Από την έντυπη έκδοση
Του Μωυσή Λίτση
[email protected]
Ώρα της αλήθειας σήμερα για τις προεδρικές εκλογές στις ΗΠΑ, όπου θα κριθεί αν ένας από τους πλέον αμφιλεγόμενους προέδρους των τελευταίων ετών, ο Ρεπουμπλικάνος Ντόναλντ Τραμπ, θα εξασφαλίσει μια δεύτερη θητεία στον Λευκό Οίκο, ή αν θα είναι ο πρώτος εν ενεργεία πρόεδρος που δεν καταφέρνει να επανεκλεγεί από το 1992. Οι σημερινές εκλογές στις ΗΠΑ διεξάγονται στη σκιά της πανδημίας του Covid19, η οποία έχει προκαλέσει τον θάνατο περισσότερων από 230.000 Αμερικανών και έχει στοιχίσει την απώλεια εκατομμυρίων θέσεων εργασίας.
Οι δύο αντίπαλοι, Τραμπ και Μπάιντεν, αφιέρωσαν την τελευταία ημέρα χθες της προεκλογικής τους καμπάνιας σε συγκεντρώσεις στις πολιτείες-κλειδιά που θεωρούνται ότι θα κρίνουν το τελικό αποτέλεσμα. Δεν είναι ωστόσο βέβαιο πως την Τετάρτη το πρωί θα έχει ανακηρυχθεί νικητής, καθώς λόγω του μεγάλου αριθμού Αμερικανών ψηφοφόρων -περί τα 60 εκατομμύρια- που προτίμησαν την επιστολική ψήφο, προκειμένου να αποφύγουν τον συνωστισμό λόγω Covid-19 στα εκλογικά κέντρα, η καταμέτρηση μπορεί να πάρει ημέρες ακόμη και εβδομάδες.
Ήδη στις κάλπες 95 εκατ. Αμερικανοί
Συνολικά έχουν ψηφίσει ήδη πάνω από 95 εκατομμύρια Αμερικανοί, έχοντας επιλέξει τη διαδικασία της πρώιμης ψηφοφορίας, γεγονός που συνηγορεί υπέρ της συμμετοχής-ρεκόρ.
Παράλληλα, με δεδομένο τις συχνές καταγγελίες του Αμερικανού προέδρου για τον κίνδυνο νοθείας και την πρωτοφανή πόλωση, κανείς δεν μπορεί να είναι βέβαιος ότι η επόμενη μέρα των αμερικανικών εκλογών θα είναι ειρηνική…
Σημαντικό προβάδισμα
Ο Ρεπουμπλικάνος πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ μέχρι και τις τελευταίες δημοσκοπήσεις δείχνει να υπολείπεται του αντιπάλου του Δημοκρατικού Τζο Μπάιντεν, σε πολλές ωστόσο από τις πολιτείες-κλειδιά, η διαφορά παραμένει μικρή, γεγονός που ίσως ανατρέψει τα προγνωστικά. Άλλωστε ο Αμερικανός πρόεδρος δεν εκλέγεται άμεσα από τον λαό, αλλά από το Σώμα των Εκλεκτόρων. Ο νικητής χρειάζεται τις ψήφους τουλάχιστον 270 εκλεκτόρων και όπως έδειξαν και οι εκλογές του 2016… άλλαι αι βουλαί του λαού και άλλαι των εκλεκτόρων.
Ο Αμερικανός πρόεδρος επικέντρωσε την τελική του προσπάθεια σε τέσσερις πολιτείεςκλειδιά – Βόρεια Καρολίνα, Πενσιλβάνια, Ουισκόνσιν και Μίσιγκαν.
Είναι οι πολιτείες που του χάρισαν τη νίκη το 2016 και οι οποίες σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις ενδεχομένως να περάσουν στα χέρια των Δημοκρατικών. Ο Μπάιντεν επικεντρώθηκε στην Πενσιλβάνια και στο Οχάιο.
Αυλαία για την καμπάνια
Ο Μπάιντεν -μαζί με την υποψήφια αντιπρόεδρο Καμάλα Χάρις- πέρασε το μεγαλύτερο μέρος της ημέρας χθες στην Πενσιλβάνια και το βράδυ θα εμφανιζόταν σε συγκέντρωση στο Πίτσμπουργκ έχοντας στο πλευρό του τη δημοφιλή τραγουδίστρια Lady Gaga.
Οι λεγόμενες αμφίρροπες πολιτείες που μπορεί να στραφούν προς τη μια ή την άλλη κατεύθυνση θεωρούνται η Φλόριντα, η Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν, το Ουισκόνσιν, η Βόρεια Καρολίνα και η Αριζόνα.
Σύμφωνα με τη σύνοψη των τελευταίων δημοσκοπήσεων, ο Μπάιντεν εμφανίζεται να έχει άνετο προβάδισμα στην Πενσιλβάνια, το Μίσιγκαν και το Ουισκόνσιν, στις άλλες τρεις ωστόσο η διαφορά ανάμεσα στους δύο υποψηφίους είναι πολύ μικρή.
Συγκεκριμένα, στη Φλόριντα ο Μπάιντεν προηγείται με 1,4%, στην Πενσιλβάνια με 4,3%, στο Μίσιγκαν με 5,1% και στο Ουισκόνσιν με 6,6%. Στη Βόρεια Καρολίνα ωστόσο ο υποψήφιος των Δημοκρατικών έχει προβάδισμα μόλις 0,3% και στην Αριζόνα 1,2%.
Επιστολική ψήφος για 60 εκατ.
Με σχεδόν 60 εκατομμύρια Αμερικανούς να έχουν επιλέξει την επιστολική ψήφο, παραμένει αμφίβολο αν αύριο το πρωί θα υπάρχει ήδη νικητής ή η καταμέτρηση θα χρειαστεί μέρες για να ολοκληρωθεί.
Ερωτηματικό παραμένει και το κατά πόσο ο πρόεδρος Τραμπ θα αποδεχτεί το εκλογικό αποτέλεσμα σε περίπτωση ήττας, δεδομένων των κατά καιρούς δηλώσεών του για ενδεχόμενη εκλογική νοθεία.
Ερωτηθείς καθώς κατέβαινε από το προεδρικό αεροσκάφος προχθές στη Βόρεια Καρολίνα σχετικά με τη σεναριολογία σε μέρος των μέσων ενημέρωσης για το ενδεχόμενο να ανακηρύξει τη νίκη του σήμερα το βράδυ εάν το αποτέλεσμα είναι αμφίρροπο, ο Τραμπ τη διέψευσε κατηγορηματικά, λέγοντας «όχι, όχι, αυτή είναι ψευδής είδηση».
Όμως έσπευσε να προσθέτει πως «από τη στιγμή που θα τελειώσει η εκλογική διαδικασία, οι δικηγόροι μας θα είναι έτοιμοι», αφήνοντας ανοικτό το ενδεχόμενο να αμφισβητήσει στα δικαστήρια το αποτέλεσμα.
Οι εκλέκτορες βγάζουν πρόεδρο
Πρόεδρος των ΗΠΑ θα αναδειχθεί εκείνος που θα συγκεντρώσει τις ψήφους τουλάχιστον 270 εκλεκτόρων. Στις ΗΠΑ οι πολίτες ουσιαστικά δεν ψηφίζουν άμεσα για πρόεδρο. Ψηφίζουν εκλέκτορες, που με τη σειρά τους θα ψηφίσουν για πρόεδρο, αν και πολλές φορές σε κάποιες πολιτείες τα ονόματα των εκλεκτόρων δεν αναφέρονται καν στα ψηφοδέλτια. Η Αμερική έχει ένα ιδιότυπο εκλογικό σύστημα, ουσιαστικά έμμεσης ψηφοφορίας. Στη μόνη πολιτεία που ψηφίζουν άμεσα για πρόεδρο είναι στο Κολοράντο. Οι εκπρόσωποι κάθε πολιτείας στο Εκλεκτορικό Κολέγιο είναι όσοι και οι εκπρόσωποι που έχει στο Κογκρέσο. Κάθε πολιτεία έχει εγγυημένες τουλάχιστον 3 εκλεκτορικές ψήφους. Δύο για τη Γερουσία και μία για τη Βουλή. Σε κάθε απογραφή το Κογκρέσο προσαρμόζει αναλόγως τον αριθμό των εκπροσώπων κάθε πολιτείας. Το πιο σύνηθες είναι οι εκλέκτορες να επιλέγονται από τα συνέδρια των κομμάτων. Δεύτερο πιο σύνηθες είναι οι εκλέκτορες να επιλέγονται από τις κεντρικές επιτροπές των πολιτικών κομμάτων. Λιγότερο σύνηθες: Αυτό που συμβαίνει στην Πενσιλβάνια, ότι δηλαδή η πολιτεία εξουσιοδοτεί τους αρχηγούς των κομμάτων να επιλέγουν τους εκλέκτορες για λογαριασμό τους.
