Του Μιχάλη Ψύλου
«Επάγγελμα φορτηγατζής», ίσως το πιο περιζήτητο πλέον στη Βρετανία! Η Βρετανική Ενωση Μεταφορών (HRA), μπορεί να έχει περίπου 600.000 εγγεγραμμένους οδηγούς φορτηγών, αλλά οι μισοί είναι συνταξιούχοι ή έχουν εγκαταλείψει τη δουλειά τους. Περίπου 20.000 ξένοι οδηγοί εγκατέλειψαν επίσης το Ηνωμένο Βασίλειο, μετά το Brexit. Οι οδηγοί φορτηγών είναι πολύ λίγοι. Η χώρα θα χρειαστεί άμεσα , τουλάχιστον 100.000 περισσότερους οδηγούς φορτηγών, γιατί η εφοδιαστική αλυσίδα έχει παραλύσει. Οι μεταφορικές εταιρείες βάζουν βαθιά το χέρι στην τσέπη: Ηδη, οι μισθοί για τους οδηγούς φορτηγών αυξάνονται ημέρα με την ημέρα, φθάνοντας τα 60.000 ευρώ ,ετησίως. Μερικοί τυχεροί, είδαν τους μισθούς τους να διπλασιάζονται.
Παρ` όλα αυτά,οι καθυστερήσεις στην παράδοση προϊόντων ,σε όλους τους τομείς, είναι μεγάλες. Το λιανικό εμπόριο έχει παραλύσει εξαιτίας των καθυστερημένων παραδόσεων Επί μήνες είναι σχεδόν άδεια τα ράφια των σούπερ μάρκετ στο Λονδίνο και σε άλλες πόλεις. Στο κέντρο της Βρετανικής πρωτεύουσας, για παράδειγμα, υπάρχει ιδιαίτερη έλλειψη ζυμαρικών. Πριν ένα μήνα, εμφανίστηκε ένα νέο φαινόμενο: μεγάλες ουρές στα βενζινάδικα. Η έλλειψη καυσίμων πυροδότησε έναν πανικό ανάλογο με την εξαφάνιση του χαρτιού υγείας στην αρχή της πανδημίας.
Η κυβέρνηση του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον σχεδιάζει να εκπαιδεύσει νέους οδηγούς φορτηγών το συντομότερο δυνατό. Αλλά κάτι τέτοιο θέλει χρόνο. Ο αριθμός των αιτήσεων για εκπαίδευση στην οδήγηση φορτηγών έχει αυξηθεί. Αλλά θα χρειαστούν χρόνια για να καλυφθεί η ανάγκη με αυτόν τον τρόπο, ακόμη και με εκτεταμένα κυβερνητικά προγράμματα κατάρτισης. «Για τους οδηγούς φορτηγών ήταν ξεκάθαρο τι θα συμβεί με το Brexit, ανεξάρτητα από το αν ψηφίσαμε υπέρ ή κατά», λέει ο 47χρονος οδηγός Τζέιμς Κόντι. «Η ένωση των εταιρειών εφοδιασμού είχε προειδοποιήσει εδώ και χρόνια για το πρόβλημα, αλλά αγνοήθηκε. Για όλα φταίει ο Μπόρις Τζόνσον, αυτός είναι ο βασικός υπεύθυνος», υποστηρίζει ο Βρετανός φορτηγατζής.
Τα λάθη του Τζόνσον
Ο πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον είχε υποσχεθεί στους συμπατριώτες του «ισχυρή ευημερία» εκτός της Ευρωπαϊκής Ενωσης, μόνο που φαίνεται πως « πουλούσε πολιτικές και οικονομικές ελπίδες σε διαφορετικούς ανθρώπους με διαφορετικές ετικέτες» ,λέει ο Βρετανός συγγραφέας Πάτρικ Κόκμπερν. «Ο συνασπισμός κατά της ΕΕ περιελάμβανε υπέρμαχους της ελεύθερης αγοράς και της λατρείας στην Θάτσερ , μαζί με Βρετανούς πολίτες που θεωρούσαν τον εαυτό τους θύματα της Θάτσερ. Μέχρι πρόσφατα, οι Brexiteers φαινόταν να κολυμπούσαν με την παλίρροια, αλλά από το καλοκαίρι υπάρχουν ενδείξεις αναστροφής του κύματος»
« Η βρετανική βιομηχανία υποφέρει από την έξοδο από την ΕΕ», γράφει η ισπανική El Pais. «Τα προβλήματα στην παγκόσμια εφοδιαστική αλυσίδα επιδεινώθηκαν λόγω του Brexit .Το ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,4% τον Αύγουστο, ελαφρώς κάτω από τις προσδοκίες, παρά το γεγονός ότι οι περιορισμοί για την καταπολέμηση της πανδημίας καταργήθηκαν πλήρως στις 19 Ιουλίου. Τους μήνες Μάρτιο, Απρίλιο και Μάιο, το εμπορικό ισοζύγιο ήταν θετικό προς ικανοποίηση των ευρωσκεπτικιστών, αλλά έκτοτε μόνο οι κόκκινοι αριθμοί αυξάνονται», σημειώνει η ισπανική εφημερίδα. «Εχει ήδη επιβεβαιωθεί μια τάση επιβράδυνσης των εξαγωγών από το Ηνωμένο Βασίλειο προς την ΕΕ, που προέρχεται από την αυξημένη γραφειοκρατία και την πολυπλοκότητα των σχέσεων», λέει ο Ενρίκε Φεάθ, επικεφαλής ερευνητής στο Elcano Royal Institute.
Γεωπολιτική και οικονομία
Η πτώση του εμπορίου με πρώην Ευρωπαίους εταίρους δείχνει μια απώλεια στη βρετανική ανταγωνιστικότητα, για την οποία οι ειδικοί πιστεύουν ότι μόλις ξεκίνησε. «Η δέσμευση του Τζόνσον για μια «Οικουμενική Βρετανία», φαίνεται να αποτυγχάνει: Οι βρετανικές εξαγωγές σε μη ευρωπαϊκές χώρες είναι μόλις 200 εκατομμύρια ευρώ υψηλότερες από ό, τι στα κράτη μέλη της ΕΕ- η μικρότερη διαφορά μέχρι στιγμής στη διάρκεια του τρέχοντος έτους. «Η γεωγραφική δομή δεν είναι εύκολο να αλλάξει, γιατί εδώ και πολύ καιρό ισχύει ένα είδος νόμου βαρύτητας στο εμπόριο», λέει ο Ενρίκε Φέαθ. «Είναι πιο εύκολο να κάνεις συναλλαγές με κοντινές και μεγάλες χώρες, παρά με απομακρυσμένες. Αυτό καθιστά δύσκολο για το Ηνωμένο Βασίλειο να αντικαταστήσει τις εμπορικές σχέσεις με την ΕΕ , με το εμπόριο με τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την Κοινοπολιτεία», εξηγεί.
Τα Βρετανικά Εμπορικά Επιμελητήρια ανησυχούν γιατί «το Ηνωμένο Βασίλειο συναλλάσσεται λιγότερο με την Ευρωπαϊκή Ένωση από ό, τι πριν από τρία χρόνια». Οι εξαγωγές στη Γερμανία, για παράδειγμα, τον δεύτερο προορισμό για το βρετανικό εξωτερικό εμπόριο, μειώθηκαν κατά 11% το πρώτο εξάμηνο του έτους. Για πρώτη φορά μετά από 70 χρόνια, το Ηνωμένο Βασίλειο δεν είναι πλέον μεταξύ των 10 κορυφαίων εμπορικών εταίρων της Γερμανίας. Αυτό σημαίνει ότι το Ηνωμένο Βασίλειο χάνει μερίδιο αγοράς, το οποίο οι ειδικοί αποδίδουν σε απώλεια ανταγωνιστικότητας.
Όπως λέει ο Γάλλος καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο Sciences Po Paris, Ζαν Πιζανί- Φερί , στις σημερινές συνθήκες « η γεωπολιτική καθορίζει πλέον σε μεγάλο βαθμό την οικονομία και πρέπει να μάθουμε να ζούμε με αυτό το φαινόμενο» . Και στην περίπτωση του Brexit, είναι σαφές ότι η οικονομία έχει «κατακτηθεί» από την πολιτική , με όλες τις συνέπειες που αντιμετωπίζουν σήμερα οι Βρετανοί.
