Της Μαρίας Βε
[email protected]
Την ώρα που ο πληττόμενος ουκρανικός λαός συνωστίζεται στις ουρές για συσσίτια, οι ισχυροί άνδρες της Ρωσίας τρέχουν και δεν φτάνουν, προσπαθώντας να «φυγαδεύσουν» τα γιοτ τους, προκειμένου να γλιτώσουν τις κατασχέσεις, ενώ εκποιούν άρον άρον περιουσιακά στοιχεία για να αποφύγουν τις κυρώσεις.
Ωστόσο, καθώς ο Ρώσος πρόεδρος άνοιξε τον ασκό του Αιόλου ξεκινώντας να κτυπά τα τύμπανα του πολέμου, τα παιδιά των ολιγαρχών, που μεγάλωσαν «στα πούπουλα» και δεν γνώρισαν ποτέ τη φτώχεια ή τη φρίκη του πολέμου, φαίνεται ότι έχουν εμπεριστατωμένες απόψεις για την επικρατούσα κατάσταση στην Ουκρανία.
Μάλιστα αντιτίθενται στον πόλεμο, απέχοντας παρασάγγας από τα γεωπολιτικά παιχνίδια των ηγετών και συγκεκριμένα του Βλαντίμιρ Πούτιν, που σήμερα βρίσκεται στο επίκεντρο. Ορισμένοι από τους απογόνους των πλουσίων, κάνουν «αντάρτικο», καθώς εμφανίζονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης με μηνύματα ή υπονοούμενα κατά του πολέμου.
Και ενώ τα ποσταρίσματά τους στο Instagram αφορούν συνήθως τσάντες σχεδιαστών και ιδιωτικά τζετ, κοκτέιλ στο ηλιοβασίλεμα και μαθήματα πυγμαχίας στο κατάστρωμα της πισίνας, σήμερα αυτές οι «ελαφρές» και ανέμελες αναφορές, μετατράπηκαν σε μηνύματα κατά του πολέμου και υπέρ των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Ο μακροχρόνιος σύμμαχος του Πούτιν
Ένας από τους τελευταίους ολιγάρχες που επλήγησαν από τις κυρώσεις της Δύσης είναι ο Ρομάν Αμπράμοβιτς, πρώην κυβερνήτης και μακροχρόνιος σύμμαχος του Πούτιν που δημιούργησε αμύθητη περιουσία με το πετρέλαιο και το αλουμίνιο, μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης.
Το σούπερ γιοτ του Eclipse μήκους 162 μέτρων και το ιδιωτικό του αεροσκάφος Boeing 767 βρίσκονται και τα δύο στο στόχαστρο της «Task force Kleptocapture» του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, που ανακοίνωσε αυτό το μήνα.
Σημειώνεται ότι η «Task Force KleptoCapture», είναι μια μονάδα του υπουργείου Δικαιοσύνης των Ηνωμένων Πολιτειών, που στοχεύει στην επιβολή κυρώσεων σε Ρώσους ολιγάρχες. Σύμφωνα με τις ΗΠΑ, αφορά το πάγωμα και την κατάσχεση των περιουσιακών τους στοιχείων, έσοδα, όπως διατείνεται, από την παράνομη εμπλοκή τους με τη ρωσική κυβέρνηση και την εισβολή στην Ουκρανία.
Την ίδια στιγμή, ο Αμπράμοβιτς μπήκε στο στόχαστρο και της Βρετανίας, καθώς δραστηριοποιείται στη χώρα εδώ και δύο δεκαετίες. Στις κυρώσεις που του επιβλήθηκαν περιλαμβάνεται η απαγόρευση συναλλαγών με άτομα και επιχειρήσεις του Ηνωμένου Βασιλείου, ταξιδιωτική απαγόρευση και περιορισμοί στις μετακινήσεις, με τον Μπόρις Τζόνσον να αναφέρει ότι «δεν μπορεί να υπάρχουν ασφαλή καταφύγια για όσους έχουν υποστηρίξει την άγρια επίθεση του Πούτιν στην Ουκρανία».
Ταυτόχρονα, σαν κεραυνός εν αιθρία έπεσε στον αθλητικό κόσμο και όχι μόνο, η είδηση ότι ο Ρώσος μεγιστάνας πουλάει την Τσέλσι για 3 δισ. στερλίνες, εν μέσω πολέμου Ρωσίας-Ουκρανίας. Κατόπιν των κυρώσεων που του επιβλήθηκαν, η βρετανική κυβέρνηση επιτρέπει τις διαπραγματεύσεις με τους ενδιαφερομένους για τον λονδρέζικο σύλλογο, με την προϋπόθεση να μην μπουν χρήματα στην τσέπη του.
Ο ίδιος πάντως δηλώνει ότι δεν σκοπεύει να ζητήσει πίσω τα χρήματα που του χρωστάει η ομάδα, ήτοι ένα ποσό περί το 1,5 δισ. Επίσης, τονίζει ότι τα κέρδη από την πώληση της Τσέλσι θα πάνε στα θύματα του πολέμου στην Ουκρανία.
Η «ιππεύτρια», Σοφία Αμπράμοβιτς
Παράλληλα όμως, εκτός από τον ίδιο τον Αμπράμοβιτς, η βρετανική κυβέρνηση ανέτρεψε και την «dolce vita» των επτά απογόνων του, οι οποίοι ζουν μεν σε «παλάτια» και δεν τους λείπει τίποτα, ωστόσο, έχουν καταλήξει να βρίσκονται παραγκωνισμένοι από τους κύκλους της βρετανικής «high society», λόγω της σχέσης του πατέρα τους με τον Πούτιν.
Η πιο γνωστή γόνος του 55χρονου δισεκατομμυριούχου είναι η 27χρονη Σοφία, απόφοιτος του «Royal Holloway», που λατρεύει την ιππασία, αλλά και τα «πάρτι» με τα παιδιά των Μπέκαμ και Ράμσεϊ.
Και μπορεί ο Αμπράμοβιτς να έχει αντισταθεί μέχρι στιγμής στην πίεση να καταδικάσει τον πόλεμο του Πούτιν στην Ουκρανία, αυτό όμως δεν εμπόδισε την κόρη του Σοφία να μιλήσει.
Σε ένα Instagram Story την περασμένη εβδομάδα, μοιράστηκε μια ανάρτηση με τη λεζάντα: «Το μεγαλύτερο και πιο επιτυχημένο ψέμα της προπαγάνδας του Κρεμλίνου είναι ότι οι περισσότεροι Ρώσοι στέκονται στο πλευρό του Πούτιν».
Η «αντιδραστική», Γελιζαβέτα Πεσκόβα
Μεταξύ των στενότερων βοηθών του Πούτιν είναι ο Ντμίτρι Πεσκόφ. Ως «φερέφωνο» του Κρεμλίνου, ο Πεσκόφ είναι ένας από τους πιο ένθερμους υποστηρικτές της Ρωσίας σε σχέση με την Ουκρανία, δικαιολογώντας την εισβολή και τη σύλληψη χιλιάδων αντιπολεμικών διαδηλωτών.
Αλλά ενώ ο Πεσκόφ προετοιμαζόταν για την «στρατιωτική επιχείρηση» στην Ουκρανία, η 24χρονη κόρη του Γελιζαβέτα Πεσκόβα, έπαιρνε σαφή θέση με μια απλή αλλά ισχυρή δήλωση: «HET BONHE», που σημαίνει «όχι στον πόλεμο». Το hashtag εμφανίστηκε στα Instagram Stories της στα τέλη Φεβρουαρίου, αλλά η ανάρτηση αργότερα διαγράφηκε και το προφίλ της άλλαξε σε ιδιωτικό. Ίσως θεώρησε ότι επρόκειτο για «γκάφα», ίσως και να πιέστηκε «εκ των άνωθεν» να αποκρύψει τα πραγματικά της αισθήματα.
Επειδή όμως το διαδίκτυο λειτουργεί με ταχύτατους ρυθμούς, το αντιπολεμικό μήνυμα που δημοσίευσε η 27χρονη, κοινοποιήθηκε από χιλιάδες Ρώσους της πρώτες ημέρες μετά την εισβολή, δημιουργώντας ποικίλες αντιδράσεις. Ωστόσο, οι ΗΠΑ επέβαλαν κυρώσεις κατά του Πεσκόφ και όλης της οικογένειας στις αρχές Μαρτίου, αναφέροντας ότι «ακολουθεί πολυτελή τρόπο ζωής που δεν ταιριάζει με τον μισθό του δημοσίου υπαλλήλου του Πεσκόφ».
Η «σε κλειστό κύκλο», Τατιάνα Γιουμάσεβα
Η Τατιάνα Γιουμάσεβα, αποτελεί μέλος ενός στενού κύκλου που περιέβαλε τον πατέρα της Μπόρις Γέλτσιν, ο οποίος βοήθησε στην ανάδειξη του Βλαντιμίρ Πούτιν ως προέδρου τη δεκαετία του 1990. Σε αντάλλαγμα, φήμες λένε ότι ο Πούτιν, σε αυτόν τον εσωτερικό κύκλο, υποσχέθηκε ασφάλεια και ευημερία.
Ο σύζυγός της Τατιάνα, Βαλεντίν Γιουμάσεφ, σύμβουλος του Πούτιν με επιρροή, θεωρείται πρόσωπο- μέλος του κύκλου, που περιλαμβάνει επίσης την κόρη του Πολίνα Γιουμάσεβα και τον εν διαστάσει σύζυγό της, Ολεγκ Ντεριπάσκα, έναν μεγιστάνα στον κλάδο της μεταλλουργίας, που έχει αναφερθεί σε λίστες κυρώσεων στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Επειδή όμως «τα πάντα ρει», το αντιπολεμικό μήνυμα προήλθε από την 19χρονη κόρη της Τατιάνα και του Βαλεντίν, Μάσα Γιουμάσεβα, η οποία δημοσίευσε το δικό της «HET BONHE» στο Instagram και μοιράστηκε βίντεο από μια αντιπολεμική διαδήλωση στο Λονδίνο. Ακόμη, πόσταρε μια Ουκρανική σημαία, θέλοντας έτσι να πάρει θέση σχετικά με τις ενέργειες του Ρώσου προέδρου στην Ουκρανία.
Από την άλλη, τα παιδιά του Ολεγκ και της Πολίνα, Πιοτρ, 21, και Μαρία, 19, έμειναν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας, ενώ ο ίδιος ο δισεκατομμυριούχος επιλέγει προσεκτικά τα λόγια του, όσον αφορά τον πόλεμο. «Η ειρήνη είναι πολύ σημαντική!. Οι διαπραγματεύσεις πρέπει να ξεκινήσουν το συντομότερο δυνατό!», είχε δηλώσει στα τέλη Φεβρουαρίου.
Η Ρωσίδα «Πάρις Χίλτον», Ξένια Σομπτσάκ
Σε πολλές περιπτώσεις, οι δηλώσεις των απογόνων της ρωσικής ελίτ, δεν έχουν προχωρήσει πολύ περισσότερο από το «όχι στον πόλεμο». Η 40χρονη δυναμική Ξένια Σομπτσάκ όμως, είχε πολλά περισσότερα να πει.
Κόρη του πρώην μέντορα του Πούτιν και πρώην δημάρχου της Αγίας Πετρούπολης Ανατόλι Σόμπτσακ και της Ρωσίδας γερουσιαστή Λιουντμίλα Ναρούσοβα, η Σόμπτσακ έγινε γνωστή ως παρουσιάστρια τηλεοπτικού ριάλιτι στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Από το 2012, συμμετέχει συχνά σε διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης, καταγγέλλοντας συστηματικά το Κρεμλίνο στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Ασχολήθηκε με τη μουσική και την υποκριτική, στράφηκε από την ψυχαγωγία στη δημοσιογραφία και αργότερα δοκιμάστηκε στην πολιτική, διεκδικώντας την προεδρία της Ρωσίας. Δήλωσε υποψηφιότητα το 2017, εκφράζοντας παράλληλα την αγανάκτησή της για την κατάπτωση της ρωσικής πολιτικής σκηνής, αλλά και την ανάγκη για ανανέωση των πολιτικών προσώπων, ύστερα από σχεδόν μία 20ετία προεδρίας του Βλαντιμίρ Πούτιν. Έγινε έτσι η νεότερη υποψήφια για την προεδρία της Ρωσίας στην ιστορία.
Αναμφίβολα είναι μια γυναίκα με «τσαγανό», αφού δεν δίστασε να τα βάλει, ακόμη και με τα πολιτικά «θηρία», σε ένα debate λίγο πριν τις εκλογές του 2018, όπου ξέσπασε στο στούντιο εναντίον των συνυποψηφίων της, οι οποίοι δεν την άφησαν να αρθρώσει λέξη, υποβιβάζοντάς την σε κάθε ευκαιρία, ενώ στράφηκε ακόμα και κατά του συντονιστή της συζήτησης, λέγοντας πως διαπράττει αδικία εις βάρος της.
Η υποψηφιότητα της Σομπτσάκ, είχε προκαλέσει και την αντίδραση του Αλεξέι Ναβάλνι τότε. «Παρασύρθηκε στο απεχθές παιχνίδι του Κρεμλίνου με τίτλο: Ας επιλέξουμε έναν φιλελεύθερο “γελωτοποιό” για να αποσπάσουμε την προσοχή των ψηφοφόρων», είχε δηλώσει χαρακτηριστικά ο Ναβάλνι.
Φυσικά η Σομπτσάκ δεν είχε ποτέ ελπίδες να αποκτήσει την εξουσία, εντούτοις η παρουσία της στο διαδίκτυο μετρά πολλά εκατομμύρια συνδρομητές, ειδικά μετά τις αρχές του έτους που έπαιρνε συνεντεύξεις από εξέχοντες Ρώσους, αναλύοντας το «παιχνίδι» του Πούτιν.
Στις 24 Φεβρουαρίου, μόλις δηλαδή ξεκίνησε η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, αναρτώντας στον λογαριασμό της στο Instagram μία φωτογραφία που είχε μόνο ένα μαύρο φόντο, η Ξένια έγραψε: «Σήμερα με ξύπνησαν στις 6 το πρωί, λέγοντας μου ότι “ξεκίνησε ο πόλεμος”. Όχι στον τόπο μας, αλλά με τον λαό μας. Εμείς, οι Ρώσοι, για πολλά χρόνια ακόμα, θα βρεθούμε αντιμέτωποι με τις συνέπειες».
Πριν λίγες ημέρες ανέφερε στους ακολούθους της ότι έπρεπε να αναστείλει προσωρινά τα βίντεό της, λόγω ανησυχιών ότι θα μπορούσε να γίνει στόχος ρωσικής προπαγάνδας. «Ο κόσμος βρίσκεται στο χείλος της καταστροφής… Τα παγκόσμια γεωπολιτικά συμφέροντα δεν μπορούν να είναι πιο σημαντικά από την απλή ειρηνική ζωή εκατομμυρίων ανθρώπων!», είχε τονίσει σε άλλη ανάρτησή της.
Η Σόμπτσακ έκανε επίσης λόγο και για τον τρόπο με τον οποίο οι κυρώσεις της Δύσης αρχίζουν να δημιουργούν τραπεζικές δυσκολίες προς την Ρωσία και επηρεάζουν τους απλούς Ρώσους, αφού YouTube και Google Play ανέστειλαν τις υπηρεσίες τους που βασίζονται σε πληρωμές στη Ρωσία. «Οι κυρώσεις δεν πρέπει να επηρεάζουν τους αμάχους», είχε αναφέρει.
Αξίζει να σημειωθεί ότι τα ρωσικά ΜΜΕ το έχουν ως δεδομένο ότι .ο Πούτιν είναι και νονός της Σομπτσάκ, παρόλο που ο ίδιος δεν έχει ποτέ παραδεχτεί ότι την έχει βαπτίσει, παρά μόνο ότι είχε παρευρεθεί στη βάπτισή της. Και η ίδια όμως δεν έχει μιλήσει για αυτό.
Αυτή τη στιγμή λέγεται πως βρίσκεται με το γιο της στην γειτονική Τουρκία.
«Αμαρτίαι γονέων παιδεύουσι τέκνα»
Όποια βήματα κι αν επιλέξει η Δύση στο μέλλον, είναι σαφές ότι οι οικογένειες της ρωσικής ολιγαρχίας δεν είναι πλέον ανεξέλεγκτες. Τουναντίον μάλιστα.
Με τους γονείς τους στο στόχαστρο, τα παιδιά των Ρώσων δισεκατομμυριούχων ίσως αναγκαστούν να απομακρυνθούν από το «πέπλο προστασίας» που βίωναν τόσα χρόνια και να παλέψουν περισσότερο για τις επιθυμίες τους και τη θέση τους στην κοινωνία. Ας μην ξεχνάμε ότι πολλοί από τους πλουσιότερους κληρονόμους έχουν χτίσει τις ζωές τους έξω από την πατρίδα τους, όπως η Σοφία Αμπράμοβιτς και η Ελισαβέτα Πέσκοβα.
Το να είσαι εκτός εμβέλειας των ρωσικών αρχών, μπορεί να μην έχει σοβαρό αντίκτυπο σε όποιον εναντιώνεται στον πόλεμο του Πούτιν. Ωστόσο, οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις ενθαρρύνονται να στείλουν τα παιδιά των «υπόπτων» ολιγαρχών στα σπίτια τους.
Στο τραπέζι βρίσκεται άλλωστε, η «επώδυνη» ακύρωση των αδειών παραμονής τους, ώστε να αναγκαστούν να επιστρέψουν στη Ρωσία. Και για εκείνους των οποίων οι γονείς γίνονται στόχος κυρώσεων από τις ΗΠΑ, την Ευρώπη ή το Ηνωμένο Βασίλειο, ο τρόπος ζωής τους «διατρέχει κινδύνους».
Αρκετοί Βρετανοί βουλευτές καλούν τον πρωθυπουργό Μπόρις Τζόνσον να «εκδιώξει» τα παιδιά ολιγαρχών που εκπαιδεύονται σε ελίτ ιδρύματα του Ηνωμένου Βασιλείου.
«Οι πρίγκιπες του Πούτιν απολαμβάνουν την εκπαίδευση στα καλύτερα μέρη της χώρας μας, ενώ εκείνος καταστρέφει σχολεία της Ουκρανίας», υπογράμμισε σε συνέντευξή του, ο Τομ Τουγκεντχάτ, πρόεδρος της επιτροπής εξωτερικών υποθέσεων της Βουλής των Κοινοτήτων.
Μια άλλη βουλευτής, η Νίκι Άικεν ανέφερε χαρακτηριστικά: «Γιατί τα παιδιά των συντρόφων του Πούτιν να επωφελούνται από την εκπαίδευση σε αυτή τη χώρα όταν δολοφονούνται παιδιά στην Ουκρανία;»
Αλλά και ο Ύπατος Εκπρόσωπος της ΕΕ για θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας, Ζοζέπ Μπορέλ σε ένα tweet που διέγραψε αργότερα, προειδοποιούσε αυστηρά τη ρωσική ελίτ:
«Όχι άλλα ψώνια στο Μιλάνο, πάρτι στο Σαιν-Τροπέ, διαμάντια στην Αμβέρσα. Αυτό είναι ένα πρώτο βήμα».
Και έπεται συνέχεια….
