Ελίζα Καραγιώργη
[email protected]
Μετά από δύο μήνες διαβουλεύσεων, η Γερμανία έχει νέα κυβέρνηση και νέο Καγκελάριο. Η νέα κυβέρνηση συνασπισμού της χώρας θα είναι αποφασιστικά φιλοευρωπαϊκή — αυτό τόνισαν το SPD, οι Πράσινοι και το FDP στη συνθήκη συνασπισμού τους, την οποία αποκάλυψαν την Τετάρτη. Αλλά τι σημαίνει αυτό στην πράξη δεν είναι απολύτως σαφές, ειδικά όταν πρόκειται για το ευαίσθητο θέμα των οικονομικών.
Τι μπορούν λοιπόν να περιμένουν οι εταίροι από τη μεγαλύτερη και πλουσιότερη χώρα της ΕΕ τους επόμενους μήνες και χρόνια;
Ο Κρίστιαν Λίντνερ του FDP πρόκειται να γίνει ο νέος υπουργός Οικονομικών με βέτο στον προϋπολογισμό των… πάντων, ο οποίος θα είναι το κλειδί για τις μεταρρυθμίσεις των δημοσιονομικών κανόνων της ΕΕ. Ο Λίντνερ θεωρείται διάδοχος του πρώην υπουργού των Οικονομικών, Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, και ενίοτε ακόμη πιο «σκληροπυρηνικός». Η ηγέτιδα των Πρασίνων, Aναλένα Μπέρμποκ θα είναι επικεφαλής της γερμανικής διπλωματίας, και μάλιστα ανακοινώσει ότι θα ακολουθήσει μια πιο σκληρή γραμμή για τη Ρωσία και την Κίνα. Ο Ρόμπερτ Χάμπεκ θα χορηγήσει δισεκατομμύρια σε επιδοτήσεις και θα κατευθύνει την εμπορική πολιτική στο τιμόνι του υπουργείου Οικονομίας και Κλίματος.
Οι κερδισμένοι εκτός Γερμανίας
Η Γαλλία: Το κείμενο της συμφωνίας συνασπισμού είναι διάσπαρτο με όρους που επινοήθηκαν από το Παρίσι, όπως «στρατηγική κυριαρχία» και επισημαίνει την ανάγκη να ενεργήσει η ΕΕ ως παγκόσμια δύναμη. Η νέα κυβέρνηση θα στηρίξει μια ισχυρότερη Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης – «έναν πραγματικό υπουργό Εξωτερικών της ΕΕ», καθώς και διακρατικούς εκλογικούς καταλόγους για το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο – μια ιδέα που υποστήριξε ο Γάλλος Πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν για να κάνει την ΕΕ πιο δημοκρατική. Ο συνασπισμός θα στηρίξει επίσης τον Μηχανισμό Προσαρμογής των Συνόρων Άνθρακα που αγαπά ο Μακρόν. Ο εκπρόσωπος του προέδρου για την Ευρώπη, Κλεμάν Μπον, δήλωσε ότι ο Μακρόν είναι «ευχαριστημένος».
Ο ευρωπαϊκός Νότος: Ο συνασπισμός σηματοδότησε επίσης, σύμφωνα με το POLITICO, το άνοιγμα σε μια μεταρρύθμιση των δημοσιονομικών κανόνων και κάποιας μορφής δημοσιονομική αλληλεγγύη — μακροχρόνιες απαιτήσεις από χώρες όπως η Ιταλία και η Ισπανία. Η συνθήκη ανοίγει την πόρτα για τη μεταρρύθμιση του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης της ΕΕ για να «διασφαλίσει την ανάπτυξη, να διατηρήσει τη βιωσιμότητα του χρέους και να παρέχει βιώσιμες και φιλικές προς το κλίμα επενδύσεις». Η Γερμανία θα στηρίξει επίσης μια «ευρωπαϊκή αντασφάλιση για εθνικά συστήματα εγγύησης καταθέσεων» ως μέρος ενός μεγαλύτερου πακέτου για την Τραπεζική Ένωση.
Η Φον ντερ Λάιεν: Πολλοί περίμεναν ότι η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα ήταν χαμένη από τη νέα συμμαχία. Η Φον ντερ Λάιεν, στενή σύμμαχος της απερχόμενης καγκελαρίου, προέρχεται από το κόμμα της Άνγκελα Μέρκελ CDU, το οποίο κατευθύνεται προς τα έδρανα της αντιπολίτευσης. Επιπλέον, τα κόμματα συμφώνησαν ότι οι Πράσινοι θα μπορούσαν να ορίσουν τον επόμενο Ευρωπαίο Επίτροπο της Γερμανίας.
Ωστόσο ο συνασπισμός έριξε στη Φον ντερΛάιεν μια μεγάλη σανίδα σωτηρίας: Οι Πράσινοι θα ορίσουν έναν επίτροπο μόνο «αν ο Πρόεδρος της Επιτροπής δεν είναι από τη Γερμανία». Ο συνασπισμός υποσχέθηκε επίσης να αγωνιστεί και να τηρήσει το σύστημα «Spitzenkandidat», σύμφωνα με το οποίο ο επικεφαλής της Επιτροπής θα πρέπει να είναι ο κύριος υποψήφιος του κόμματος που κερδίζει το μεγαλύτερο μερίδιο ψήφων στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Αυτό δίνει στο κεντροδεξιό ΕΛΚ ένα ισχυρό κίνητρο να προτείνει την Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν ως υποψήφιό του για το 2024.
Οι Προοδευτικοί: Μετά από 16 χρόνια διακυβέρνησης υπό την ηγεσία των συντηρητικών, υπάρχει μια νέα προσέγγιση σε μια σειρά από κοινωνικές πολιτικές.
* Για τα φάρμακα: Η Γερμανία θα νομιμοποιήσει την ψυχαγωγική κατανάλωση κάνναβης σε καταστήματα με άδεια, ενώ ταυτόχρονα θα ενισχύσει τα προγράμματα πρόληψης και θα περιορίσει την εμπορία και τη χορηγία για όλα τα ναρκωτικά και τις εξαρτήσεις, συμπεριλαμβανομένου του καπνού και του αλκοόλ.
* Για το φύλο και την οικογένεια: Ο συνασπισμός θέλει να ενισχύσει τους νόμους για την καταπολέμηση του σεξισμού, την προώθηση της ισότητας αμοιβών, την προστασία των γυναικών και των παιδιών από τη βία, την κατάργηση ορισμένων περιορισμών στις αμβλώσεις και την «απελευθέρωση του νόμου για τα ονόματα με την εισαγωγή γνήσιων διπλών ονομάτων», ώστε τα παιδιά να μπορούν φέρουν τα επώνυμα και των δύο γονέων. Υπάρχει επίσης μια σειρά από υποσχέσεις που θα διευκολύνουν τις οικογένειες να εξισορροπήσουν την εργασία και τη φροντίδα των παιδιών. «Θα εισαγάγουμε το ινστιτούτο της κοινότητας ευθύνης, επιτρέποντας έτσι σε δύο ή περισσότερα άτομα σε νόμιμη ηλικία να αναλάβουν νομική ευθύνη το ένα για το άλλο πέρα από τις σχέσεις αγάπης ή τον γάμο», αναφέρει η συνθήκη.
Οι ηττημένοι
Ορμπάν και Κατσίνσκι: Η επερχόμενη κυβέρνηση της Γερμανίας σχεδιάζει να παροτρύνει τις Βρυξέλλες να γίνουν πιο σκληρές για τις παραβιάσεις του κράτους δικαίου, σύμφωνα με τη συνθήκη συνασπισμού. Επιπλέον, η Μπέρμποκ έχει εκφράσει ειλικρινά την ανάγκη της Γερμανίας να αντιμετωπίσει κατά μέτωπο τον αυταρχισμό.
Το Συνταγματικό Δικαστήριο της Πολωνίας την Τετάρτη δήλωσε ότι το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων δεν έχει εξουσία να αμφισβητήσει τον διορισμό των δικαστών του. Η Γενική Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρώπης Μαρίγια Πεϊτσίνοβιτς Μπούριτς δήλωσε ότι η απόφαση «είναι άνευ προηγουμένου και εγείρει σοβαρές ανησυχίες».
Ο Σι Τζινπίνγκ: Υπάρχει μια σαφής αλλαγή του τόνου από την επερχόμενη κυβέρνηση όσον αφορά τον τεχνο-αυταρχισμό της Κίνας. Η Μπέρμποκ τόνισε ότι στις συναλλαγές της με το Πεκίνο, θα δώσει μεγαλύτερο βάρος στα ανθρώπινα δικαιώματα και στη συμμαχία της Γερμανίας με τις ΗΠΑ. Η Γερμανία «θα αντιμετωπίσει ξεκάθαρα τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Κίνα, ειδικά στο Xinjiang», αναφέρει. Η συμφωνία τονίζει επίσης ότι η επενδυτική συμφωνία ΕΕ-Κίνας δεν μπορεί «σε αυτό το στάδιο» να επικυρωθεί από τις χώρες της ΕΕ.
Το Frugal Four: Η ίδια η συνθήκη συνασπισμού είναι ασαφής σχετικά με το εάν το Βερολίνο θα υποστηρίξει έναν νέο γύρο ομολόγων της Επιτροπής ή οποιοδήποτε άλλο είδος χρηματοδότησης από την ΕΕ — ανάθεμα για φειδωλές χώρες όπως η Δανία, η Ολλανδία και η Σουηδία. Αλλά σε μια συνέντευξη κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο Λίντνερ πρότεινε ότι ήταν ανοιχτός σε αυτή τη συζήτηση, σύμφωνα με το POLITICO.
«Έχουμε επίσης ευθύνη να διασφαλίσουμε ότι αυτή η νομισματική περιοχή παραμένει ενωμένη, ότι και άλλες χώρες επενδύουν και ότι υπάρχει συνολική πολιτική σταθερότητα. Αυτό σημαίνει ότι η χώρα μας δεν μπορεί να λειτουργεί σαν μια μικρότερη σκανδιναβική χώρα. Αλλά επίσης δεν μπορούμε να ταίξουμε μονομερώς με αυτούς που θέλουν να υπονομεύσουν την οικονομική και νομισματική ένωση και τους κανόνες της», τόνισε.
Ο Μπόρις Τζόνσον: Εάν το Ηνωμένο Βασίλειο είχε ελπίδες ότι η στάση της Γερμανίας στις συνομιλίες μετά το Brexit θα μπορούσε να αλλάξει με τον νέο συνασπισμό, η απάντηση είναι ένα «Nein»: Η συνθήκη συνασπισμού επιμένει στην ανάγκη «πλήρους συμμόρφωσης με τις συμφωνίες που εγκρίθηκαν», ιδίως το Πρωτόκολλο της Βόρειας Ιρλανδίας, και λέει ότι οποιαδήποτε παραβίαση από τη βρετανική πλευρά πρέπει να αντιμετωπιστεί με τη «συνεπή εφαρμογή» των «αντίμετρων».
