Του Μιχάλη Ψύλου
H Ανγκελα Μέρκελ «Πρόεδρος της Ευρώπης»; Γιατί όχι; Ερευνα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων (ECFR) σε 12 χώρες μέλη της ΕΕ, έδειξε ότι το 41 % των ερωτηθέντων θα ψήφιζε την απερχόμενη καγκελάριο ως «Πρόεδρο της Ευρώπης» – αν φυσικά υπήρχε τέτοιο αξίωμα. Το ερώτημα που τέθηκε στην έρευνα ήταν: “Ποιον θα ψηφίζατε εάν γίνονταν εκλογές για Πρόεδρο της Ευρώπης και οι μόνοι υποψήφιοι ήταν ο Εμμανουέλ Μακρόν και η Άνγκελα Μέρκελ;”
Ενδεικτικό είναι ότι ακόμη και στη Γαλλία, η Μέρκελ κερδίζει κατά κράτος τον πρόεδρο Μακρόν, στο ερώτημα « ποιόν από τους δύο θα προτιμούσατε ως Πρόεδρο της Ευρώπης»: Το 32 % των Γάλλων θα ψήφιζε την καγκελάριο και μόλις το 20 % τον Εμμανουέλ Μακρόν.
«Η Άνγκελα Μέρκελ ενσαρκώνει μια ισχυρή και σταθερή Γερμανία και θεωρείται ως άγκυρα της Ευρώπης , εδώ και πάνω από μία δεκαετία κρίσεων», εξηγούν οι συντάκτες της έρευνας, στην οποία μετείχαν 16.267 Ευρωπαίοι πολίτες. (Η Ελλάδα δεν μετείχε στην έρευνα).
Άλλη έρευνα του ινστιτούτου Ipsos σχετικά με τη διεθνή φήμη της Άνγκελα Μέρκελ που έγινε σε 28 χώρες σε όλον τον κόσμο (εξαιρουμένης της Γερμανίας) , έδειξε ότι στην Ευρώπη (11 χώρες),περισσότεροι από τους μισούς ερωτηθέντες (53%) συμφώνησαν ότι η Ομοσπονδιακή Δημοκρατία υπό την καγκελάριο Μέρκελ ήταν ένας αξιόπιστος εταίρος σε ευρωπαϊκά θέματα. Αντίθετη γνώμη είχε το 25% των ερωτηθέντων.
Οσο για τον υπόλοιπο κόσμο εκτός Ευρώπης; Η Μέρκελ έχει τη χαμηλότερη δημοτικότητα στην Ιαπωνία (42%) και στις Ηνωμένες Πολιτείες (41%) , αλλά- σύμφωνα με τους συντάκτες – αυτό οφείλεται κυρίως στο γεγονός ότι ένας ιδιαίτερα μεγάλος αριθμός ανθρώπων σε αυτές τις χώρες δηλώνουν ότι δεν γνωρίζουν την Άνγκελα Μέρκελ. Στη Γερμανία , τέλος, τα δύο τρίτα (67%) έχουν θετική γνώμη για την απερχόμενη καγκελάριο και μόλις τρεις στους δέκα (30%) πολίτες διαφωνούν μαζί της.
Εκμεταλλεύτηκε κάθε κρίση
Πως το κατάφερε αυτό η Γερμανίδα καγκελάριος; Κατ` αρχήν «δεν ήταν δυνατόν να γίνει η πιο ισχυρή γυναίκα στην Ευρώπη χωρίς έντονο ένστικτο εξουσίας», γράφει η Tagesschau και εξηγεί: «Η συνταγή επιτυχίας της Μέρκελ περιλαμβάνει αναμφίβολα την ευαισθησία της για τις διαθέσεις της κοινωνίας,σε συνδυασμό με πολιτική ευλυγισία. Μπορούσε να γυρίσει απότομα , όταν ο άνεμος άλλαζε κατεύθυνση. Η μέθοδος Μέρκελ ήταν απλή: Γρήγορες αλλαγές και πάντα έχοντας θέσει στον εαυτό σας το ερώτημα: Τι είναι πολιτικά εφαρμόσιμο και με ποιον», τονίζει η γερμανική εφημερίδα. Εχοντας ως μπούσουλα την περίφημη ρήση του Ουίνστον Τσώρτσιλ : «Ποτέ μην αφήσετε μια μεγάλη κρίση να πάει χαμένη», η ισχύς της Μέρκελ φάνηκε να ενισχύεται ,άλλωστε, με κάθε νέα διεθνή πρόκληση, ειδικά στο εξωτερικό. Στα τελευταία της χρόνια στην καγκελαρία, η Μέρκελ αναδείχθηκε μάλιστα από το φιλελεύθερο τμήμα της Αμερικής ως η τελευταία υποστηρικτής του ελεύθερου κόσμου, ο πιο ισχυρός αντίπαλος του Ντόναλντ Τραμπ.
Αλλά τώρα, η εποχή Μέρκελ, βαδίζει προς το τέλος. Μια εποχή ,που κράτησε 16 ολόκληρα χρόνια και που τελειώνει ουσιαστικά σε 10 ημέρες, καθώς οι Γερμανοί προσέρχονται στις κάλπες για να εκλέξουν την νέα Ομοσπονδιακή Βουλή και τον διάδοχο της Μέρκελ στην καγκελαρία. Ολες οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι νέος καγκελάριος, πιθανότατα , θα είναι ο σοσιαλδημοκράτης Όλαφ Σολτς και για πρώτη φορά μετά από 16 χρόνια το Χριστιανοδημοκρατικό κόμμα (CDU) της Ανγκελα Μέρκελ θα περάσει στην αντιπολίτευση. Αλλωστε , ένα από τα βασικά συμπεράσματα των ερευνών είναι ότι «μετά την εποχή Μέρκελ, είναι πλέον απαραίτητη μια ριζική αναδιάταξη της Γερμανίας», όπως τονίζει η Frankfurter Rundschau. «Στη Γερμανία, επικρατεί η άποψη ότι τα “χρυσά χρόνια” έχουν τελειώσει», γράφει η εφημερίδα.
Στροφή στη …Γερμανία
«Η μεγαλύτερη πρόκληση για τον νικητή των εκλογών θα είναι να πείσει τους Γερμανούς ότι ο τρόπος με τον οποίο λειτουργεί η χώρα τους μαζί με την ΕΕ πρέπει να αλλάξει εκ βάθρων», λέει η Πολιτική αναλύτρια ,Γιάνα Πούλιεριν. «Μετά από 16 χρόνια «Μερκελισμού», ο διάδοχος της Μέρκελ θα πρέπει να βασιστεί πολύ λιγότερο στην προσέγγιση ότι πάνω απ` όλα είναι η συνοχή της ΕΕ. Αντίθετα, ο νέος καγκελάριος θα πρέπει να ασχοληθεί με τα θέματα που είναι σημαντικά για τους Γερμανούς πολίτες και να δώσει στους εταίρους στην Ευρωπαϊκή Ενωση μια σαφή ιδέα για το πώς η ΕΕ μπορεί να είναι ανταγωνιστική», προσθέτει η Γερμανίδα αναλύτρια.
Αλλωστε, μόνο μια μειοψηφία της τάξης του 20% μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών πιστεύει ότι το Βερολίνο θα είναι σε θέση να υπερασπιστεί τα συμφέροντα και τις αξίες της ΕΕ στις διαπραγματεύσεις με την Κίνα. Το ποσοστό αυτό είναι ακόμη μικρότερο (17%) όσον αφορά τη Ρωσία και μόνον 25% όσον αφορά τις σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες. « Η Ευρωπαική Ενωση χρειάζεται τώρα μια «Γερμανία με όραμα» -μεγαλύτερο όραμα από αυτό που είχε η Μέρκελ», εκτιμά ο Πολιτικός αναλυτής Πιοτρ Μπουράς. ανώτερο στέλεχος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Εξωτερικών Σχέσεων. «Ο Μερκελισμός δεν είναι πλέον βιώσιμος», τονίζει ο Γερμανός αναλυτής και εξηγεί: «Η Μέρκελ μπορεί να κυριάρχησε με επιδέξιο τρόπο στο status quo σε όλη τη Γηραιά ήπειρο, αλλά οι προκλήσεις που η Ευρώπη αντιμετωπίζει σήμερα – η πανδημία, η κλιματική κρίση και οι γεωπολιτικοί ανταγωνισμοί – απαιτούν ριζικές λύσεις, όχι διακοσμητικές αλλαγές»
