Της Μάρως Βακαλοπούλου
[email protected]
Ένα αποφασιστικό βήμα εμπρός προς τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη, και κυρίως μία ουσιαστική αντίδραση στους έως σήμερα χειρισμούς των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας στη δολοφονία Κασόγκι, πραγματοποιήσε η Γερουσία προωθώντας ένα μέτρο το οποίο θα αποσύρει την αμερικανική στρατιωτική στήριξη στον εμφύλιο αυτό που μαίνεται σχεδόν τέσσερα χρόνια τώρα.
Η ψηφοφορία της Γερουσίας (63 ψήφοι υπέρ έναντι 37 κατά) αποτελεί σε αυτή τη φάση απλώς την αρχή. Για τις σχέσεις ωστόσο των ΗΠΑ με τη Σαουδική Αραβία είναι μία σαφής πρόκληση. Και για τους Γερουσιαστές που ψήφισαν υπέρ, ένας τρόπος να πουν ώς εδώ στον πρόεδρό τους.
Η στάση του Ντόναλντ Τραμπ, από την πρώτη μέρα της δήθεν εξαφάνισης του Τζαμάλ Κασόγκι αφότου μπήκε – και δεν ξαναβγήκε ζωντανός – στο προξενείο της χώρας του στην Κωνσταντινούπολη και κυρίως η αμέριστη στήριξή του στον Σαουδάραβα πρίγκιπα Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν ενώ όλες οι ενδείξεις τον συνδέουν με την άγρια δολοφονία του δημοσιογράφου είναι αυτή που έχει φέρει πλήθος Αμερικανών βουλευτών (όχι μόνο Δημοκρατικών) στο μη περαιτέρω.
Το ποτήρι γέμιζε μέρα με τη μέρα, με αποκορύφωμα την άρνηση του Αμερικανού προέδρου να δεχτεί το πόρισμα της CIA σχετικά με την εμπλοκή του πρίγκιπα στη δολοφονία. Με αμφίσημες δηλώσεις του τύπου «μπορεί και ναι, μπορεί και όχι», ο Τραμπ «αθώωσε» τελικά τον πρίγκιπα με τη λογική πως δεν υπάρχουν αποδείξεις εναντίον του. Με αυτόν τον τρόπο ωστόσο ακύρωσε εντελώς τις μυστικές υπηρεσίες του, υποστηρίζοντας λίγο πολύ ότι δεν έχουν καταλήξει σε ένα σαφές συμπέρασμα.
Η σταγόνα ωστόσο που ξεχείλισε το ποτήρι έπεσε χθες. Λίγο πριν από την ψηφοφορία της Γερουσίας, οι γερουσιαστές συνεδρίασαν πίσω από κλειστές πόρτες για να συζητήσουν για τη Σαουδική Αραβία, την υπόθεση Κασόγκι και την Υεμένη. Πίσω από αυτές τις κλειστές πόρτες, ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο και ο υπουργός Άμυνας Τζιμ Μάτις προσπάθησαν με νύχια και με δόντια να πείσουν τους γερουσιαστές να μην ψηφίσουν το μέτρο, καθώς η κατάσταση στην Υεμένη θα χειροτερεύσει. Μοναδική απούσα από τη συνεδρίαση αυτή ήταν η διευθύντρια της CIA Τζίνα Χάσπελ.
Η απουσία της Χάσπελ τόσο πολύ εξόργισε τους βουλευτές, ώστε ένας από τους σημαντικότερους συμμάχους του Τραμπ στο Κογκρέσο, ο Λίντσεϊ Ο’ Γκράχαμ, απείλησε όχι μόνο να ψηφίσει υπέρ του μέτρου για τον τερματισμό του πολέμου στην Υεμένη, αλλά και να αποσύρει τη στήριξή του από κάθε κρίσιμη ψηφοφορία έως ότου παρουσιαστεί η Χάσπελ στο καπιτώλιο.
«Δεν θα το αφήσω να περάσει έτσι αυτό», δήλωσε ο Ρεπουμπλικανός γερουσιαστής, σύμφωνα με την «Washington Post», τονίζοντας σε όλους τους τόνους ότι αυτά που είδε και άκουσε η Χάσπελ σχετικά με την υπόθεση Κασόγκι όταν μετέβη στην Κωνσταντινούπολη πρέπει να ακουστούν στη Γερουσία.
Μπορουν οι ΗΠΑ έτσι απλά να αποσύρουν τη στήριξή τους από τον πόλεμο; Μπορούν να διαγράψουν τη Σαουδική Αραβία από τον κατάλογο των σημαντικότερων εταίρων στη Μέση Ανατολή; Προφανώς όχι. Ήδη, μία συμφωνία που ξεκίνησε να διαπραγματεύεται από το 2016, έφθασε στο τέλος της με τη Σαουδική Αραβία να αγοράζει προηγμένο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας της αμερικανικής εταιρείας Lockheed Martin, έναντι 15 δισεκατομμυρίων δολαρίων.
Υπάρχει όμως πλέον ένα μέσο πίεσης για αλλαγή στάσης. Ο Αμερικανός πρόεδρος καλείται όχι μόνο να φέρει τη Χάσπελ στο Καπιτώλιο, αλλά να επαναδιατυπώσει τη θέση του απέναντι στον πρίγκιπα Σαλμάν προτού η Γερουσία προχωρήσει στο επόμενο βήμα, πιθανότατα ακόμη και την επόμενη εβδομάδα.
