Ζωρζέτ Ζολώτα
[email protected]
Από τους όλους τους υποψηφίους που παρουσίασε ο Τζο Μπάιντεν για να στελεχώσει τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ το όνομα της Τζάνετ Γέλεν είναι αυτό που ξεχώρισε σε κάθε γωνιά της γης. Τα χρηματιστήρια και στις δυο πλευρές του Ατλαντικού γιόρτασαν ήδη την ανάληψη καθηκόντων του αμερικανικού υπουργείου Οικονομικών από την κ. Γέλεν, μια επιλογή του Τζο Μπάιντεν που αναμένεται να κερδίσει την κοινή αποδοχή Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων στο Κογκρέσο, με τη Γερουσία να εγκρίνει το διορισμό της.
Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως επικεφαλής της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) πρώτα ως αντιπρόεδρος και μετά ως πρόεδρος, η κ. Γέλεν έχει συνδεθεί με την μακροβιότερη ανάπτυξη στην αμερικανική οικονομία. Ήταν επιλογή του τέως προέδρου των ΗΠΑ, Μπάρακ Ομπάμα, να αναλάβει τα ηνία της Fed από το 2014 μέχρι το 2018 αλλά ο Ντόναλντ Τραμπ αρνήθηκε μετά να ανανεώσει τη θητεία της. Από το 2010 μέχρι το 2014 ήταν αντιπρόεδρος της Fed με επικεφαλής τον Μπεν Μπερνάνκι. Προηγουμένως διετέλεσε επικεφαλής της Fed στο Σαν Φρανσίσκο από το 2004 μέχρι το 2010, ενώ είναι οικονομολόγος στο Ινστιτούτο Μπρούκινγκς και επίτιμος καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ όπου δίδασκε για πάνω από μια 20ετία. Εξειδικεύεται στην οικονομία της απασχόλησης.
Η 74χρόνη κ. Γέλεν αναμένεται να αναλάβει ένα πλούσιο χαρτοφυλάκιο για τη διαχείριση των προβλημάτων της αμερικανικής οικονομίας. Στην κορυφή της ατζέντας είναι η επούλωση των πληγών που έχουν προκληθεί από την πανδημική κρίση σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά, αλλά και η αποκατάσταση του διεθνούς προφίλ των ΗΠΑ μετά την επιθετική εμπορική πολιτική που ακολούθησαν οι Ρεπουμπλικάνοι επί διακυβέρνησης Τραμπ. Αν και διέπρεψε ως η κεντρική τραπεζίτης των ΗΠΑ, τα καθήκοντα της αυτή τη φορά απαιτούν πολύπλευρη ετοιμότητα στη χάραξη οικονομικής πολιτικής και διπλωματία για να επαναπροσδιορίσει σε φιλικότερους τόνους τις πολιτικές σχέσεις των ΗΠΑ με τις ισχυρότερες οικονομίες του κόσμου. Θα είναι περισσότερο εκτεθειμένη σε κοινή θέα σε σχέση με την εσωστρέφεια που απαιτείται για να είναι κανείς επικεφαλής της Fed. Όμως υπήρξε και πρόεδρος της Επιτροπής Οικονομικών Συμβούλων στον Λευκό Οίκο από το 1997 μέχρι το 1999 επί προεδρίας Μπιλ Κλίντον, όποτε έχει έρθει σε επαφή με τις πολιτικές προκλήσεις που εμπεριέχει το πεδίο της οικονομικής πολιτικής.
Η κ. Γέλεν ως πρόεδρος της Fed έθετε ως προτεραιότητα την τόνωση των πραγματικών μισθών στις ΗΠΑ που είχαν μείνει στάσιμοι μετά τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008. Εξηγούσε πως οι πληθωριστικές πιέσεις είναι χαμηλές επειδή η μεσαία τάξη είχε αποδυναμωθεί για να στηρίξει επαρκώς την οικονομία. Σύμφωνα με πληροφορίες των Financial Times, σε ανεπίσημη συνάντηση που είχε με τον κ. Μπάιντεν και την Καμίλα Χάρις, η οποία θα αναλάβει καθήκοντα αντιπροέδρου στη νέα κυβέρνηση των Δημοκρατικών, η κ. Γέλεν εξέφρασε την εκτίμηση πως τα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για αρκετό χρόνο ακόμη, δημιουργώντας ως εκ τούτου τα περιθώρια για την εφαρμογή μέτρων στήριξης και δημόσιων επενδύσεων.
Σενάρια δε ήδη προεξοφλούν μια δυναμική ανάκαμψη της αμερικανικής οικονομίας με την κ. Γέλεν στην κορυφή του υπουργείου Οικονομικών των ΗΠΑ. Προς το παρόν και παρά την κρισιμότητα της οικονομικής κατάστασης στη χώρα, ο νυν υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Στήβεν Μνούτσιν, δεν κατάφερε να καταλήξει σε συμφωνία με τους Δημοκρατικούς για ένα νέο πακέτο στήριξης. Η κ. Γέλεν αναγνωρίζει, παράλληλα, τον πολύτιμο ρόλο που παίζει η Wall Street στην τόνωση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, αν και δεν ήταν φιλική απέναντί της. Εν κατακλείδι είναι μια αμερόληπτη αξιωματούχος με πλούσια εμπειρία που εκτιμάται από όλες τις πλευρές. Και ναι ήταν η πρώτη γυναίκα στο τιμόνι της Fed και θα είναι η πρώτη υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ.
