Γεννήθηκε στις 10 Οκτωβρίου, με μία πρόσκληση στο Facebook από δύο οδηγούς φορτηγών στο Ανατολικό Παρίσι. Οι οδηγοί καλούσαν σε «εθνικό αποκλεισμό» του οδικού δικτύου της Γαλλίας σε ένδειξη διαμαρτυρίας για την αύξηση των φόρων στα καύσιμα. Ήταν η φλόγα που άναψε το φυτίλι. Σε διάστημα λίγων ημερών, χιλιάδες πολίτες συνασπίστηκαν στο κίνημα των «κίτρινων γιλέκων» που ταρακούνησε τη Γαλλία και υποχρέωσε τον Εμανουέλ Μακρόν να ακούσει επιτέλους τα προβλήματα των Γάλλων.
Έξι βδομάδες μετά, και κυρίως έπειτα από την παρέμβαση του Γάλλου προέδρου ο οποίος με μία σειρά μέτρων προσπάθησε να σβήσει την οργή, είναι ελάχιστα τα «κίτρινα γιλέκα» που βγαίνουν στους δρόμους της Γαλλίας. Υπήρξαν ωστόσο πηγή έμπνευσης για διαδηλώσεις – μεγάλες ή μικρές – σε άλλες χώρες, από το Βέλγιο έως τη Βουλγαρία και την Ελλάδα, από τη Σερβία στη Σουηδία και από το Ισραήλ στο Ιράκ.
Τρεις ημέρες πριν από τα Χριστούγεννα, μόλις 2.000 «κίτρινα γιλέκα» ετοιμάζονταν για την «έκτη πράξη» στη γαλλική πρωτεύουσα, σύμφωνα με ανακοίνωση της αστυνομίας. Το κίνημα είχε ήδη αρχίσει να χάνει τον παλμό του από την «πέμπτη πράξη», το περασμένο Σάββατο, όταν σύμφωνα με τον Γάλλο υπουργό Εσωτερικών Κριστόφ Καστανέρ 4.000 διαδηλωτές όλοι κι όλοι είχαν αναπτυχθεί στο Παρίσι.
Τίποτα δεν θυμίζει την οργή των δεκάδων χιλιάδων διαδηλωτών που έκαναν τη νύχτα μέρα στο Παρίσι, τα βίαια επεισόδια και τις εκατοντάδες προσαγωγές. Τα μέτρα τα οποία έλαβε η κυβέρνηση του Μακρόν, από την αύξηση του κατώτατου μισθού κατά 100 ευρώ και την απόσυρση του επίμαχου φόρου στα καύσιμα έως τις φορολευρύνσεις για τα χαμηλότερα εισοδήματα, φάνηκε πως ήταν βάλσαμο στα αυτιά των διαδηλωτών.
Η εξέγερση των «κίτρινων γιλέκων» ωστόσο, των Γάλλων της «δεύτερης Γαλλίας», της επαρχίας ή των αποβιομηχανοποιημένων περιοχών, των μικρών πόλεων μακριά από τις παγκοσμιοποιημένες πόλεις όπου συγκεντρώνεται ο πλούτος του 21ου αιώνα, είχε παγκόσμια ηχώ.
Όπως και στη Γαλλία, διαφορετικά εθνικά κινήματα έφεραν σε επαφή ανθρώπους με διαφορετικές απαιτήσεις και πολιτικές απόψεις, αλλά μία κοινή καταγγελία, ότι δεν μπορούν να τα βγάλουν πέρα.
«Η αύξηση της τιμής των καυσίμων πυροδότησε το κίνημα των κίτρινων γιλέκων, αλλά δεν ήταν η βασική αιτία», υπογραμμίζει στην «Guardian» ο γεωγράφος Κριστόφ Γκουιλί. «Ο θυμός είναι βαθύτερος, αποτέλεσμα του οικονομικού και πολιτιστικού υποβιβασμού που ξεκίνησε στη δεκαετία του ’80. Οι δυτικές ελίτ λησμόνησαν σταδιακά έναν λαό που δεν βλέπουν πλέον», εξηγεί.
Η εξέγερση εξαπλώθηκε αρχικά στο γαλλόφωνο Βέλγιο, όπου 400 άνθρωποι συνελήφθησαν τις τελευταίες εβδομάδες. Απορρίπτοντας, όπως και οι ομόλογοί τους στη Γαλλία, όλα τα εδραιωμένα κόμματα της χώρας τους, οι Βέλγοι διαδηλωτές, ζήτησαν την παραίτηση του πρωθυπουργού Σαρλ Μισέλ προσβλέποντας στη δημιουργία ενός κινήματος πολιτών το οποίο θα συμμετέχει στις ευρωεκλογές και στις βουλευτικές εκλογές στο Βέλγιο, τον νέο χρόνο.
Ογκώδεις ειρηνικές διαδηλώσεις, στον απόηχο του κινήματος των «κίτρινων γιλέκων», πραγματοποιήθηκαν επίσης σε αρκετές πόλεις της Ολλανδίας.
Στην Ιταλία, μία ευρωασκεπτικιστική οργάνωση, κατά της λιτότητας, εμπνευσμένη και αυτή από τα «κίτρινα γιλέκα», έχει βρει χιλιάδες υποστηρικτές στο Διαδίκτυο και οργανώνει μέγαλη πορεία διαμαρτυρίας τον Ιανουάριο. Παρόμοιες οργανώσεις συσπειρώνονται επίσης στην Ισπανία μέσω Facebook, όπου ετοιμάζονται διαδηλώσεις για το νέο έτος, «διότι στην Ισπανία, η κατάσταση είναι χειρότερη απ’ ό,τι στη Γαλλία».
Διαδηλωτές με κίτρινα γιλέκα έκαναν επίσης την εμφάνισή τους στη Σουηδία, τη Βρετανία, την Ελλάδα, τη Σερβία και την Πολωνία, ενώ παρόμοιες διαδηλώσεις διοργανώθηκαν στο Μόναχο και στο Βερολίνο.
Οι διαδηλωτές με κίτρινα γιλέκα στη Βουλγαρία, το φτωχότερο κράτος-μέλος της Ε.Ε., έκλεισαν μεγάλους δρόμους, περιλαμβανομένων των συνοριακών διαβάσεων με την Τουρκία και την Ελλάδα, απαιτώντας όχι μόνο φθηνότερα καύσιμα και υψηλότερο βιοτικό επίπεδο, αλλά την αποχώρηση μιας κυβέρνησης την οποία παρομοιάζουν με τη μαφία.
Εκτός Ευρώπης, διαδηλώσεις κατά το πρότυπο των «κίτρινων γιλέκων» πραγματοποιήθηκαν στον Καναδά (για το σύμφωνο μετανάστευσης του ΟΗΕ), το Ισραήλ και την Ιορδανία (για τη διαφθορά και το υψηλό κόστος διαβίωσης).
Στην Τυνησία επίσης, μία οργάνωση «κόκκινων γιλέκων», διαδήλωσε για την ασθμαίνουσα οικονομία, ενώ στη Βασόρα, στο Ιράκ, τα «κίτρινα γιλέκα» διαμαρτυρήθηκαν για την υψηλή ανεργία και τη διαφθορά. Στην Αίγυπτο πάλι, υπό τον φόβο της εξάπλωσης του κινήματος, οι αρχές έλαβαν δραστικά μέτρα: απαγόρευσαν τις πωλήσεις κίτρινων γιλέκων.
naftemporiki.gr με πληροφορίες από Guardian