Skip to main content

ΕΕ: Γιατί θέλει να αλλάξει τον νόμο που ποινικοποιεί την άρνηση γενοκτονίας στη Βοσνία

Την «διόρθωση» του νόμου που ποινικοποιεί την άρνηση της σφαγής 8.000 μουσουλμάνων στη Σρεμπρένιτσα, στη Βοσνία- Ερζεγοβίνη, επιδικώνουν παρασκηνιακά ανώτεροι αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Ένωσης, σύμφωνα με τον βρετανικό Guardian. 

Ο νόμος για την άρνηση της γενοκτονίας εισήχθη τον περασμένο Ιούλιο από τον Ύπατο Εκπρόσωπο της Διεθνούς Κοινότητας στη Βοσνία, Βαλεντίν Ίντσκο, ο οποίος λίγο προτού αποσυρθεί από το αξίωμα έκρινε πως απαιτούνται αλλαγές στον ποινικό κώδικα της χώρας, με ποινές φυλάκισης έως πέντε ετών για άρνηση γενοκτονίας και εγκωμιασμό εγκληματιών πολέμου. «Εάν βρίσκεστε σε μια χώρα όπου οι εγκληματίες πολέμου δοξάζονται, αυτό δεν μπορεί να είναι καλό σημάδι για το μέλλον», είχε δηλώσει, τονίζοντας πως ακολούθησε τη συνείδησή του. Στην απόφασή του είχε αναφέρει, ως μέρος του σκεπτικού του, την άρνηση της συνέλευσης των Σερβοβόσνιων να αποσύρουν τα παράσημα που απονεμήθηκαν σε τρεις καταδικασμένους εγκληματίες πολέμου .

Το χρονικό

Η ποινικοποίηση της γενοκτονίας βύθισε έπειτα τη Βοσνία στη χειρότερη κρίση της από την εποχή του πολέμου, με τον νέο Ύπατο Εκπρόσωπο της Διεθνούς Κοινότητας, Κρίστιαν Σμιτ, να προειδοποιεί ότι η Βοσνία-Ερζεγοβίνη βρίσκεται σε άμεσο κίνδυνο διάσπασης. Σύμφωνα με τον ίδιο, υπάρχει μια «πολύ πραγματική» προοπτική επιστροφής στη σύγκρουση.

Να σημειωθεί ότι το περίπλοκο πολιτικό σύστημα της Βοσνίας βασίζεται στη Συμφωνία του Ντέιτον η οποία διασπά τη χώρα σε δύο οντότητες, ώστε να κρατηθούν χωριστά οι αντιμαχόμενες εθνότητες: από τη μία έχουμε τη Ρεπούμπλικα Σέρπσκα (Σερβική Δημοκρατία της Βοσνίας), όπου είναι οι Σέρβοι αποτελούν την πλειοψηφία, και από την άλλη, την Ομοσπονδία της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης, αποτελούμενη κυρίως από Βόσνιους και Κροάτες. Αυτές οι οντότητες αποτελούν ένα ενδιάμεσο επίπεδο διοίκησης μεταξύ της κεντρικής κυβέρνησης και της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Μετά την ποινικοποίηση της γενοκτονίας, τα σέρβικα μέλη της κυβέρνησης της Βοσνίας μποϊκοτάρουν την κεντρική διοίκηση, με τον σερβοβόσνιο ηγέτη, Μίλοραντ Ντόντικ να ανακοινώνει ότι τι η σερβική οντότητα της χώρας, θα αποχωρήσει από τους βασικούς κρατικούς θεσμούς (τις ένοπλες δυνάμεις, το ανώτατο δικαστικό σώμα και τη φορολογική διοίκηση) για να επιτύχει πλήρη αυτονομία εντός της χώρας, κατά παράβαση των ειρηνευτικών συμφωνιών του 1995. Στις 14 Οκτωβρίου, ο Ντόντικ είπε ότι θα ανάγκαζε τον βοσνιακό στρατό να αποσυρθεί από τη Ρεπούμπλικα Σέρπσκα περικυκλώνοντας τους στρατώνες της, και ότι εάν η Δύση προσπαθούσε να επέμβει στρατιωτικά, είχε «φίλους» που είχαν υποσχεθεί να την υποστηρίξουν.

Ο ίδιος δεν έμεινε στα λόγια και στις αρχές του Δεκεμβρίου  η Εθνοσυνέλευση της Ρεπούμπλικα Σέρπσκα αποφάσισε να ξεκινήσει τη σύνταξη νομοθεσίας για τη δημιουργία παράλληλων θεσμών στη σερβική οντότητα, κλιμακώνοντας περαιτέρω την κατάσταση.

Οι κινήσεις του Ντόντικ για ανάκτηση των εξουσιών έχουν καταδικαστεί ευρέως από τη διεθνή κοινότητα, η οποία τον κατηγορεί ότι οδηγεί τη χώρα σε πόλεμο. Ωστόσο, τα πρακτικά της ΕΕ που διέρρευσαν αποκαλύπτουν ότι ο ευρωπαίος επίτροπος Γειτονίας και Διεύρυνσης, Όλιβερ Βαρχέλι, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο νόμος του Ίντσκο ευθύνεται για την τρέχουσα κρίση. Διαβάστε περισσότερα εδώ.

Γιατί εξετάζεται η «διόρθωση» 

Κατά τη διάρκεια συνάντησης με την αντιπροσωπεία της ΕΕ στη Βοσνία, ο Βαρχέλι, έρκινε «ειλικρινώς» ότι ο Ίντσκο «έφταιγε για την τρέχουσα πολιτική κρίση» στη χώρα και την «απονομιμοποίηση» του γραφείο του ύπατου εκπροσώπου.  «Ενώ οι τροπολογίες του Ίντσκο  δεν μπορεί να αμφισβητηθούν από την άποψη της ουσίας του νόμου, το γεγονός ότι επιβλήθηκε την τελευταία ημέρα της εντολής του Ύπατου Εκπροσώπου Ίντσκο είναι προβληματικό», αναφέρουν τα πρακτικά ότι είπε ο Βαρχέλιστη συνεδρίαση στις 25 Νοεμβρίου. «Ειδικά επειδή ήταν μια σημαντική απόφαση, θα έπρεπε να βασιστεί σε διεξοδική συζήτηση με όλους. Το ερώτημα ήταν τώρα πώς να διορθωθεί αυτό», συνεχίζει. 

Ο Βαρχέλι, που είναι Ούγγρος και βρίσκεται κοντά στον πρωθυπουργό της χώρας του, Βίκτορ Όρμπαν- και ο οποίος παρέχει οικονομική στήριξη στους Σέρβους της Βοσνίας και αντιτίθεται σε κυρώσεις κατά του ηγέτη τους Μίλοραντ Ντόντικ- είπε στους αξιωματούχους της ΕΕ ότι η βόσνια μουσουλμανική ηγεσία είχε σηματοδοτήσει την προθυμία να επιλύσει αυτό το ζήτημα μέσω της υιοθέτησης ενός νέου νόμου που θα μπορούσε να επαναφέρει τον Ντόντικ και τη Σερβική Ρεπούμπλικα Σέρπσκα. 

Τα πρακτικά αποκαλύπτουν ότι ο Βαρχέλι είπε ότι πιστεύει ότι υπάρχει διέξοδος από την τρέχουσα κρίση και είχε εγκρίνει μια ειδική συνεδρίαση της συνέλευσης της Ρεπούμπλικα Σέρπσκα στις 10 Δεκεμβρίου, όπου τα μέλη υποστήριξαν ένα ψήφισμα που υποστηρίζει την ανάληψη των εξουσιών.  Η προϋπόθεση του, ωστόσο, ήταν ότι η νομοθεσία που απαιτείται για την ανάκτηση εξουσιών από το κράτος στους τομείς της φορολογικής διοίκησης, της δικαιοσύνης, των πληροφοριών και ακόμη και του εθνικού στρατού, προκειμένου να δημιουργηθεί μια σερβική δύναμη, έπρεπε να αναβληθεί για έξι μήνες για να επιτραπεί τώρα ηδιαπραγμάτευση.

naftemporiki.gr