Πρόταση για σύσταση μόνιμου ταμείου της ΕΕ για τα μέσα ενημέρωσης με σκοπό τη διασφάλιση της ανεξαρτησίας της ευρωπαϊκής δημοσιογραφίας, κάνουν με ψήφισμά τους οι ευρωβουλευτές. Η πολυφωνία κινδυνεύει λόγω της συγκέντρωσης της ιδιοκτησίας τους και της «άλωσης από το κράτος» σε κάποιες χώρες, υπογραμμίζουν, ενώ επισημαίνουν την επείγουσα ανάγκη αντιμετώπισης του «τεράστιου ανατρεπτικού αντίκτυπου» των ψηφιακών πλατφορμών.
Σε ψήφισμα που εγκρίθηκε, σήμερα, με 577 ψήφους υπέρ, 47 ψήφους κατά και 76 αποχές, οι ευρωβουλευτές ζητούν «ουσιαστική στήριξη του τομέα των μέσων ενημέρωσης από την ΕΕ και τα κράτη μέλη, προκειμένου να βοηθηθεί να ανακάμψει από την πανδημία και να μετασχηματιστεί ώστε να συμβαδίζει με τα μεταβαλλόμενα επιχειρηματικά μοντέλα της ψηφιακής εποχής».
Διασφάλιση οικονομικής και πολιτικής ανεξαρτησίας
Ανησυχώντας για την άλωση των ΜΜΕ από το κράτος σε ορισμένα κράτη μέλη και για τις μηνύσεις που αποσκοπούν στον εκφοβισμό και τη φίμωση δημοσιογράφων («SLAPPs»), οι ευρωβουλευτές ζητούν τη χρήση νομοθετικών και μη νομοθετικών εργαλείων για την προστασία των μέσων ενημέρωσης.
Μεταξύ των εργαλείων αυτών, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο επιθυμεί τη σύσταση ενός μόνιμου ταμείου της ΕΕ για τα ΜΜΕ και τονίζει ότι τα κονδύλια της ΕΕ για την ανάκαμψη που προορίζονται για τα ΜΜΕ πρέπει να κατευθυνθούν προς χώρες της ΕΕ όπου τα μέσα ενημέρωσης αντιμετωπίζουν ιδιαίτερες οικονομικές και πολιτικές πιέσεις ή όπου εκφράζονται ανησυχίες σχετικά με το κράτος δικαίου.
Οι ευρωβουλευτές επισημαίνουν επίσης τους κινδύνους των δυσανάλογων οικονομικών επιπτώσεων και της επιθετικής συμπεριφοράς των παγκόσμιων ψηφιακών πλατφορμών που κυριαρχούν στις αγορές δεδομένων και διαφήμισης και έχουν την εξουσία να αφαιρούν το νόμιμο περιεχόμενο που παρέχουν τα ΜΜΕ.
Επιπλέον, ζητούν την επείγουσα έγκριση των νομοθετικών πράξεων για τις ψηφιακές υπηρεσίες και τις ψηφιακές αγορές, οι οποίες μπορούν να προσφέρουν ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τα μέσα ενημέρωσης της ΕΕ και να διασφαλίσουν ισότιμη πρόσβαση σε δεδομένα και κανόνες σχετικά με την ψηφιακή πολιτική διαφήμιση.
Στήριξη στα οπτικοακουστικά μέσα
Για την ενίσχυση της οπτικοακουστικής βιομηχανίας της ΕΕ (κινηματογραφιστές, παραγωγοί, διανομείς και κινηματογράφοι) οι ευρωβουλευτές ζητούν από την ΕΕ να αναπτύξει ειδικές φορολογικές πολιτικές, καθώς και φορολογικά και οικονομικά κίνητρα για την τόνωση της παραγωγής και των επενδύσεων, τη θέσπιση εγγυήσεων ασφάλισης της ΕΕ για τις οπτικοακουστικές συμπαραγωγές, καθώς και κανόνες που θα διασφαλίζουν ότι οι κατάλογοι των κατά παραγγελία υπηρεσιών περιέχουν μερίδιο ευρωπαϊκών έργων τουλάχιστον σε ποσοστό 30%.
«Πρόκειται για μια πραγματικά κρίσιμη στιγμή για την ενίσχυση του τομέα των μέσων ενημέρωσης και του οπτικοακουστικού τομέα της ΕΕ», δήλωσε η εισηγήτρια Ντάσε Μελμπάρντε (Συντηρητικοί, Λετονία). «Το οικοσύστημα των μέσων ενημέρωσης ήταν εύθραυστο ακόμη και πριν από την πανδημία, αλλά η κρίση ενίσχυσε τις υφιστάμενες προκλήσεις που αντιμετωπίζει και δημιούργησε νέες. Το κοινό μετατοπίζεται ολοένα και περισσότερο στις ψηφιακές πλατφόρμες και τα έσοδα από αυτές ρέουν δυσανάλογα στους παγκόσμιους παίκτες. Πέρυσι, ο τομέας των ευρωπαϊκών ΜΜΕ σημείωσε σημαντική μείωση του εισοδήματός του από τις διαφημίσεις, που αποτελεί σημαντική πηγή εσόδων. Ταυτόχρονα, η κρίση της Covid-19 τόνισε τον ρόλο που διαδραματίζει η ποιοτική δημοσιογραφία: η έλλειψη επαγγελματικής και ταχείας ενημέρωσης για την πανδημία μπορεί να κοστίσει ζωές».
Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, κατά τη διάρκεια της πανδημίας τα έσοδα από διαφημίσεις μειώθηκαν από 20% έως 80% για τα ΜΜΕ. Ο οπτικοακουστικός τομέας της ΕΕ υπέστη τεράστια απώλεια εσόδων – μείωση σχεδόν κατά 70% των εσόδων των κινηματογραφικών αιθουσών και των διανομέων το 2020, συνολικού ύψους 4 δισ. ευρώ, παράλληλα με τη μείωση κατά 30% των ενεργών παραγωγών. Οι ευρωβουλευτές τονίζουν επίσης την αύξηση του κόστους παραγωγής λόγω των αυστηρότερων μέτρων για την υγεία και την ασφάλεια.
