Του Μιχάλη Ψύλου
[email protected]
Θα τελειώσει γρήγορα ο εφιάλτης της πανδημίας; Είναι το ερώτημα που βρίσκεται στα χείλη όλων μας, καθώς μπήκαμε ήδη στον τρίτο-μετά Covid- χρόνο.
«Είναι ακόμη πολύ νωρίς για να πούμε αν η παραλλαγή Όμικρον του Covid-19 θα σηματοδοτήσει το τελευταίο κύμα της πανδημίας», προειδοποίησε ο διάσημος Αμερικανός επιδημιολόγος,Αντονι Φάουτσιμ μιλώντας σε διαδικτυακή εκδήλωση του Φόρουμ του Νταβός. «Δεν υπάρχει ακόμη καμία εγγύηση», είπε ο σύμβουλος του Λευκού Οίκου για θέματα Υγείας.
Οι περισσότεροι ειδικοί, αλλά και πολλοί κυβερνώντες, ελπίζουν ότι η πανδημία θα εξελιχθεί σύντομα σε μια ενδημική νόσο. Ώστε να μην απαιτούνται πλέον μέτρα δημόσιας υγείας, όπως η χρήση μάσκας. «Δεν πρόκειται να εξαλειφθεί εντελώς αυτή η νόσος. Αλλά ελπίζουμε ότι θα είναι σε τόσο χαμηλό επίπεδο που δεν θα διαταράσσει τις κανονικές κοινωνικές, οικονομικές και λοιπές αλληλεπιδράσεις μεταξύ μας. Για μένα, αυτή είναι η νέα κανονικότητα», λέει ο δρ Φάουτσι.
«Είναι ωστόσο, πολύ νωρίς για να βρεθούμε στην ενδημική φάση. Υπάρχει μεγάλη πιθανότητα να έχουμε μια νέα παραλλαγή», εκτιμά η Ανελίς Γουίλντερ-Σμιθ, καθηγήτρια Μολυσματικών ασθενειών στο London School of Hygiene and Tropical Medicine.
Λιγότερο αισιόδοξος είναι ο Ρίτσαρντ Χάτσετ, διευθύνων σύμβουλος του Coalition for Epidemic Preparedness Innovations (CEPI): «Η Όμικρον θα σαρώσει τον κόσμο, αλλά θα εξαλείψει τις άλλες παραλλαγές», είπε ο δρ Χάτσετ, προσθέτοντας ότι «ο ιός πιθανότατα θα φτάσει σε ένα σημείο ισορροπίας, όπου θα γίνει μια ετήσια επιδημία, όπως η εποχική γρίπη».
Την ίδια ώρα όμως, τα κρούσματα αυξάνονται ραγδαία σε όλον τον κόσμο. Το ίδιο και ο αριθμός των θυμάτων. Οι εκκλήσεις για την ενίσχυση των δημόσιων συστημάτων υγείας, γίνονται πλέον κραυγή αγωνίας. Ακόμη και στη Γερμανία, οι μονάδες εντατικής θεραπείας είναι γεμάτες. Ο ελληνικής καταγωγής Εντατικολόγος, Κρίστιαν Καραγιαννίδης, επικεφαλής του Κέντρου Πνευμονικών Νόσων στην Κολωνία και σύμβουλος της Γερμανικής κυβέρνησης για τον κορωνοϊό, λέει ότι « βρισκόμαστε στο 100% πληρότητας. Στην πραγματικότητα δεν έχουμε ούτε ένα ελεύθερο κρεβάτι εδώ»”, λέει ο Γερμανός Εντατικολόγος, «Αυτό οφείλεται στους λίγους πόρους και στο γεγονός ότι οι ασθενείς -στην πλειοψηφία τους με Δέλτα- μένουν στα νοσοκομεία για μεγάλο χρονικό διάστημα», προσθέτει. Ακόμη και ο υπουργός Υγείας, Κάρλ Λάουτερμπαχ προειδοποιεί για μεγάλο αριθμό θανάτων και τεράστιους περιορισμούς στη νοσοκομειακή περίθαλψη. «Απειλούμαστε με πολύ δύσκολες εβδομάδες», λέει ο Γερμανός υπουργός Υγείας, εκτιμώντας ότι η κατάσταση στις ΜΕΘ θα επιδεινωθεί ξανά. «Ανάλογα με την εξέλιξη, μπορεί να γίνουν σπάνιες όχι μόνο οι μονάδες εντατικής θεραπείας, αλλά και οι κανονικοί θάλαμοι», προσθέτει.
Οι κυβερνώντες αλλάζουν στρατηγική
Είναι φυσικό λοιπόν οι απλοί πολίτες να είναι ανήσυχοι, αλλά και μπερδεμένοι. Γιατί, η υπομονή τους έχει εξαντληθεί. Και να ζητούν ενίσχυση των συστημάτων υγείας. Εστω και τώρα, δύο χρόνια μετά. Δεν πείθονται οι πολίτες από τις κάθε λογής καθησυχαστικές δηλώσεις των πολιτικών. Γνωρίζουν άλλωστε, ότι οι κυβερνώντες σπάνια επιδιώκουν να εξοργίσουν τους ψηφοφόρους τους, πολύ λιγότερο να παραδεχτούν ότι κάνουν λάθη. « Αντί για αυτό, οι πολιτικοί αλλάζουν…στρατηγική», γράφει το αμερικανικό περιοδικό Atlantic και εξηγεί: Ψάχνουν αποδιοπομπαίους τράγους. Αντί να ενισχύουν τα συστήματα υγείας και να λαμβάνουν γενναία οικονομικά μέτρα ενίσχυσης των επιχειρήσεων και των νοικοκυριών.
Το πιο αξιόλογο παράδειγμα αυτής της νέας πολιτικής στρατηγικής θα μπορούσε να δει κάποιος στην Αυστραλία, με την υπόθεση Τζόκοβιτς. Ο Σέρβος τενίστας πήγε στη Μελβούρνη για να μετάσχει στο Australian Open, έχοντας λάβει από τους υπεύθυνους του τουρνουά ειδική ιατρική εξαίρεση για να συμμετάσχει. Μόλις μαθεύτηκε, οι Αυστραλοί πολίτες, που έχουν υποστεί σκληρούς περιορισμούς λόγω της πανδημίας, αντιτάχθηκαν σε μεγάλο βαθμό στο να δοθεί εξαίρεση στον Νόβακ Τζόκοβιτς, απλώς και μόνο επειδή είναι εξαιρετικά καλός στο τένις.
Ο Πρωθυπουργός της Αυστραλίας Σκοτ Μόρισον, βλέποντας τη συρρίκνωση του κόμματός του πριν τις επερχόμενες εκλογές, άρπαξε την ευκαιρία για να ακυρώσει τη βίζα του Τζόκοβιτς και τελικά το Ομοσπονδιακό δικαστήριο απέλασε τον Σέρβο τενίστα. Το δημόσιο αίσθημα ήταν με τον πρωθυπουργό Μόρισον σε αυτό το θέμα. Μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι το 71% των Αυστραλών πίστευε πώς δεν έπρεπε να επιτραπεί στον Τζόκοβιτς να παραμείνει στη χώρα και να αγωνιστεί. «Η ακύρωση της βίζας του Τζόκοβιτς ήταν προς το πολιτικό συμφέρον της κυβέρνησης. Ο Μόρισον εμφανίστηκε να προστατεύει τη δημόσια υγεία, αλλά και τη δική του πολιτική θέση», γράφει το αμερικανικό περιοδικό.
Η «σιωπηρά πλειοψηφία»
Στο ίδιο μήκος κύματος και ο Γάλλος Πρόεδρος Εμμανουέλ Μακρόν, δεν δίστασε να μιλήσει με άσχημο τρόπο εναντίον των μη εμβολιασμένων. Αυτό που έμοιαζε με επικίνδυνη κίνηση για τον Μακρόν θα μπορούσε να αποδειχθεί ένας έξυπνος πολιτικά, υπολογισμός, όχι για το ποιο ποσοστό του πληθυσμού θα αποξενώσει, αλλά ποιο θα κερδίσει.
Στη Γαλλία, και σε άλλες δημοκρατικές χώρες σε όλο τον κόσμο, οι μη εμβολιασμένοι αποτελούν ένα σχετικά μικρό τμήμα του πληθυσμού. Ο Μακρόν και οι ομόλογοί του, έχουν υπολογίσει ότι η καταδίκη αυτής της ομάδας θα μπορούσε να είναι πιο αποτελεσματική, πολιτικά. «Ακολουθώντας μια πιο σκληρή γραμμή για τους μη εμβολιασμένους, ο Μακρόν και άλλοι δημοκρατικά εκλεγμένοι ηγέτες που αντιμετωπίζουν εκλογές εφέτος, μπορεί να φλερτάρουν με μια δυναμική νέα βάση ψηφοφόρων: την εμβολιασμένη, και όλο και πιο ανυπόμονη στο να τελειώσει η πανδημία, πλειοψηφία των πολιτών», γράφει το περιοδικό New Statesman.
Είναι λογικό, λοιπόν, οι πολιτικοί να προσπαθούν να αξιοποιήσουν το σωστό και πολύ σημαντικό όπλο του εμβολιασμού και προς ίδιον πολιτικό όφελος. Στην περίπτωση του Μακρόν, η στρατηγική αυτή αποδίδει: Η υπομονή με τους μη εμβολιασμένους μειώνεται στη Γαλλία, με τον μισό πληθυσμό (46%) να πιστεύει ότι όσοι είναι μη εμβολιασμένοι θα πρέπει να πληρώνουν μόνοι τους τους λογαριασμούς στα νοσοκομεία. Η ίδια λογική με διάφορες παραλλαγές, εφαρμόζεται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες. Στοχεύοντας τους μη εμβολιασμένους, ο Μακρόν και οι κυβερνώντες στις διάφορες χώρες της ΕΕ, εμφανίζονται ως σύμμαχοι της εμβολιασμένης πλειοψηφίας. Επίσης, φέρνουν τους πολιτικούς τους αντιπάλους στη δυσάρεστη θέση να πρέπει να υπερασπιστούν και τα δικαιώματα των ανεμβολίαστων. «Εφαρμόζοντας ένα πιο αυστηρό, τιμωρητικό μοντέλο, ο Μακρόν υποχρεώνει τους πολιτικούς τους αντιπάλους του στις προεδρικές εκλογές του Απριλίου να πάρουν ανοιχτά θέση, ενάντια στις διακρίσεις των πολιτών σε εμβολιασμένους και μη», εκτιμά το βρετανικό περιοδικό. Τόσο η ακροδεξιά Μαρίν Λεπέν,όσο και ο αριστερός υποψήφιος Ζαν-Λικ Μελανσόν,λένε για παράδειγμα, ότι θα καταργήσουν τα «υγειονομικά διαβατήρια», εάν εκλεγούν. Αποξενώνοντας έτσι την εμβολιασμένη πλειοψηφία…
