Του Μιχάλη Ψύλου
Θα ανοίξουν σαμπάνιες οι Γερμανοί Σοσιαλδημοκράτες το βράδυ της 26ης Σεπτεμβρίου; Προς το παρόν πάντως, τις βάζουν στον πάγο! Η δεύτερη τηλεμαχία των τριών υποψηφίων για την καγκελαρία ανέδειξε -όπως και η πρώτη- ξεκάθαρο νικητή τον 63χρονο Σοσιαλδημοκράτη Ολαφ Σολτς. Πιο «συμπαθής» φυσιογνωμία στην τηλεμαχία, ήταν -σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις -η Πράσινη Ανναλένα Μπέρμποκ ,αλλά μέχρι εκεί. Οσο για τον Χριστιανοδημοκράτη Αρμιν Λάσετ; Πάλεψε μήπως και υπονομεύσει τη διαφαινόμενη εμπιστοσύνη των ψηφοφόρων προς τον Σολτς, αλλά δεν τα κατάφερε. Ετσι,ο Λάσετ ελπίζει πλέον σε ένα θαύμα ,στην τρίτη και τελευταία τηλεμαχία την προσεχή Κυριακή , μήπως και μπει στην τελική ευθεία με καλύτερες προϋποθέσεις. Αλλά, αν και αυτή η συζήτηση μοιάζει με την προχθεσινή, οι σαμπάνιες θα ανοίξουν σίγουρα στο κτίριο «Βίλι Μπραντ» του Βερολίνου, όπου είναι και η έδρα του SPD.
Με το κεντροαριστερό Σοσιαλδημοκρατικό κόμμα να προηγείται πλέον με έξι ποσοστιαίες μονάδες των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) , φαντάζει απίθανο να μείνει μακριά ο Ολαφ Σολτς από την καγκελαρία. Οσο και αν το περιοδικό Der Spiegel χαρακτήρισε τον Σολτς «προσωποποίηση της πλήξης», ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος καγκελάριος κατάφερε με παροιμιώδη ψυχραιμία και μία υποψία λεπτής ειρωνείας, να απαντά στην ολομέτωπη επίθεση του Λάσετ, διατηρώντας έτσι τη θέση του οδηγού, στην κούρσα. «Οι τηλεθεατές έδωσαν την καλύτερη βαθμολογία στον Σολτς , σχεδόν σε κάθε τομέα», γράφει η ιστοσελίδα Politico: « Τον βρήκαν τον πιο ικανό, τον πιο αξιόπιστο, αυτόν που παρουσίασε καλύτερα τις ιδέες του. Και αυτό παρά το γεγονός ότι αντιμετώπισε έναν αντίπαλο που του επιτέθηκε με σφοδρότητα από τα πρώτα λεπτά της τηλεμαχίας».
Ο Σολτς ξεπέρασε την καταιγίδα χωρίς καν να τον διακόψει και στη συνέχεια εξηγούσε πάντα τη θέση του , έστω και με μονότονο τόνο. Είχε στόχο να μην κάνει λάθη ,αλλά και να δώσει την εικόνα της σοβαρότητας και της σταθερότητας που λειτούργησε τόσο καλά για αυτόν μέχρι τώρα. «Η μετριοπάθεια είναι ο σωστός δρόμος”, δήλωσε χαρακτηριστικά ο Σολτς , απαντώντας στις επιθέσεις του Λάσετ.
Διάθεση αλλαγής
Που οφείλεται η «πρωτιά» του Ολαφ Σολτς στις δημοσκοπήσεις; «Αυτή τη στιγμή μετράμε μια πολύ έντονη προθυμία αλλαγής», λέει ο Τόμας Πέτερσεν, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Δημοσκοπήσεων Allensbach. «Υπάρχουν πλειοψηφίες που θέλουν ένα νέο ξεκίνημα σε ορισμένους πολιτικούς τομείς», εξηγεί και προσθέτει: «Φυσικά, πρέπει να συνυπολογιστεί ότι οι δεσμοί των πολιτών με τα κόμματα έχουν γίνει πιο αδύναμοι. Σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις μας,το ποσοστό των ψηφοφόρων που ψηφίζουν μόνο ένα κόμμα έχει μειωθεί από τη δεκαετία του 1970».
Σημαντικοί αναλυτές της γερμανικής πολιτικής εκτιμούν μάλιστα ότι η κύρια αιτία της κρίσης των Σοσιαλδημοκρατών τα τελευταία 15 χρόνια ήταν η επίμονη ετοιμότητα του Σοσιαλδημοκρατικού κόμματος να κυβερνήσει σε έναν Μεγάλο Συνασπισμό με την Άνγκελα Μέρκελ. Από το 2005 το SPD συγκυβερνά τη Γερμανία ως μικρότερος εταίρος των Χριστιανδημοκρατών (η μόνη εξαίρεση ήταν την περίοδο 2009-2013). Στα 16 χρόνια της εποχής Μέρκελ ,οι ηγέτες του SPD έδιναν την εντύπωση ότι σχεδόν ντρέπονταν για τη θεμελιώδη συμβολή τους, φοβούμενοι ότι αυτή η νέα Γερμανία ήταν ασυμβίβαστη με τις παραδοσιακές αξίες της γερμανικής σοσιαλδημοκρατίας. Για πάνω από 15 χρόνια, το SPD δεν ήταν κόμμα της αντιπολίτευσης ,αλλά ούτε εμφανιζόταν και ως κυβερνών κόμμα, αν και προφανώς, ήταν. Δεν ήταν σαφές ποια ήταν η πολιτική του αποστολή. Με την αποχώρηση της Μέρκελ ,όχι μόνο η ισορροπία δυνάμεων άλλαξε ,αλλά και η δυναμική της πολιτικής συζήτησης. Όπως λέει μάλιστα ο Τόμας Πέτερσεν, ο Σολτς κερδίζει γιατί «δεν είναι κάποιος, που να πυροδοτεί τον φόβο για την αλλαγή…»
Αντίθετα, λέει ο Φρανκ Μπρετσνάιντερ, καθηγητής Πολιτικής Επικοινωνίας στο πανεπιστήμιο του Χόχενμχάιμ, στην Tagesschau , ο Χριστιανοδημοκράτης υποψήφιος , Αρμιν Λάσετ ,δεν καταφέρνει να αλλάξει το κλίμα, παρά τις επιθέσεις του εναντίον του Σολτς, γιατί δεν του ταιριάζει «ο ρόλος του επιτιθέμενου». Εξηγεί μάλιστα ότι ο Λάσετ, όταν ανέλαβε την προεδρία του CDU ,εμφανίστηκε ως συμφιλιωτικός ηγέτης. Αυτό ακριβώς είναι το πρόβλημά του. Δεν έχει μια συνεπή αφήγηση».