Κρίσιμα είναι τα τελευταία 24ωρα για την τύχη του Brexit και την επίτευξη συμφωνίας ανάμεσα στη Μεγάλη Βρετανία και την Ευρωπαϊκή Ένωση. Στις Βρυξέλλες θα βρεθεί ο βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον «τις επόμενες ημέρες» για να συναντηθεί με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σε μια τελευταία για την απεμπλοκή των διαπραγματεύσεων για την εμπορική συμφωνία που θα διέπει τις σχέσεις ανάμεσα στην Ευρωπαϊκή και το Ηνωμένο Βασίλειο κατά την μετά-Brexit εποχή.
Οι δύο ηγέτες κατά την χθεσινή τους επικοινωνία συμφώνησαν ότι διαφωνούν. «Συμφωνήσαμε ότι οι προϋποθέσεις για την οριστικοποίηση μιας συμφωνίας δεν πληρούνται λόγω των εναπομείναντων σημαντικών διαφορών σε τρία κρίσιμα θέματα: ισότιμοι όροι, διακυβέρνηση και αλιεία», ανέφεραν Τζόνσον και φον ντερ Λάιεν μετά από την τηλεφωνική τους επικοινωνία.
«Η κατάσταση φαίνεται πολύ περίπλοκη και οι όλες οι πιθανότητες να μην τα καταφέρουμε είναι ανοικτές», προειδοποίησε ωστόσο βρετανός αξιωματούχος.
Η ημερομηνία της έλευσης του Μπόρις Τζόνσον στις Βρυξέλλες δεν έχει καθορισθεί, αλλά, σε κάθε περίπτωση, δεν θα συμμετάσχει στην ευρωπαϊκή σύνοδο κορυφής που είναι προγραμματισμένης για τις 10 και 11 Δεκεμβρίου (Πέμπτη και Παρασκευή) στην βελγική πρωτεύουσα.
Οι δύο πλευρές τόνισαν ότι οι διαπραγματεύσεις σκαλώνουν πάντα στα τρία γνωστά θέματα: την πρόσβαση των ευρωπαίων αλιέων στα βρετανική ύδατα, τη διασφάλιση εγγυήσεων για την καθιέρωση όρων ισότιμου ανταγωνισμού μεταξύ της ΕΕ και του Ηνωμένου Βασιλείου και το καθεστώς επίλυσης των διαφορών που θα προκύπτουν από την εφαρμογή της μετά-Brexit εμπορικής συμφωνίας.
Κατά την διάρκεια της χθεσινής ενημέρωσης των πρεσβευτών των 27 ευρωπαϊκών χωρών, ο ευρωπαίος διαπραγματευτής Μισέλ Μπαρνιέ δεν έκρυψε ότι δεν υπάρχει πρόοδος σε κανένα από τα τρία θέματα.
Στην συνέχεια δήλωσε κατά την ενημέρωση των ευρωβουλευτών ότι μία απόφαση για την δυνατότητα επίτευξης συμφωνίας ή μη θα πρέπει να ληφθεί μέχρι αύριο, παραμονή της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής.
Ασφυκτικό χρονοδιάγραμμα
Μετά την τηλεφωνική της συνομιλία με τον Μπόρις Τζόνσον, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν μίλησε μέσω τηλεδιάσκεψης με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, την καγκελάριο της Γερμανίας Αγγελα Μέρκελ και τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ. Επισήμως, θέμα της συνομιλίας ήταν η προετοιμασία της ευρωπαϊκής συνόδου κορυφής αυτής της εβδομάδας. Ομως είναι φανερό ότι το Brexit ήταν παρόν στην συζήτηση.
Ανάλογα με το αποτέλεσμα των συνομιλιών, οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων θα κληθούν ενδεχομένως να εξετάσουν τους άξονες μίας συμφωνίας με το Ηνωμένο Βασίλειο…ή να επισφραγίσουν την αποτυχία των διαπραγματεύσεων, απαιτώντας στην περίπτωση αυτήν την λήψη επειγόντων μέτρων για την αντιμετώπιση του σοκ της ρήξης.
Οι διαπραγματεύσεις διεξάγονται υπό ασφυκτική πίεση, αφού, στην περίπτωση που υπάρξει εμπορική συμφωνία, και αυτή θα είναι 700σέλιδη, τα εθνικά κοινοβούλια των 27 θα κληθούν να την επικυρώσουν και αυτό πριν από την 1η Ιανουαρίου, οπότε υποτίθεται ότι θα πρέπει να τεθεί σε ισχύ. Η ημερομηνία είναι όλο και περισσότερο υποθετική δεδομένης της ντε φάκτο παράτασης των διαπραγματεύσεων.
«Αν τα πνεύματα δεν είναι έτοιμα, ας ξαναβρεθούμε τον επόμενο χρόνο», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο (AFP) η ευρωβουλευτής Ναταλί Λουαζό.
Ωστόσο, εκπρόσωπος του Τζόνσον απέκλεισε το ενδεχόμενο παράτασης των διαπραγματεύσεων το 2021.
Ομως τίποτε δεν μπορεί να προχωρήσει χωρίς να ληφθούν υπ΄όψιν οι ανησυχίες των ευρωπαϊκών κρατών για το ενδεχόμενο υπερβολικών ευρωπαϊκών υποχωρήσεων προς τους Βρετανούς. Αλλωστε, ορισμένες χώρες, όπως η Γαλλία, έχουν απειλήσει να προβάλουν το βέτο τους σε οποιαδήποτε συμφωνία δεν κριθεί ικανοποιητική.
Νέο σοκ
Την ώρα που η ευαισθησία ορισμένων χωρών όπως η Γαλλία και η Ολλανδία ως προς το θέμα της αλιείας θεωρείται δεδομένη, ο πραγματικός σκόπελος των συνομιλιών είναι ο καθορισμός των όρων που θα εγγυώνται ισότιμες συνθήκες ανταγωνισμού στις εμπορικές σχέσεις των δύο πλευρών και προϋποθέτουν σύγκλιση στους τομείς των κρατικών επιδοτήσεων , των κοινωνικών και περιβαλλοντικών κανόνων, της λειτουργία του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Κάνοντας μία υποχώρηση, η βρετανική κυβέρνηση δήλωσε χθες διατεθειμένη να υπαναχωρήσει ως προς τις επίμαχες ρήτρες του νομοσχεδίου περί Εσωτερικού Εμπορίου, οι οποίες παραβιάζουν κατάφωρα την συμφωνία αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ενωση κυρίως ως προς το θέμα της Βόρειας Ιρλανδίας και ειδικότερα ως προς το ζήτημα πού θα βρίσκονται τα σύνορα ανάμεσα στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο, αφού, χωρίς σύνορα, δεν νοείται Brexit. Η πρόθεση καταπάτησης της συμφωνίας του Brexit εκ μέρους του Λονδίνου και μάλιστα των πλέον ευαίσθητων ρυθμίσεών της, έχει εξοργίσει τους Ευρωπαίους.
Από την επίσημη αποχώρησή του από την ΕΕ, το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζει να εφαρμόζει τους ευρωπαϊκούς κανόνες για την μεταβατική περίοδο που λήγει στις 31 Δεκεμβρίου, οπότε η χώρα εξέρχεται οριστικά από την ενιαία αγορά και την τελωνειακή ένωση.
Ελλείψει συμφωνίας, οι συναλλαγές ανάμεσα στην ΕΕ και το Λονδίνο θα διέπονται από τους κανόνες του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου, πράγμα που σημαίνει την επιβολή δασμών και ποσοστώσεων, με κίνδυνο ένα νέο οικονομικό σοκ για τις οικονομίες που έχουν ήδη πληγεί από την επιδημία του κορωνοϊού.
Πηγές: ΑΠΕ-ΜΠΕ, AFP
