Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Άλφα, Βήτα, Γάμμα, Δέλτα, Όμικρον – και μετά; «Ο κορωνοϊός Sars-CoV-2 είναι πιθανό να αναπτυχθεί αργά ή γρήγορα – ενδέχεται να προκύψουν νέες παραλλαγές. Ωστόσο, μπορεί κανείς μόνο να κάνει εικασίες για τις ιδιότητές τους» εξηγεί ο πρόεδρος της Γερμανικής Εταιρείας Ιολογίας, Ραλφ Μπαρτενσλάγκερ. «Αλλά η εμπειρία δείχνει ότι καθώς ένας ιός προσαρμόζεται στον ξενιστή του, η παθογένεια συνήθως μειώνεται» εκτιμά ο Γερμανός επιδημιολόγος.
Παθογένεια σημαίνει η ικανότητα πρόκλησης ασθένειας. «Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός ο ιός δεν προκαλεί πλέον νόσηση, αλλά είναι συνήθως λιγότερο παθογόνος» λέει ο Μπαρτενσλάγκερ.
Η νέα παραλλαγή Όμικρον είναι πολύ πιο μεταδοτική από τη Δέλτα, αλλά σύμφωνα με τους ερευνητές προκαλεί κατά μέσο όρο πιο ήπιες ασθένειες. Ο Ράικαρντ Νέχερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας, τονίζει ότι δεν υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ της σοβαρότητας της νόσου και της μεταδοτικότητας. Επίσης δεν είναι δυνατόν να γίνουν γενικές δηλώσεις για την εξέλιξη της μεταδοτικότητας. «Είναι πολύ πιθανό ο ιός συνεχίσει να αναπτύσσεται μετά τις μεταλλάξεις Αλφα, Βήτα, Γάμμα, Δέλτα και Όμικρον που είναι γνωστές μέχρι σήμερα και ταξινομημένες ως ανησυχητικές από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο Μπαρτενσλάγκερ εξηγεί ότι αυτό είναι σίγουρα δυνατό, τουλάχιστον μακροπρόθεσμα. Ο ιός σίγουρα θα είναι ενδημικός και θα «διατηρηθεί»για εμάς.
Η βασική επιλογή στην οποία υπόκεινται πλέον οι νέες παραλλαγές του Sars-CoV-2 είναι η αποτελεσματικότητα της εξάπλωσης σε έναν πληθυσμό με μεγάλη ανοσία, εξηγεί ο Κλάους Ούμπερλα από το Ιολογικό Ινστιτούτο στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Ερλαγκεν. Αυτό σημαίνει: Για να επιβιώσει, ο ιός πρέπει να βρει τρόπους να ξεφύγει από την προστασία από τη μόλυνση των ξενιστών του – δηλαδή των ανθρώπων. Αυτή η προστασία μπορεί να επιτευχθεί τόσο μέσω του εμβολιασμού, όσο και ως αποτέλεσμα μόλυνσης. Οι γενετικές αλλαγές, για παράδειγμα στη λεγόμενη πρωτεΐνη ακίδας του ιού, μπορούν να οδηγήσουν σε νέες μορφές. Είναι αναμενόμενο «ότι θα προκύψουν και άλλες παραλλαγές που θα διαφεύγουν από το ανοσοποιητικό σύστημα», λέει ο καθηγητής Ούμπερλα. Μια ισχυρότερη ικανότητα διαφυγής του ανοσοποιητικού συστήματος θα μπορούσε επίσης να παίξει ρόλο στην εξάπλωση της υπο-παραλλαγής Όμικρον 2.
Θα επιστρέψει η Δέλτα
«Επειδή μπορεί να παρατηρηθεί σε διάφορες χώρες ότι το ποσοστό της Όμικρον 2 αυξάνεται, θεωρείται ότι έχει πλεονέκτημα όσον αφορά τη δυνατότητα μετάδοσης σε σύγκριση με την Όμικρον 1» λέει η Σάντρα Τσίσεκ, διευθύντρια του Ινστιτούτου Ιολογίας στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Φρανκφούρτης. Εκτός από την υψηλότερη μεταδοτικότητα, μια ισχυρότερη διαφυγή από το ανοσοποιητικό θα μπορούσε να οδηγήσει σε όλο και περισσότερους ανθρώπους να μολυνθούν από την Όμικρον 2» εξηγεί η δρ. Τσίσεκ. Ανοσολογική διαφυγή σημαίνει ότι μια προηγούμενη μόλυνση ή εμβολιασμός προστατεύει λιγότερο καλά από το παθογόνο. Ωστόσο, είναι πιθανό να προσφέρουν κάποια προστασια από σοβαρή νόσηση. Ο καθηγητής Νέχερ πιστεύει επίσης ότι είναι κατανοητό ότι η παραλλαγή Δέλτα θα επιστρέψει. «Η Δέλτα είναι μια εξαιρετικά μεταδοτική παραλλαγή που μετά από κάποιο χρονικό διάστημα, όταν η ανοσία έχει εξασθενίσει, θα μπορούσε να ανακτήσει ένα πλεονέκτημα έναντι της Όμικρον» λέει ο Ελβετός καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βασιλείας. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να προκύψει μια νέα παραλλαγή με άγνωστες ιδιότητες. «Έτσι πρέπει να συνεχίσουμε να παρακολουθούμε στενά την ανάπτυξη και την εμφάνιση νέων παραλλαγών, ώστε να τις ανακαλύψουμε σε πρώιμο στάδιο και να κατανοήσουμε τις ιδιότητές τους και να μην βρεθούμε απροετοίμαστοι σε ένα νέο κύμα».
