Skip to main content

Μετάλλαξη Όμικρον: Γιατί προκαλεί ανησυχία και τι σημαίνει για την τρίτη δόση

Η προειδοποίηση από τον επικεφαλής της Moderna ότι τα εμβόλια κατά του κορωνοϊού είναι πιθανό να είναι λιγότερο αποτελεσματικά έναντι της νέας παραλλαγής του κορωνοϊού Όμικρον, έχει προκαλέσει ανησυχία για το μεγαλύτερο «όπλο» που έχει ο κόσμος για την καταπολέμηση της πανδημίας.

Κόντρα στην τοποθέτηση του Στεφάν Μπανσέλ της Moderna, δύο παραγωγοί εμβολίων κατά του Covid-19 προσπάθησαν να κατευνάσουν τους φόβους για το νέο στέλεχος, με το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης και την BioNTech να προβλέπουν ότι τα υπάρχοντα εμβόλια θα συνεχίσουν να αποτρέπουν τις σοβαρές ασθένειες.

Το Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, που συνεργάζεται με την AstraZeneca για το εμβόλιο κατά του κορωνοϊού, ανέφερε ότι «δεν υπάρχουν στοιχεία μέχρι στιγμής» ότι τα υπάρχοντα εμβόλια δεν θα συνεχίσουν να παρέχουν προστασία έναντι της Όμικρον, όπως έκαναν για προηγούμενες παραλλαγές ανησυχίας.

Σε άλλη αισιόδοξη τοποθέτηση, ο επικεφαλής της BioNTech, Ουγκούρ Σαχίν, δήλωσε ότι πιστεύει ότι «τα πλήρως εμβολιασμένα άτομα θα εξακολουθούν να έχουν υψηλό επίπεδο προστασίας έναντι της σοβαρής ασθένειας που προκαλείται από την Όμικρον», επικαλούμενος την γνώση του μηχανισμού του εμβολίου και προηγούμενα παραδείγματα από άλλες παραλλαγές. «Αναμένουμε ότι ο αναμνηστικός εμβολιασμός θα αυξήσει περαιτέρω την προστασία. . . και δυνητικά παρέχει προστασία από ασθένειες οποιασδήποτε σοβαρότητας», είπε.

Η επιστημονική κοινότητα βρίσκεται πλέον μπροστά στην παραλλαγή Όμικρον, για την οποία δεν γνώριζαν καν πριν από μια εβδομάδα, και αγωνίζονται να την «σκανάρουν» για να εκτιμήσουν την επικινδυνότητά της ενώ παράλληλα ετοιμάζουν μια νέα φόρμουλα εμβολίου προσαρμοσμένη στην αναδυόμενη απειλή.

Γιατί οι επιστήμονες φοβούνται ότι τα εμβόλια θα γίνουν λιγότερο αποτελεσματικά;

Όλα τα διαθέσιμα εμβόλια Covid-19 έχουν παραχθεί για να τονώσουν την άμυνα ενάντια στο αρχικό στέλεχος του ιού Sars-Cov-2, που ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά στη Γουχάν. Το στέλεχος της Όμικρον σηματοδοτεί μια αλλαγή από το αρχικό στέλεχος, γι’ αυτό οι επιστήμονες φοβούνται ότι η ανοσολογική απόκριση που προγραμματίστηκε από τα αρχικά εμβόλια μπορεί να μην λειτουργεί πλέον τόσο αποτελεσματικά.

Το νέο στέλεχος, που ανιχνεύθηκε για πρώτη φορά στη νότια Αφρική, διαθέτει 50 μεταλλάξεις, κάτι που δεν έχουμε ξαναδεί. Περισσότερες από τις μισές μεταλλάξεις είναι στην πρωτεΐνη ακίδα που επιτρέπει στον ιό να μολύνει με τα ανθρώπινα κύτταρα.

«Υπάρχει ένας αγώνας μεταξύ της εξέλιξης των αντισωμάτων μας καθώς εκτίθενται σε εμβόλια ή/και μόλυνση και του ιού καθώς προσπαθεί να αποφύγει αυτά τα αντισώματα», δήλωσε ο Paul Bieniasz, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Rockefeller. «Η Όμικρον είναι ο πιο πρόσφατη έκρηξη του ιού από αυτή τη γενετική σύγκρουση», είπε χαρακτηριστικά.

Η ομάδα του Bieniasz φέτος δημιούργησε μια συντιθέμενη πρωτεΐνη ακίδας με 20 μεταλλάξεις, πολλές από τις οποίες αλληλεπικαλύπτονταν με τις αλλαγές που φέρει το στέλεχος της Όμικρον και ανακάλυψε ότι η τεχνητή παραλλαγή «ήταν σχεδόν εντελώς ανθεκτική» στα εξουδετερωτικά αντισώματα από προηγούμενη μόλυνση ή δύο δόσεις του εμβολίου mRNA, είπε.

«Είμαι αρκετά σίγουρος για την πρόβλεψή μου ότι θα είναι η πιο ανθεκτική στα αντισώματα παραλλαγή που έχει προκύψει μέχρι στιγμής. Ποιο θα είναι το μέγεθος αυτής της αντίστασης, δεν γνωρίζουμε», πρόσθεσε ο Bieniasz.

Τι σημαίνει η νέα παραλλαγή για την ενισχυτική δόση;

Η απειλή από τη νέα παραλλαγή έχει καταστήσει επίσης επείγουσα την εκστρατεία εμβολιασμού με την ενισχυτική δόση του εμβολίου, καθώς οι χώρες εντείνουν τις προσπάθειες για τονώσουν την ανοσία πληθυσμού ενόψει του χειμώνα.

Οι επιστήμονες έχουν τονίσει ότι η σημασία της ενισχυτικής δόσης δεν υποβαθμίζεται από την Όμικρον. Το αντίθετο. Μάλιστα, όπως είπε χθες ο Μπανσέλ, δεδομένου ότι θα χρειαστούν αρκετοί μήνες για να μπορέσει να παραχθεί σε ευρεία κλίμακα ένα εμβόλιο ειδικό για την Όμικρον- σε περίπτωση που χρειαστεί κάτι τέτοιο-, ίσως πρέπει  να δοθούν πιο ισχυρές ενισχυτικές δόσεις σε ηλικιωμένους ή άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα στο μεταξύ.

«Δεν υπάρχει να χάσουμε τίποτα με τις ενισχυτικές δόσεις», δήλωσε στους Financila Times ο Ρομπέρτο Μπουριόνι από το Πανεπιστήμιο Vita-Salute San Raffaele. «Εάν η Όμικρον μειώνει όντως την αποτελεσματικότητα των εμβολίων, θα προτιμούσατε να έχετε την προστασία τριών δόσεων παρά μόνο των δύο», πρόσθεσε.

Ένα δυσοίωνο στοιχείο προέκυψε, ωστόσο την Τρίτη, με μια αναφορά ότι δύο ισραηλινοί γιατροί είχαν μολυνθεί από το στέλεχος Όμικρον  παρά το γεγονός ότι είχαν λάβει και τις  τρεις δόσεις του εμβολίου των BioNTech / Pfizer. Μέχρι στιγμής όμως εμφανίζουν ήπια συμπτώματα.

«Το πώς θα τα καταφέρει [η Όμικρον] ενάντια στο φάσμα των αντισωμάτων σε άτομα που έχουν λάβει ενισχυτικές δόσεις, απλά δεν γνωρίζουμε», δήλωσε ο Bieniasz του Πανεπιστημίου Rockefeller.

Ο ίδιος υποστήριξε ότι όσοι είχαν εμβολιαστεί και μολυνθεί είχαν το «χρυσό ειστήριο» της ανοσολογικής προστασίας, προσθέτοντας ότι η έρευνά του είχε δείξει ότι «είχαν μια αξιοσημείωτη συλλογή αντισωμάτων που θα μπορούσαν να εξουδετερώσουν ακόμη και τη συνθετική μας μετάλλαξη». Αυτό καλλιεργεί την ελπίδα ότι όσοι λάβουν ενισχυτική δόση του εμβολίου ή οι εμβολιασμένοι που έχουν προηγουμένως νοσήσει θα μπορούσαν να διατηρήσουν έναν «σημαντικό βαθμό προστασίας», πρόσθεσε.

naftemporiki.gr