ότι το ΝΑΤΟ είναι «εγκεφαλικά νεκρό». Με τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, «ο Βλαντιμίρ Πούτιν επέτρεψε στο ΝΑΤΟ να ενισχύσει τους δεσμούς και να κάνει μια καινούρια αρχή», λέει η Τζένη Ράφλικ , καθηγήτρια Πολιτικών Επιστημών στο Πανεπιστήμιο της Νάντης με ειδίκευση στην ιστορία του ΝΑΤΟ. Αλλά όταν η κατάσταση ηρεμήσει στην Ουκρανία, τα συναισθήματα θα είναι τα ίδια;
