Τις στρατηγικές κατευθύνσεις για μια δυναμική αγορά στον τομέα του Ιατρικού Τουρισμού, τα πεδία στα οποία μπορεί να αναπτυχθεί, και τις προϋποθέσεις για να γίνει ένα από τα πολύ κερδοφόρα κομμάτια του τουρισμού στη χώρα μας, αναλύει η γενική διευθύντρια του ΣΕΤΕ, Μαρία Γάτσου.
Κυρία Γάτσου ο ΣΕΤΕ έχει μια Εθνική Στρατηγική για το Τουρισμό με ορίζοντα το 2023 που περιλαμβάνει ολιστική προσέγγιση και χαρτογράφηση περιφερειών, αξιολόγηση πόρων, αγορών κ.λπ. Μέσα σε αυτή τη στρατηγική υπάρχει κάποια πρόταση που να αφορά τον Ιατρικό Τουρισμό;
Σύμφωνα με τη μελέτη του ΙΝΣΕΤΕ για την Εθνική Στρατηγική για τον Τουρισμό με ορίζοντα το 2030, ο Ιατρικός Τουρισμός, όπως και ο Τουρισμός Ευεξίας, εμφανίζει σταθερά αναπτυξιακή τάση και πορεία, ενώ στοιχεία του ενσωματώνονται στην πρόταση αξίας των περισσότερων τουριστικών προϊόντων.
Ο Ιατρικός τουρισμός, σε συνδυασμό με άλλα προϊόντα και πόρους που έχει η Ελλάδα, αποτελεί στρατηγικό πυλώνα του Τουριστικού προϊόντος και βέβαια πόλο προσέλκυσης νέων επισκεπτών, υψηλού προφίλ.
Ανάμεσα σε κάποιες από τις προτεινόμενες στρατηγικές κατευθύνσεις για την ενίσχυση του τομέα συγκαταλέγονται τα εξής:
- Διασύνδεση του Ιατρικού Τουρισμού με τα υπόλοιπα τουριστικά προϊόντα, πόρους, εμπειρίες και δραστηριότητες του εκάστοτε προορισμού (π.χ. πολιτισμός, τοπικά προϊόντα, γαστρονομία, φύση)
- Προώθηση του Ιατρικού Τουρισμού μέσω, ανάπτυξη προωθητικού περιεχομένου, αναβάθμιση σημείων ψηφιακής παρουσίας, χρήση ψηφιακών εργαλείων προβολής και προώθησης, προσέλκυσης αγορών-στόχων και τμημάτων πελατείας μέσω εξειδικευμένων καναλιών διανομής και προώθησης, συνεργασιών επιχειρήσεων με ιατρικά κέντρα και διακρατικών συνεργασιών
- Εφαρμογή συστήματος πιστοποιήσεων για τη διασφάλιση της ποιότητας και της ασφάλειας των υποδομών και των εμπειριών του Ιατρικού Τουρισμού, προγράμματα ενίσχυσης και εκσυγχρονισμού των υποδομών των μονάδων με σκοπό τη μείωση της ενεργειακής κατανάλωσης και την ενεργειακή αυτονομία.
Για να επιτύχουμε αυτή τη μετάβαση, είναι απαραίτητη η συνένωση δυνάμεων. Η δομημένη συνεργασία με όλους τους φορείς, η βελτίωση υποδομών, η σύνθεση και ο εμπλουτισμός του τουριστικού προϊόντος και η αξιοποίηση όλων των εργαλείων που έχουμε στη διάθεσή μας, είναι τα μέσα για να δομήσουμε την επόμενη ημέρα του Τουρισμού μας. Και αυτό αφορά συνολικά τον τομέα, και όχι αποκλειστικά και μόνο τον τουρισμό υγείας.
Ο ΣΕΤΕ οραματίζεται μια συνένωση όλων των κεφαλαίων της χώρα μας (το ανθρώπινο δυναμικό, τους παραγωγικούς τομείς, τον πολιτισμό, το περιβάλλον, την καινοτομία), για τη δημιουργία ενός υψηλότερου βιοτικού επιπέδου για τη χώρα. Θα μπορούσε μέσα σε αυτό το όραμα να βρει θέση ο Ιατρικός Τουρισμός και ποιες θα ήταν οι προϋποθέσεις για κάτι τέτοιο;
Στην Ελλάδα υπάρχει σοβαρό πεδίο ανάπτυξης του Ιατρικού Τουρισμού που τον καθιστά ικανό να συμβάλει σημαντικά στη δημιουργία ενός υψηλού βιοτικού επιπέδου για τη χώρα.
Καταρχάς, υπάρχει ήδη μεγάλη τουριστική αγορά η οποία δεν έχει «εκτεθεί» ακόμα στον ιατρικό τουρισμό. Παράλληλα, δίδεται έμφαση στον εμπλουτισμό του ευρύτερου τουριστικού προϊόντος, στην επέκταση της τουριστικής περιόδου και στην ανάπτυξη της τουριστικής δραστηριότητας σε μη εδραιωμένους προορισμούς μέσω της προσέλκυσης εξειδικευμένων τμημάτων πελατείας.
Επιπλέον, η χώρα διαθέτει πολλούς και καλούς ιατρούς και επιστήμονες κάθε ειδικότητας. Σημαντικό ρόλο παίζει το ότι η χώρα μας θεωρείται ασφαλής προορισμός για τους ταξιδιώτες και προσφέρει καλό επίπεδο ζωής και κατάλληλες συνθήκες ευζωίας. Στην ίδια κατεύθυνση, οι κλιματικές συνθήκες και το φυσικό κάλλος της Ελλάδας, συνδυάζονται άριστα με τις υψηλού επιπέδου υποδομές και υπηρεσίες του ελληνικού τουριστικού τομέα αποτελούν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα σε σχέση με άλλες χώρες/προορισμούς Ιατρικού Τουρισμού.
Υπάρχουν πολλά και ωραία παραδείγματα στο εξωτερικό και κάποια βλέπουμε ήδη και στην Ελλάδα. Ορισμένα ξενοδοχειακά brand υιοθετούν χαρακτηριστικά ευεξίας, όπως π.χ. εξοπλισμό άσκησης στο δωμάτιο και ειδικά κρεβάτια και φωτισμό βελτίωσης του ύπνου, αεροδρόμια μπορεί να προσφέρουν χώρους γυμναστικής και σπα, μουσεία φιλοξενούν μαθήματα γιόγκα και διαλογισμού μέσα στις εκθέσεις τους, ενώ τα καταστήματα δώρων διαθέτουν τοπικά προϊόντα ευεξίας προς πώληση.
Δεν φτάνει όμως η ιδιωτική πρωτοβουλία και η επιχειρηματικότητα. Θα πρέπει παράλληλα να γίνονται βελτιώσεις σε διάφορα επίπεδα και σε δημόσιες υποδομές, στα οποία υστερούμε, και αφορούν κυρίως τη διαχείριση και λειτουργία προορισμών, όπως επιπλέον υποδομές για άτομα με κινητικά προβλήματα, αναβάθμιση των μέσων μαζικής μεταφοράς, διασφάλιση προσβασιμότητας και συνδεσιμότητας μεταξύ προορισμών, κοκ .
Πως θα μπορούσαν να συνεργαστούν οι Τουριστικές δομές με τις δομές Υγείας για να προσφέρουν στη χώρα ένα νέο και εύρωστο προϊόν;
Υπάρχει ήδη ένα νομικό πλαίσιο για τη διασυνοριακή περίθαλψη, το οποίο προάγει την ανάπτυξη του τουρισμού Υγείας και δημιουργεί τις προϋποθέσεις για την στενή συνεργασία των εμπλεκομένων φορέων υγείας και τουρισμού. Η Ελλάδα ως προορισμός, διευκολύνει τις διαδικασίες μετεγκατάστασης συνταξιούχων, που επιλέγουν την χώρα λόγω κλίματος, και επιτρέπει την κάλυψη των ιατρικών δαπανών στην Ελλάδα από τα ασφαλιστικά ταμεία της χώρας προέλευσης. Ο ασθενής-τουρίστας δίνει μεγάλη σημασία στις αποτελεσματικές θεραπείες που παρέχονται, το κόστος των θεραπειών, την ασφάλεια, τον χρόνο του ταξιδιού από τη χώρα προέλευσης στον προορισμό, καθώς και στην εγγύτητα των τουριστικών υποδομών με τις υποδομές περίθαλψης που χρησιμοποιεί, την καλή εξυπηρέτηση, την άνεση και την καλή ποιότητα τόσο των υγειονομικών, όσο και των τουριστικών υπηρεσιών που του παρέχονται στους ίδιους και τους συνοδούς τους. Την ίδια στιγμή, η βελτίωση στην οργάνωση του συστήματος υγείας καθώς και η γραφειοκρατία και σε ένα τόσο σύνθετο κλάδο που έχει πολλούς stakeholders-όπως υπουργεία, τοπική αυτοδιοίκηση, φορείς, επιχειρηματίες, ιατρική κοινότητα- αποτελεί ίσως τη μεγαλύτερη πρόκληση.
Οι Ιαματικές Πηγές αποτελούν ένα σημαντικό προϊόν διεθνώς το οποίο εντάσσεται στον Ιατρικό Τουρισμό. Υπάρχει κάτι ανάλογο στην Ελλάδα;
Η ταχεία ανάπτυξη του Τουρισμού Ευεξίας σε όλο τον κόσμο υποκινείται από την αυξανόμενη μεσαία τάξη, την αυξανόμενη επιθυμία των καταναλωτών να υιοθετήσουν έναν τρόπο ζωής με ευεξία και το αυξανόμενο ενδιαφέρον για τα βιωματικά ταξίδια.
Καθώς όλο και περισσότεροι καταναλωτές ενσωματώνουν την ευεξία στον τρόπο ζωής τους, αυξάνονται και οι ευκαιρίες για τους παρόχους τουριστικών υπηρεσιών / προϊόντων να ενσωματώσουν την ευεξία στην πρόταση αξίας τους προς τον καταναλωτή, για να διαφοροποιήσουν τα προϊόντα / υπηρεσίες τους και να αυξήσουν τη μέση δαπάνη.
Η χώρα μας διαθέτει ένα σημαντικό πλεονέκτημα που της προσφέρει ο πλούτος της σε φυσικούς πόρους όπως είναι οι ιαματικές ιδιότητες, μετρώντας αυτή τη στιγμή πάνω από 750 ιαματικές πηγές, από τις οποίες είναι αξιοποιημένες και επισκέψιμες περίπου οι 150-180.. Και εδώ υπάρχει περιθώριο για την στοχευμένη ανάπτυξη και παροχή ολοκληρωμένων δραστηριοτήτων / εμπειριών μέσω της πλήρους και ορθολογικής αξιοποίησης των ιαματικών φυσικών πόρων της Ελλάδας με εστίαση στην ολιστική ευεξία, τις σύγχρονες ξενοδοχειακές εγκαταστάσεις και την υψηλή ποιότητα υπηρεσιών. Μάλιστα, τον περασμένο Ιούλιο δημοσιεύτηκε πρόσκληση ενδιαφέροντος από το Υπουργείο Τουρισμού για το πρόγραμμα «Αναβάθμιση υφισταμένων ή δημιουργία νέων εγκαταστάσεων ιαματικού τουρισμού». Το πρόγραμμα απευθύνονταν σε Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου των Οργανισμών Τοπικών Αυτοδιοίκησης Α’ και Β’ βαθμού, ΕΤΑΔ Α.Ε. και ΤΑΙΠΕΔ Α.Ε. και επιχειρήσεις, με στόχο την χρηματοδότηση δαπανών για την κατασκευή, επέκταση και εκσυγχρονισμό κτιριακών εγκαταστάσεων, κτιριακές εγκαταστάσεις για την επίτευξη υψηλότερου συντελεστή ενεργειακής απόδοσης, αγορά και εγκατάσταση εξοπλισμού που εξυπηρετεί την λειτουργία της υποδομής ιαματικού τουρισμού, κ.ά.