Skip to main content

Reuters Eikon: Πώς ο Πούτιν κερδίζει τον πόλεμο της πληροφορίας

Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ ισχυρίστηκε, όπως έκανε την Πέμπτη, ότι η Ρωσία «δεν επιτέθηκε» στην Ουκρανία και είναι κατά κάποιο τρόπο θύμα της επιθετικότητας του ΝΑΤΟ. Εκατομμύρια άνθρωποι, στη Ρωσία και την Κίνα, δεν έχουν κανένα λόγο να μην τον πιστέψουν.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία, αναφέρει το Reuters, δεν γίνεται μόνο με τανκς και πυραύλους, αλλά και με προπαγάνδα και λογοκρισία. Υπάρχει η άποψη ότι η εισβολή του Ρώσου Προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν δεν πάει καλά στο έδαφος. Και ο Ουκρανός πρόεδρος Ζελένσκι με καθημερινά βίντεο μιλά για «σκληρή αντίσταση του έθνους» του. Αλλά ακόμα κι έτσι, ο Πούτιν φαίνεται να κερδίζει τον πόλεμο της πληροφορίας εκεί που μετράει: στη Ρωσία και στην Κίνα.

Αυτό μπορεί να φαίνεται αντιφατικό και πολύ πικρό για να είναι αληθινό, υποστηρίζει το Reuters Eikon. Η ψηφιακή επανάσταση, που επιτρέπει στις πληροφορίες να ρέουν και να διαδίδονται με την ταχύτητα του φωτός, υποτίθεται ότι ήταν ευλογία για την ελευθερία και πλήγμα για τους δεσποτάδες σε όλο τον κόσμο. «Αλλά οι αυταρχικοί, συμπεριλαμβανομένου του Πούτιν και του Κινέζου Προέδρου Σι Τζινπίνγκ, έχουν καταφέρει επιτυχίες στο να αποκλείουν τους πληθυσμούς τους από άβολες αλήθειες».

Όσον αφορά τον υπόλοιπο κόσμο, ο Ζελένσκι και η κυβέρνησή του έχουν κυριαρχήσει στη μάχη για την κοινή γνώμη. Έλαβε χειροκροτήματα από τη Βουλή των Κοινοτήτων της Βρετανίας όταν μίλησε στο σώμα μέσω σύνδεσης βίντεο και χρησιμοποίησε λέξεις που απηχούσαν τη διάσημη ομιλία του Ουίνστον Τσόρτσιλ «μην παραδίνεσαι ποτέ».

Αυτές οι παραστάσεις, όμως, μόνο τόσα μπορούν να κάνουν στο εξωτερικό. Οι εκκλήσεις του Ζελένσκι για επιβολή ζώνης απαγόρευσης πτήσεων δεν έπεισαν την κυβέρνηση Μπάιντεν ή άλλες κυβερνήσεις του ΝΑΤΟ να κάνουν ένα τόσο ριψοκίνδυνο βήμα, αν και κατάφεραν να πιέσουν τη Δύση να διερευνήσει τρόπους να κάνει όλο και περισσότερα για να υποστηρίξει την ουκρανική υπόθεση.

Και όλες οι ομιλίες του Ζελένσκι, όλες οι viral στιγμές που δημιουργούνται από απλούς Ουκρανούς, δεν μπορούν να έχουν κανένα αντίκτυπο σε μέρη όπου κανείς δεν τις βλέπει.

«Ο Πούτιν έχει κλείσει σχεδόν όλα τα ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης στη Ρωσία και εκφοβίζει τους δημοσιογράφους με έναν νέο νόμο που καθιστά παράνομη την ακριβή αναφορά για την εισβολή στην Ουκρανία – ή ακόμα και να την αποκαλεί «εισβολή» και όχι «ειδική στρατιωτική επιχείρηση». Το καθεστώς του έχει στήσει ένα ψηφιακό σιδερένιο παραπέτασμα».

Το αποτέλεσμα είναι ότι, σύμφωνα με ευρέως διαδεδομένες αναφορές, οι περισσότεροι Ρώσοι βλέπουν μόνο εικόνες από την Ουκρανία που θέλει να δουν ο Πούτιν. Από τα κρατικά ελεγχόμενα ΜΜΕ, ακούνε μόνο την προπαγάνδα του Πούτιν για τ δίωξη των ρωσόφωνων από την ουκρανική κυβέρνηση. Δεν τους δίνεται κανένας λόγος να πιστεύουν ότι η Ρωσία κάνει κάτι λάθος.

Ο έλεγχος του χώρου πληροφοριών από την Κίνα, ακόμη πιο περίπλοκος και πλήρης, περιλαμβάνει ένα «Μεγάλο Τείχος προστασίας» του Διαδικτύου που είναι εντυπωσιακά αποτελεσματικό στο να κρατά έξω τα γεγονότα και τις απόψεις που ενδέχεται να απειλήσουν την εξουσία του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος. Δεδομένου ότι ο Σι συνήψε συμμαχία με τον Πούτιν και αρνήθηκε να επικρίνει την εισβολή στην Ουκρανία -μέχρι στιγμής τουλάχιστον- τα κινεζικά μέσα ενημέρωσης παρουσίασαν επίσης μια εκδοχή του πολέμου στον οποίο οι Ρώσοι είναι απελευθερωτές και διαδίδουν θεωρίες συνωμοσίας που υποδηλώνουν ότι τα αμερικανικά εργαστήρια στην Ουκρανία μπορεί να είναι ανάπτυξη βιολογικών όπλων.

Κάποια αλήθεια διαρρέει από τα εμπόδια. Περισσότεροι από 10.000 Ρώσοι – που γνωρίζουμε – έχουν συλληφθεί επειδή διαδήλωσαν δημόσια κατά της εισβολής.

Αλλά ακόμη και για να μάθουν για τις φρικαλεότητες που διαπράττονται στο όνομά τους, οι Ρώσοι πρέπει να είναι γνώστες της τεχνολογίας και επίμονοι. Στις αρχές της σύγκρουσης, η ρωσική κυβέρνηση μπλόκαρε το iOS App Store της Apple για να εμποδίσει τους πολίτες της να κατεβάσουν λογισμικό για να δημιουργήσουν εικονικά ιδιωτικά δίκτυα που θα μπορούσαν να χρησιμοποιήσουν για να αποφύγουν την κυβερνητική λογοκρισία. Εάν όσοι τα παρατάνε ή αυτοί που δεν προσπαθούν ποτέ, απλώς παρακολουθούν τηλεόραση και επισκέπτονται εγκεκριμένους ιστότοπους -όπως πιθανότατα κάνουν οι περισσότεροι άνθρωποι- έχουν μια εντελώς λανθασμένη εικόνα του πολέμου, όπου η Ρωσία κάνει κάτι αξιοθαύμαστο, όχι κάτι αξιοθρήνητο. Έχουν κάθε λόγο να βλέπουν τις εξοντωτικές κυρώσεις που εφαρμόζουν τα δυτικά έθνη ως αδικαιολόγητες και άδικες.

Ως αποτέλεσμα, η απόδοση του Ζελένσκι δεν κάνει ουσιαστικά τίποτα για να δημιουργήσει εγχώρια δημόσια πίεση στον Πούτιν να υποχωρήσει ή στον Σι να επανεξετάσει τη στάση της Κίνας. Οι περισσότεροι Ρώσοι και Κινέζοι πολίτες απλώς δεν γνωρίζουν τον ηρωισμό και την ευγλωττία του Ζελένσκι.

Η τεχνολογία που εξουσιοδοτεί άτομα με άνευ προηγουμένου πρόσβαση σε πληροφορίες μπορεί επίσης να χρησιμοποιηθεί για να ενισχύσει τα ψέματα που οι αυταρχικές κυβερνήσεις θέλουν να πιστεύουν οι λαοί τους. Τα εργαλεία που υποτίθεται ότι έφεραν τον κόσμο κοντά μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να δημιουργήσουν εντυπωσιακά διαφορετικές και επικίνδυνα συγκρουόμενες πραγματικότητες.

Εάν οι φρικαλεότητες του πολέμου μαθεύονταν στην Κίνα, ο Σι θα διακινδύνευε την οργή του κοινού υποστηρίζοντας τον Πούτιν; Εάν οι Ρώσοι γνώριζαν τι πραγματικά συνέβαινε στην Ουκρανία, θα διακινδύνευε η εξουσία του Πούτιν;

Αυτά τα ερωτήματα, δυστυχώς, είναι ακαδημαϊκά. Η εύρεση τρόπων για να τους κάνει κάτι παραπάνω από υποθετικούς θα έφερνε ένα ισχυρό πλήγμα για την ελευθερία».

Πηγή: Reuters Eikon