Αρκετές χιλιάδες διαδηλωτές έκαναν πορεία στο Κίτο ενώ σε επαρχίες στήθηκαν οδοφράγματα χθες Τρίτη, ημέρα μαζικών κινητοποιήσεων στις οποίες κάλεσαν οργανώσεις των αυτοχθόνων για να καταγγείλουν την οικονομική πολιτική της κυβέρνησης του προέδρου Γκιγιέρμο Λάσο, παρά την κατάσταση εκτάκτου ανάγκης που κήρυξε ο αρχηγός του κράτους για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη ασφάλειας.
Η εθνική συνομοσπονδία αυτοχθόνων λαών (CONAIE), που κάλεσε στις διαδηλώσεις, οργάνωσε τον αποκλεισμό αρκετών οδικών αξόνων στη χώρα των Άνδεων, ενώ μέλη της, μαζί με μέλη συνδικάτων και φοιτητικών οργανώσεων συμμετείχαν σε πορεία στην πρωτεύουσα.
«Ήρθα μαζί με τα τρία μου παιδιά, που είναι άνεργα από πέρυσι. Με βοηθάνε, βάζουν ψωμί στο τραπέζι, και υποφέρουμε όλοι, έχουμε απελπιστεί», είπε η Μαρία Ελένα Πόνσε, 58χρονη νοικοκυρά.
Στη διαδήλωση στο Κίτο συμμετείχαν κάπου 1.500 άνθρωποι, υπολόγισε ο αστυνομικός διευθυντής Σέσαρ Σαπάτα.
Νωρίς το απόγευμα ξέσπασαν επεισόδια όχι μακριά από την προεδρία ανάμεσα στις δυνάμεις επιβολής της τάξης και μερικές δεκάδες διαδηλωτές που πέταξαν πέτρες. Η αστυνομία, που είχε αναπτύξει ισχυρή δύναμη, αντέδρασε κάνοντας χρήση δακρυγόνων.
Η αστυνομία έκανε επίσης χρήση δακρυγόνων για να διαλύσει διαδηλωτές που έστησαν οδοφράγματα σε οδικούς άξονες στην περιφέρεια της πρωτεύουσας. Έγιναν τουλάχιστον 18 συλλήψεις, σύμφωνα με τις αρχές. Ένας διαδηλωτής τραυματίστηκε, διαπίστωσε το Γαλλικό Πρακτορείο.
Από το πρωί στήνονταν μπλόκα σε δρόμους σε τουλάχιστον πέντε από τις 24 επαρχίες του Ισημερινού, συμπεριλαμβανομένης αυτής της πρωτεύουσας.
Στην κεντρική περιφέρεια των Άνδεων, στήθηκε οδόφραγμα στην οδό που οδηγεί στη Σουμπάουα, πόλη όπου ζουν κατά πλειονότητα αυτόχθονες, 165 χιλιόμετρα από το Κίτο. Οι διαδηλωτές εμπόδιζαν τη διέλευση με σωρούς πέτρες και με φλεγόμενα ελαστικά αυτοκινήτων.
«Απευθύναμε αυτό το κάλεσμα για να απορριφθεί ό,τι προτείνει η κυβέρνηση. Δεν αποδέχεται προτάσεις, διάλογο με κοινωνικές οργανώσεις, με οργανώσεις των αυτοχθόνων», στηλίτευσε ο Χούλιο Σέσαρ Πιλαλούμπο, ένας από τους εκπροσώπους της κοινότητας στη Σουμπάουα.
«Δεν έχουμε χρήματα, δεν υπάρχει δουλειά για τους νέους που μορφώνονται», είπε η Φαμπιόλα Γουατολούνια, καθηγήτρια που ζει στη Σουμπάουα και είναι αναγκασμένη να μετακινείται σε γειτονική κοινότητα για να παραδίδει μαθήματα.
Οι αποκλεισμοί δρόμων έχουν σκοπό να πιέσουν τον συντηρητικό πρόεδρο Γκιγιέρμο Λάσο να αναθεωρήσει την αναγγελθείσα αύξηση 12% στις τιμές των καυσίμων.
Η κυβέρνηση πρέπει «να παγώσει τις τιμές των καυσίμων στο 1,50 δολάριο το ντίζελ και στα 2 δολάρια τη βενζίνη», είπε ο Λεωνίδας Ίσα, ο πρόεδρος της CONAIE, κατά τη διάρκεια συνέντευξης που παραχώρησε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
«Η παράλυση θα προκαλέσει οικονομικές ζημιές στις μικρές επιχειρήσεις, που είναι το βιός χιλιάδων οικογενειών και νοικοκυριών (…). Πείτε όχι στην απεργία για την αναζωογόνηση και της ευημερίας της όλης της χώρας», ήταν η αντίδραση του αρχηγού του κράτους μέσω Twitter.
Εκρηκτικό κλίμα
Η κινητοποίηση καταγράφεται με φόντο το ήδη εκρηκτικό κλίμα στη χώρα των 17,7 εκατομμυρίων κατοίκων, εκ των οποίων το 7,4% είναι αυτόχθονες: η έλλειψη ασφάλειας είναι βασικό στοιχείο του, εν μέσω του πολέμου συμμοριών για τον έλεγχο της χρυσοφόρας αγοράς της κοκαΐνης, την ώρα που η οικονομία δυσκολεύεται να ξεπεράσει τον αντίκτυπο της πανδημίας του νέου κορονοϊού. Η φτώχεια πλήττει πλέον περί το 47% του πληθυσμού.
«Αντί να αποκλιμακώσει τις εντάσεις», η κυβέρνηση, αυξάνοντας τις τιμές των καυσίμων, «προκαλεί τεράστια δυσαρέσκεια (…) στους εργαζόμενους και στον λαό», συνόψισε ο συνδικαλιστής ηγέτης Άνχελ Σάντσες μιλώντας στο Γαλλικό Πρακτορείο.
Οι τιμές των καυσίμων γίνονται συχνά η αιτία διενέξεων, ακόμη και ανοικτών συγκρούσεων, μεταξύ των κυβερνήσεων του Ισημερινού και οργανώσεων αυτοχθόνων. Το 2019, η CONAIE ανάγκασε τον τότε πρόεδρο Λενίν Μορένο (2017-2021) να πάρει πίσω την πλήρη κατάργηση των επιδοτήσεων στις τιμές των καυσίμων. Σε δώδεκα ημέρες κινητοποιήσεων και επεισοδίων, είχαν σκοτωθεί 11 άνθρωποι.
Ωστόσο, αντίθετα με το 2019, οι χθεσινές δηλώσεις έγιναν εν μέσω της κατάστασης έκτακτης ανάγκης, διάρκειας 60 ημερών, που επιβλήθηκε από τις αρχές για να αντιμετωπιστεί η βία των συμμοριών. Στο πλαίσιο του μέτρου, ο στρατός έχει αναπτυχθεί στους δρόμους.
Ανάμεσα στην Κολομβία και στο Περού, ο Ισημερινός αποτελεί πλατφόρμα της διακίνησης των ναρκωτικών, λόγω των πορωδών συνόρων του, της δολαριοποιημένης οικονομίας του και των μεγάλων εξαγωγικών λιμανιών του.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP, Reuters